شما احتمالا زمانی از اهمیت این ساعت خبردار میشوید که برنامه کاری روزانهتان دچار تغییرات شده باشد. کارگران شیفتی یا مسافران معمولا مجبورند برنامه خواب یا غذای خود را تغییر دهند. همین باعث بههمخوردن ساعت بیولوژیک بدن آنها میشود.
برای تنظیم برنامه روزانه خود با ساعت بیولوژیک بدن، ابتدا باید درباره تأثیر آن بر هریک از اعمال زیستی مانند خوردن، خوابیدن و ورزش کردن بدانیم.
۱. خوابیدن و بیدارشدن
چرخه خواب با افزایش سن تغییر میکند. دانستن این به شما کمک میکند تا برنامههای روزمره خود را بهتر مدیریت کنید. کودکان خردسال معمولا سحرخیز هستند، درحالیکه نوجوانان تا پیش از ظهر میخوابند. با افزایش سن و نزدیکشدن به دوره پیری، دوباره عادت سحرخیزی بازمیگردد. پس شاید بهتر باشد که به نوجوانان فرصت خواب صبحگاهی بیشتری داده شود یا افراد مسنتر بیشتر برنامههای اصلی خود را صبحها انجام دهند.
انرژی بدن در ساعات بعدازظهر کاهش مییابد؛ پس یک چرت یا استراحت کوتاه به بازیابی آن کمک میکند.
۲. خوردن
غذاخوردن در ساعتهایی خاص برای سلامتی مفیدتر است. مثلا تغذیه در ساعتهایی مشخص ممکن است به کاهش وزن کمک کند. در یک تحقیق، موشهایی که در ساعتهای منظم غذا دریافت میکردند، از اضافه وزن و بیماریهای مرتبط با سوخت و ساز در امان ماندند.
۳. ورزشکردن
برای اغلب افراد، تمرینکردن در نیمۀ بعدازظهر تا انتهای آن یعنی ساعتهای ۱۵ تا ۱۸، جراحت کمتر و عملکرد بهتری به دنبال دارد. تمرینات قدرتی را هم بهتر است در ساعتهای پایانی بعدازظهر انجام دهید.
این تمرینات در ساعتهای ۱۴ تا ۱۸ اثر بهتری دارد.
عصر و غروب هم زمان مناسبی برای حرکات کششی و آرامبخش مانند یوگا است.
۴. فعالیتهای فکری
معمولا بیشتر افراد صبحها تمرکز بیشتری دارند. مطالعات نشان داده است که افراد در این ساعات بیشترین توانایی شناختی را بروز میدهند. پس شاید بخواهید کارهای ذهنی و حسابرسیها را پیش از ناهار انجام دهید.
همچنین کارشناسان میگویند که پس از غذاخوردن، سطح هوشیاری و تمرکز کاهش مییابد. به همین دلیل است که اغلب افراد یادگیری کمتری در کلاسهای بعدازظهر دارند.
بین ساعتهای 1ظهر تا ۱۶ بعدازظهر سطح تمرکز افت میکند. پس بهتر است در آن ساعات یک نوشیدنی انرژی زا بخورید.
اگر روی یک پروژه خلاقانه کار میکنید، بهتر است صبر کنید تا کمی خسته شوید. پژوهشها نشان داده است که افراد زمانی که خستهتر هستند، خلاقیت بیشتری بروز میدهند. علت آن این است که مغز در شرایط خستگی، تمرکز کمتری دارد؛ در نتیجه، راهحلهای خلاقانه و خارج از چارچوب بیشتری ممکن است به فکرتان برسد.
اگر برنامه شما با ساعت بیولوژیکتان هماهنگ نیست، نکات زیر شاید به شما کمک کند:
_ خوابیدن و بیدارشدن خود را زمانبندی کنید:
در یک ساعت مشخص بخوابید
و در یک ساعت معین هم بیدار شوید. برنامههایی مانند Alarmy در تنظیم آن خیلی به شما کمک میکند.
_به خودتان فرصت هماهنگشدن بدهید: هماهنگشدن ساعت بیولوژیک بدن با برنامۀ یکشبه شکل نمیگیرد. صبور باشید
_به سطح انرژی خودتان توجه کنید: سعی کنید برنامههای مهم خود را در ساعاتی که سرحالتر هستید انجام دهید.