مشاوره خانواده هیجان مدار به چه صورت است؟
تعریف شما از هیجان چیست؟
هیجان یعنی تماشای فوتبال، یا اعلام نتایج کنکور و یا حتی احساس ناامیدی و شکست عاطفی و… . ممکن است موقعیت‌های مختلفی را تجربه کنیم که هیجان‌انگیز باشند و این هیجانات نمی‌توانند از آن ما سلب شود. از نظر علمی، هیجان وضعیتی پیچیده است که در پاسخ به تجربه‌هایی با احساسات قوی پدید می‌آید.
تجربه هیجانی شامل احساسات شخصی، واکنش‌های فیزیکی، فکرها و باورها، و حتی تغییرات در چهره و عملکرد صورت است. این واکنش‌ها ممکن است مثبت یا منفی باشند و به ما تمایل به اقداماتی در جهت آن هیجان می‌دهند. این عوامل اصلی یک تجربه هیجانی هستند و وقتی که شما احساس می‌کنید که درگیر تجربه این عوامل هستید، به معنای واقعی هیجان زده شده‌اید.
اما در این مقاله، به بررسی روش مشاوره خانواده هیجان‌مدار (EFT) پرداخته خواهد شد. در این مقاله، شما خواهید فهمید که چگونه میتوانید از هیجانات انسانی برای درمان اختلالاتی که در روابط فردی و بین‌فردی وجود دارد، استفاده کنید.
رویکرد درمانی هیجان‌مدار (EFT) چیست؟
در دهه ۱۹۸۰، یک روش درمانی به نام درمان متمرکز بر عاطفه (EFT) یا همان درمان هیجان‌مدار، ابداع شد. این رویکرد انسان‌مدار است و مبنای آن بر مفهوم دلبستگی در بزرگسالان است که به عنوان یک ابزار برای رشد فردی عمیق و تأثیر آن بر شکل‌گیری روابط صمیمانه توسعه یافته است.
در مدل EFT، هیجانات و عواطف به عنوان عامل اصلی تجربیات فردی و تعاملات بین فردی مورد توجه قرار می‌گیرند. در مشاوره خانواده هیجان‌مدار، مشاور و مراجعه‌کننده الگوهای رفتاری و تجربیات هیجانی در رابطه فرد با خود و دیگران را بررسی کرده و به منظور تقویت دلبستگی ایمن و ایجاد ارتباطات صمیمانه، اقدام می‌نمایند.
بعضی خانواده‌ها احساس ناامنی درباره کیفیت وضعیت روابط خود دارند و می‌توانند از رویکرد EFT بهره ببرند و مهارت‌هایی برای بهبود روابط خود را به دست آورند.
مشاوره خانواده هیجان‌مدار (EFFT) چیست؟
همانطور که اشاره شد، درمان هیجان‌مدار بسیار موثر در حل تعارضات و اختلافات میان افراد است. مشاوره خانواده هیجان‌مدار (EFFT) بر مبنای اصول و شیوه‌های متمرکز بر عاطفه و هیجانات ارائه می‌شود تا ارتباطات خانوادگی را بهبود بخشد و تاب‌آوری روانی افراد را افزایش دهد.
ریشه اصلی اختلافات خانواده در الگوهای تعاملی نادرست بین اعضا خانواده است. همچنین، درصورتی که دلبستگی ایمن بین افراد خانواده وجود نداشته باشد، ممکن است مشکلاتی پیش بیاید. بنابراین، اصلاح و تغییرات در الگوهای تعاملی بر مبنای دلبستگی ایمن، یکی از اهداف اصلی مشاوره خانواده هیجان‌مدار است.
اهداف اصلی این نوع مشاوره عبارتند از:
- شناسایی و بررسی احساسات و هیجانات منفی که منجر به الگوهای ناامن در ارتباطات خانواده شده‌اند.
- بررسی عواملی که منجر به پریشانی می‌شوند و ایجاد چارچوب جدیدی برای مقابله با آنها.
- افزایش آگاهی والدین از نیازهای دلبستگی فرزندان.
- توانمندسازی افراد خانواده برای بیان نیازها و ابراز هیجانات خود به شیوه‌ای موثر و سازنده.
پاسخ‌های هیجانی در رویکرد هیجان‌مدار
۱. هیجان سازگار اولیه: این نوع هیجان پاسخ طبیعی و سالمی است که به صورت ناخودآگاه در پاسخ به موقعیت‌های مختلف زندگی پدید می‌آید. مانند ترس از ناپدید شدن فرزند.
۲. هیجان ناسازگار اولیه: این نوع هیجان ناشی از تجربه‌های ناخوشایند در گذشته است و عموماً از الگوهای ناامن دلبستگی ناشی می‌شود. مانند ترس از رها شدن در روابط عاطفی.
۳. هیجان واکنشی ثانویه: این نوع هیجان در پاسخ به هیجان اولیه ایجاد می‌شود و معمولاً شامل تغییرات در افکار و رفتارهای ما است که سعی در پنهان کردن اضطراب اولیه دارد.
۴. هیجان ابزاری: این نوع هیجانات برای تأثیرگذاری بر دیگران به کار می‌روند و ممکن است هوشیار یا ناهوشیار باشند.
در مشاوره خانواده هیجان‌مدار، تلاش می‌شود تا هیجانات ناسازگار شناسایی و اصلاح شوند و به تجربه‌ی هیجان سازگار و سالم در زندگی کمک شود. این رویکرد بر اساس نظریه دلبستگی بالبی درک عمیقی از روابط خانوادگی ارائه می‌دهد و به ارتقاء روابط صمیمانه در خانواده کمک می‌کند.
مشاوره خانواده هیجان مدار از طریق مراحل مختلفی انجام می‌شود که هر مرحله به تدریج به مشکلات و نیازهای شما پرداخته و راه‌حل‌هایی برای آنها ارائه می‌شود. در طول مراحل این نوع مشاوره، ارتباطات خانوادگی بهبود می‌یابد و اعضای خانواده یاد می‌گیرند چگونه با هم به صورت سالم‌تر و هماهنگ‌تر ارتباط برقرار کنند.
به عنوان مثال، در مرحله اول، شما و اعضای خانواده به شناخت بهتری از احساسات و هیجانات خود می‌پردازید. این می‌تواند به کمک فهم بهتری از خودتان و دیگران در خانواده منجر شود. در مراحل بعدی، با رهایی از الگوهای رفتاری غیر مفید و جایگزین کردن آنها با رفتارهای سالم‌تر، تعاملات خانوادگی بهبود می‌یابد و روابط میان اعضای خانواده تقویت می‌شود.
در نهایت، با ادغام مهارت‌های جدید و تغییر در الگوهای ارتباطی، خانواده قادر خواهد بود به صورت موثرتری با مشکلات و چالش‌های خود روبرو شده و روابط سالم‌تری را تجربه کند.
همچنین شما میتوانید از مشاوران رابینیا به صورت آنلاین وقت مشاوره دریافت نمایید.