کارتون اژدهای آرزو
انیمیشن اژدهای آرزوها با تهیه کنندگی جکی چان و صداپیشگی او نسخهای بومی شده توسط هنرمندان چینی از انیمیشن علائدین و غول چراغ جادو است، نسخهای که در داستان کلیشهای خود مفاهیم خوبی را ارائه میکند و غول چراغ جادویش به جای یک جن آبی رنگ غول پیکر، یک اژدهای عظیم الجثه سرخابی رنگ است.
انیمیشن “اژدهای آرزو” از استودیو سونی یک انیمیشن با تیم سازندگان چینی است که مخاطبین سراسر دنیا را فرا گرفته است. چین در سالهای اخیر در مساله صادرات فرهنگی تلاش مضاعفی از خودش نشان داده و سلبریتیهای این کشور نیز در تلاش هستند که تا جای ممکن در این راه همراه باشند. هنرمندان داخل چین با نظارتها و قانونهای سفت و سخت حاکمیت روبرو هستند اما بازهم تا جای ممکن کارشان را انجام میدهند و هنرمندان خارج از این کشور نیز کمتر در این قید و بندها هستند؛ مانند جکی چان و دیگر اعضای تیم سازنده انیمیشن ” اژدهای ارزو “. هرچند باید یادمان باشد که Tencent Pictures نیز جزو سرمایهگذار اصلی ” اژدهای آرزو ” حساب میشود.
انیمیشن ” اژدهای آرزو “ داستانی تقریبا تکراری از همه لحاظ را روایت میکند ولی سعی دارد در دل همین داستان به ظاهر کلیشهای، حرفهای تازهای بزند. ما با یک دختر و پسر روبرو هستیم که از دو طبقه اجتماعی مختلف هستند و این اختلاف طبقاتی مانع از دیدار آنها میشود. دختر که در بچگی در همان محله فقیر نشین زندگی میکرده حالا به خاطر ثروت پدرش برو بیایی به هم زده و دیگر آن محله را فراموش کرده است.
پسر اما به دوستیشان در دوران کودکی وفادار است، او که قلب پاک و خلوص نیت دارد توسط یزدان برگزیده میشود تا دهمین ارباب اژدهای آرزوها باشد؛ اژدهای که فقط میخواهد سه آرزوی او را برآورده کند و زودتر فلنگ را ببندد و برود. اژدها بعد از تقریبا هزار سال دوباره از خواب بیدار شده و دنیای جدید امروزی و معیارهای آن را چندان درک نمیکند. تقابل او و ارباب جدیدش که از دیدگاه این اژدهای اصیل زاده، «جماعت رعیت» است و دیگر ماجراهایی که بر سر آنها میآید، داستان انیمیشن را شکل میدهند.
تماشای فیلم اژدها آرزو :
انیمیشن ” اژدهای آرزو ” با ریتم خوبی آغاز میشود، تصاویر افتتاحیه فیلم و آشنایی دو قهرمان داستان و سپری کردن روزگار عمر آنها به زیبایی از آب در آمده است. این صحنهها کمی تا قسمتی تداعی کننده افتتاحیه بینظیر انیمیشن UP هستند و با استفاده از آن فرمول پیش میروند. داستان در ادامه نیز ریتم خود را حفظ میکند، اژدهای جادو سر بزنگاه و یا شاید حتی بتوان گفت خیلی زودتر از موعد سر میرسد و با ورودش، انیمیشن را از آن خود میکند.
او تا حد ممکن شبیه به غول چراغ جادو در انیمیشن دیزنی ساخته شده، پرت و پلا میگوید و دائما تکههای بامزه میپراند. آوازخوانی او را به ارث نبرده اما بدخلقیها و همراهی با اربابش را کاملا انجام میدهد. او در دنیای مدرن است و قرار است با دیدن جهان جدید انسانها شوکه شود، این از دیگر تفاوتهای اژدهای قصه انیمیشن سونی با انیمیشن کلاسیک دیزنی است و تفاوت از همه مهمتر در ادامه داستان عیان میشود که به این کاراکتر بعد انسانیتری میدهد.
جان چو که در انیمیشن Over The Moon و یا انیمه Mirai نیز تبحر خود را در صدا پیشگی نشان داده بود این بار در نقش اژدهای آرزو به معنای واقعی میدرخشد! او به بامزهترین شکل ممکن به این اژدها هویت میبخشد و صدای جان چو، حضور این کاراکتر در سکانسها را کاملا لذت بخش میکند.
مشکل انیمیشن” اژدهای آرزو “ از جایی شروع میشود که در اواسط داستان، ناگهان اژدهای دوست داشتنی تقریبا فراموش میشود. تمرکز روی دو شخصیت اصلی بیش از حد صورت میگیرد و اژدهای داستان که قرار است از ارباب جدیدش درس یاد بگیرد، تنها یک نظارهگر میشود. حذف ناگهانی اژدها و یا به بیانی بهتر، کمرنگ شدن حضور او به طور ناگهانی، بدجوری به ریتم فیلم آسیب میزند. سازندگان ” اژدهای آرزو “ با این کار رسما به کارشان یک سکته ناقص میدهند و مشخص نیست این تصمیم غلط چرا صورت گرفته است.
