در حال حاضر زندگی کنیم
امروزه شعارهای مثبت گرایی در همه جا دیده و شنیده می‌شود. زندگی کردن در لحظه از این جمله شعارهاست که می‌شنویم. به هر نقطه که می‌نگریم، از تبلیغات بانک‌ها تا دوره هایی که برگذار می‌شود همه و همه از شما می‌خواهند که گذشته خود را رها کنید و در حال زندگی کنید و دیدگاهتان به آینده باشد. در ادامه به چگونگی و فواید زندگی کردن در زمان حال می‌پردازیم. همراه ما در سایت آموزشی و پژوهشی رابینیا باشید.
زندگی در لحظه
Carpe Diem یا همان Seize the day، اصطلاحی انگلیسی است که می‌توان آن را «روزت را دریاب» یا «دم را غنیمت دان» ترجمه کرد. انجام دادن بهترین کار ممکن و قدر لحظه را دانستن می‌تواند ترجمه ساده این اصطلاح باشد. زندگی در لحظه یعنی اگر در حال انجام کاری هستید، فقط همان کار را بکنید و لذت ببرید. همه چیز به نگاه شما به زندگی بستگی دارد.
مطرح شدن زندگی در لحظه حال برای اولین بار
فلسفه «دم غنیمتی» و یا خوش باشی سابقه‌ای طولانی در تاریخ و فرهنگ بشری دارد. از بودا و کنفوسیوس گرفته تا فیلسوفان یونان باستان و حکمای اسلامی همه و همه درباره این نوع نگاه به زندگی نظریه‌پردازی کرده‌اند. اِپیکور فیلسوف یونانی بر فلسفه لذت، پرهیز از پریشان‌خاطری دنیوی، جستجوی آرامش نفس و رهایی از تشویش و رنج تاکید داشت. منظور اپیکور از لذت، لذات جسمانی نبود، بلکه لذت در اطاعت از عقل و زندگی بر طبق موازین خرد بود. به عقیده اپیکور بالاترین لذت، نبودن درد است و آنچه درد را برطرف می‌کند، خردمندی می‌باشد. در رویکردهای اخیر روانشناسی نیز زندگی در لحظه را برای درمان بسیاری از مشکلات و اختلالات کاربردی می‌دانند، زندگی در لحظه در روش‌های درمانی چون طرحواره درمانی، ذهن آگاهی، گشتالت درمانی و… تاکید می‌شود.
در مشرق زمین حکیم عمر خیام را داریم که در خوشباشی و لذت‌گرایی با اپیکور همخوانی دارد. بسیاری از رباعیات به جا مانده از خیام تاکیدی است بر ناپایداری جهان و جهان‌بینی دم‌غنیمتی به عنوان تنها راه رهایی از رنج زیستن.
اگر ز باده مستی خوش باش با ماهرخی اگر نشستی خوش باش
این تفکر در آرای شاعران و حکمای پس از خیام هم دیده می‌شوند. حافظ می‌گوید:
هر وقت خوش که دست دهد مغتنم شمار کس را وقوف نیست که انجام کار چیست
شاه نعمت‌الله ولی نیز در یکی از قصاید صوفیانه خود آورده «تو غنیمت دان دمی گر یافتی». در قرآن کریم نیز می‌توانیم به آیه 62 سوره یونس اشاره کنیم: «همانا دوستان خداوند نه ترسی بر دلشان است و نه اندوهی».
دلایل زندگی کردن در زمان حال
همیشه از خودتان سوال‌های اساسی بپرسید، هدف شما از خودشناسی چیست؟ مگر شما نمی‌توانید مانند حیوانات صرفاً براساس غریزه و طبیعت‌تان عمل کنید؟ چرا می‌خواهید معنایی برای زندگی‌تان پیدا کنید؟ بنظر می‌رسد نکته اصلی همین جاست. در بین موجودات تنها موجودی که حافظه، زبان، فکر و تاریخ دارد و این امکان را دارد که می‌تواند به گذشته و آینده فکر کند. جانداران دیگر خود به خود در لحظه حال هستند، چون مفهوم تاریخ و زمان خطی را ندارند. تفکر، شمشیر دولبۀ انسان است! چرا که آدمی می‌تواند خود را از منفی بی‌نهایت تا مثبت بی‌نهایت تصور کند.
ریچارد موس در کتاب «چرخه وجود» می‌نویسد اگر به خودتان توجه کنید می‌فهمید که تمرکز ذهنتان بر روی چه چیز است:
اگر مدام دچار اضطراب و استرس و نگرانی هستید : تمرکز روی آینده
اگر دچار غم، افسوس و احساس گناه هستید : تمرکز روی گذشته
اگر حسادت، غبطه خوردن، سرخوردگی و خشم دارید : تمرکز روی دیگران
اگر خودبزرگ‌پنداری و یا حس بی‌ارزشی دارید : تمرکز روی نفس یا Ego
تفکرات زائد ذهن، لحظه حال را از انسان می‌گیرد و فرد را به قضاوت از خود، اتفاقات دیگر و… مشغول می‌کند. از خودتان این سوال را بپرسید که آخرین بار چه زمانی تمام و کمال در لحظه حال حضور داشته‌اید؟ زندگی کردن در زمان حال فضای تازه به درون شما باز می‌کند و انرژی شما را افزایش می‌دهد. برای زندگی بهتر توجه به اینجا و اکنون بسیار مهم است.