رابطه بین پسر و اژدها از آن دسته رابطههایی است که یک پسر در حال آموختن به پدر خود است. پدری پیر و از نسل گذشته که دنیای امروزی را درک نمیکند و قرار است پسر جوانش به او ابعاد جدیدی از جهان را یاد بدهد. این رابطه معکوس به زیبایی به تصویر کشیده شده و هرچند همانطور که گفته شد ناگهان رها میشود، اما کماکان میتواند نقطه قوت انیمیشن تلقی شود.
تفاوت میان نسلها و باورهای غلطی که از گذشتگان بر جای مانده و باید روی آنها خط بطلان کشید، از مفاهیم اصلی است که انیمیشن ” اژدهای آرزو “ به آن میپردازد. مبارزه با نگاه سرمایهداری و همچنین تاکید دوچندان بر واژه دوستی و رفاقت تا عشق و علاقه از دیگر مفاهیمی است که در کمتر انیمیشنی به این صراحت به آن پرداخته میشود. دو قهرمان اصلی داستان با وجود اینکه جنس مخالف هستند در اینجا بیشتر رفیق و دوست هم هستند تا یک عاشق و معشوق و سازندگان نشان میدهند که رفاقت در یک رابطه عاشقانه چقدر مهم است.
” اژدهای آرزو” آنتاگونیست قدرتمندی هم ندارد، شخصیتهای منفی فیلم آن پتانسیل لازم برای ادامه دار شدن قصه را ندارند. اگر دیزنی با انیمیشن کلاسیک غول چراغ جادوی خود یک «جعفر» علم کرد که یکی از بهترین شخصیتهای منفی تاریخ انیمیشنها به حساب میآید، در انیمیشن ” اژدهای آرزو “ این اتفاق اصلا رخ نمیدهد. کاراکترهای منفی به شدت کلیشهای هستند و دلایل حضورشان و بد بودنشان آنچنان محکم نیست. یک تیم متشکل از یک رییس و دو نوچه احمق، کلیشهای ترین حالت ممکن برای ساخت یک گروه شخصیت منفی در یک انیمیشن است.
اگر به پای یک انیمیشن مینشینید، احتمالا طراحی بصری آن نیز برایتان مهم است، خوشبختانه سازندگان در این بخش چیزی کم نگذاشتند. البته که قرار نیست شاهد اثری باشیم که ظرافت کاری و دقت پیکسار و یا دریم ورکس را در خود داشته باشد اما ” اژدهای آرزو “ از ترکیب جادویی رنگها و شلوغی دنیای چینیها به خوبی استفاده میکند. استفادههایی به جا از المانها و عناصر این کشور میکند و جلوههای بصری خارقالعادهای را به نمایش میگذارد. گاهی به افسانهها سرک میکشد و گاهی به دنیای واقعی و سعی میکند به هرچیز و هرکسی که میتواند، ادای دین کند.
انیمیشن ” اژدهای آرزو “ تلاش جذابی است اما یک شاهکار محسوب نمیشود. سازندگان میتوانستند با اضافه کردن بیشتر اژدهایشان و تمرکز بهتر روی این شخصیت که بهترین کاراکتر اثرشان نیز به حساب میآید، کارشان را بهتر از از آب در بیاورند. آنها در برخی مواقع به شدت تنبلی کردند و دست روی کلیشهها گذاشتند و بیخیال خلاقیت شدند؛ انگاری که حوصله نداشتند از نوآوری در روایت داستان خود استفاده کنند. این موضوع باعث شده که ” اژدهای آرزو “ اثری کامل و نو نباشد اما بتواند کودکان را در کنار والدین خود نزدیک به دو ساعت سرگرم کند و مفاهیم جالب توجهی را نیز به آنها بیاموزد.
همانطور که انیمیشن چینی Over The Moon (که آن هم از نتفلیکس پخش شد) سعی کرد COCO پیکسار باشد و یک سکته ناقص از آن بود، انیمیشن ” آژدهای آرزو “ هم بیش از حد به کلیشههای دیزنی وار میپردازد. سازندگان انیمیشن چینی که در داخل مرزهای این کشور به ساخت آثاری مانند نیژا و مار سفید پرداختهاند، به مراتب اصالت بیشتری به کارشان دادهاند؛ اصالتی که شاید با ترند جهانی چندان همسو نباشد و از همین رو برخی تیمهای سازنده دیگر مانند همین گروه خالق انیمیشن “ اژدهای آرزو “ مجبور هستند که آثارشان را برخلاف آنها، بیشتر به سبک و سیاق انیمیشنهای روز دنیا و همراستا با المانهای دیزنی بسازند.
آنطور که اخبار نشان میدهد به زودی شاهد قسمت دوم “ اژدهای آرزو “ هم خواهیم بود و این بار قرار است لانگ (اژدهای آرزوها) به خدمت دختری در یک یتیم خانه در بیاید و آرزوهای او را برآورده کند، این دختر آرزو میکند که لانگ یک «پدر» بشود و یک «خانواده» داشته باشد و ماجراهایی برای لانگ که حالا قرار است یک «مرد خانواده» بشود به وجود میآید. اژدهای آرزوها با توجه به خط داستانی که در پایان انیمیشن رقم میزند میتواند دنبالههای متعددی داشته باشد.