دم را غنیمت شماریم
وقتی حالتان بد است چکار می‌کنید؟ ممکن است سیگاری بکشید، قدمی بزنید یا به موسیقی مورد علاقه‌تان گوش کنید. پس برای عوض کردن حالتان دقیقاً کاری فیزیکی انجام می‌دهید. برای اینکه جزء قبیله‌ی دم‌غنیمتی‌های امروزی قرار بگیرید باید دست بکار شوید و عملی تمرین کنید:
هشیار باشید: هربار که ذهنتان به گذشته رفت به چیزی در اطراف‌تان نگاه کنید. در گفتگو با دیگران تمام توجه خود را به آنها بدهید. به چشم انسان‌ها نگاه کرده از همه حواس‌تان استفاده کنید. به بوها، صداها و رنگ‌های محیط توجه نمایید.
تنفس کامل و عمیق: فایده تنفس عمیق در یوگا و مراقبه ثابت شده و تنفس شکمی بهترین نوع آن است. هرگاه خواستید به درون‌تان توجه کنید و به لحظه حال بیایید سه تا پنج نفس عمیق بکشید. چشمان‌تان را ببندید و به چیزی فکر نکنید.
تمیز کاری: اطراف‌تان را تمیز و مرتب کنید. انباشتگی اشیاء ذهن را آشفته و درهم می‌کند. کتاب‌ها و مجلات روی هم ریخته را جمع کنید. تمیزکاری راهی برای کسب آرامش است.
فاصله جانبی را حفظ کنید: بین کارها فاصله بیندازید. لازم نیست مدام مثل بنز کار کنید! بین کارها به خودتان و آنچه از شما سر می‌زند توجه نمایید.
برنامه‌ریزی کنید: روی کاری که الان می‌توانید برای رسیدن به خواسته‌تان انجام دهید تمرکز کنید. برنامه‌ریزی به انسان انرژی می‌دهد.
هر لحظه یک کار: با یک دست چند تا هندوانه برندارید! هر لحظه را فقط برای یک کار ساخته‌اند تا فقط متوجه همان کار باشید.
گر صبر کنی: پیش از هرکاری و یا هر حرفی ۳ ثانیه مکث کنید. به آن فکر کرده و بعد کار را انجام دهید.
تمرین تمرکز: به مدت ده ثانیه فقط روی یک چیز تمرکز کنید. فقط نگاه کرده و هیچ کار دیگری نکنید.
فایده زندگی در لحظه
اکثر پدید‌ه‌هایی که در زندگی وجود دارد دارای سویه‌های منفی و مثبت است. توجه به آینده و گذشته فوایدی را نیز برای انسان به همراه دارد. با یادآوری گذشته می‌توان از آنها درس گرفت تا از تکرار اشتباهاتی که قبلا انجام داده‌ایم جلوگیری کنید. مشاهده عکس هایی که در گذشته ثبت شده به شما تغییراتی را که طی سا‌لهای گذشته کرده‌اید را نشان می‌دهد و این موضوع نشان می‌دهد که هیچ چیز در زندگی ثابت نیست. دوراندیشی از الزامات زندگی است و می‌توان گفت که انسان‌ها بدون چشم‌اندازی از آینده به هیچ‌جا نمی‌رسند. بدون ترس از آینده ممکن است به سلامتی خود اهمیت ندهید یا اصلاً احساس خطر نکنید و به دنبال هیچ آموزش جدیدی نباشید. طبق مشاهدات، آدم‌هایی که در لحظه زندگی می‌کنند خوشحال‌تر هستند. آنها راضی و موفق بنظر می‌رسند و طوری زندگی می‌کنند که گویی همه‌ی کارهایشان را از دل و جان دوست دارند. با دوستان موفق‌تان صحبت کنید. برای کاهش اثر اتفاقات منفی گذشته به جلسات مشاوره روانشناسی بروید. یک مشاور ماهر می‌تواند از بیرون به شما نگاه کند و راه‌حل‌های کاربردی ارائه دهد.
زندگی مثبت
حالا که اینقدر در باب مثبت اندیشی حرف زدیم، بگذارید فهرست‌وار به سویه‌های مثبت زندگی در لحظه اشاره کنیم. اگر شما هم به نتیجه‌ای رسیدید به این موارد اضافه کنید:
- کاهش رفتارهای غیرمنطقی و واکنش‌های شتابزده
- بالارفتن سطح هوشیاری و درک رویدادهای اطراف
- بی‌اثر شدن خاطرات گذشته و نگرانی‌های آینده
- پذیرش خود واقعی با تمام ضعف‌ها و اشتباهات
- تصمیم‌گیری بهتر با واقع‌بینی و توجه به حقایق
- واکنش درست و به موقع در حوادث زندگی
- عملکرد بهتر در محیط کار، روابط و خانواده
برای مطالعه 20 روش برای مثبت اندیشی کلیک کنید.
