علائم اعتیاد در کودکان به مواد مخدر
اعتیاد از بزرگ ترین مشکلات جامعه است که همه گروه‌های سنی را درگیر خود می‌کند. اعتیاد بیماری مزمنی است که عود کرده و افزایش پیدا می‌کند. با مصرف مواد در مغز انسان تغییراتی به وجود می‌آید که مصرف مواد را اجباری می‌داند. اگر مصرف مواد به طولانی مدت کشیده شود، از لحاظ جسمی و روانی آسیب‌های زیادی را به فرد وارد می‌کند. کودکان در هر شرایطی جز اقشار آسیب‌پذیر جامعه محسوب شده و در این مورد نیز گرفتار این معضل می‌شوند. در بسیاری از موارد، آن‌ها بدون آگاهی و اختیار، تحت تاثیر والدین یا محیط نامناسبی که در آن قرار دارند دچار این مشکل می‌شوند. در ادامه مطلب به بررسی بیشتر این موضوع در وب سایت آموزشی و پژوهشی رابینیا خواهیم پرداخت.
مواد مخدر چیست؟
مواد مخدر گروهی از مواد اعتیادآور است که یا از گیاه خشخاش به طور طبیعی به دست می‌آیند و یا در آزمایشگاه‌ها با ترکیب مواد شیمیایی به دست می‌آید. از جمله انواع مواد مخدر می‌توان به تریاک، شیره، سوخته، هروئین، کدئین، کراک، مورفین، ترامادول و متادون اشاره کرد. البته در اصطلاح عموم به هر ماده‌ای که عوارض اعتیادی ایجاد می‌کند، مواد مخدر می‌گویند.
کودکان متولد شده با اعتیاد
سلامت جسمی و روانی مادر در دوران بارداری و شیردهی ارتباط مستقیمی با سلامت نوزاد دارد. زنان معتاد فرزندانی را به دنیا می‌آورند که از زمان تولد علائم اعتیاد را دارند. این علائم مواردی مثل بی قراری و نا آرامی‌های شدید، عدم تمایل به شیر خوردن، اسهال واستفراغ و کم خوابی را در برمی‌گیرد. نوزاد متولد شده سندروم محرومیت از مواد را دچار شده و به روی سیستم عصبی او تاثیر می‌گذارد که مشخص می‌شود او از دوران جنینی اعتیاد پیدا کرده است. این نوزادان پس از تولد نیز با شیر آلوده ممکن است ادامه دار شود. به طور کل مادران معتاد معمولا نمی‌توانند مراقب‌های خوبی برای نوزادان خود باشند، به خصوص برای نوزادانی که با علائم سندروم محرومیت از مواد متولد شده‌اند چون نوزاد در این وضعیت بی‌قرار و بی‌تاب است و مادر بی‌حوصله و کلافه بوده و نوزاد را شکنجه و آزار و اذیت جسمی می‌دهد. به دلیل مشکلات خود توجه لازم را به کودک ندارند. در این زمان بهتر است فردی مسیولیت کودک را به عهده گرفته و از شیر کمکی برای تغذیه کودک استفاده کند تا سندروم محرومیت از مواد مخدر هرچه زودتر تحت درمان پزشکی صورت بگیرد.
گرفتاری به اعتیاد در دوران کودکی
کودکانی که در محیط‌های نامناسب بزرگ می‌شوند نسبت به دیگر کودکان بیشتر در معرض خطر اعتیاد قرار می‌گیرند به خصوص اگر یکی از اعضای خانواده نیز اعتیاد داشته باشند. در خانواده‌های فقیر و سطح بسیار پایین از کودکان به عنوان ابزاری برای تکدی‌گری استفاده می‌کنند که این مورد باعث می‌شود کودک به مسیری اشتباه کشیده شده و معتاد شوند. والدینی که نوزاد به همراه دارند در زمان گدایی به این خاطر که کودک آرام باشد و به خواب برود مواد به او می‌خورانند و او را معتاد می‌کنند. رفتن به مدارسی که کودکان معتاد در آن حضور دارند و یا نبود محیطی امن برای برون ریزی احساسات از دیگر عوامل خطر برای سایر کودکان است. در این مدارس احتمال زیادی وجود دارد که کودکان در کنار یکدیگر مصرف مواد را تجربه کنند.
از دیگر عواملی که کودک دچار اعتیاد می‌شود بی حوصلگی والدین است. کودک به طور غریزی شیطنت دارد ولی این والدین حوصله سروصدا را نداشته و برای آرام کردن کودک به او مواد می‌دهند. همچنین نبود مراقبت و نظارت کافی در گرفتاری کودکان به این معضل بسیار موثر است. برای مثال ممکن است پدر خانواده شربت تریاک یا شربت متادون مصرف کند، در این شرایط بسیار مهم است که این مواد را از دسترس کودک دور نگه دارید چراکه مصرف این مواد از سر کنجکاوی عواقب بسیار خسارت باری را برای کودکان به همراه می‌آورد. بزرگ شدن کودک در محله‌هایی که معتاد بیشتری در آنجا حضور دارند و یا رفتن به مدارسی که کودکان معتاد در آنجا مشغول به تحصیل هستند در ابتلای کودکان به اعتیاد نقش دارند. علاوه بر این نبود محیطی امن برای برون ریزی احساسات از دیگر عوامل خطر برای سایر کودکان است
درمان کودکان معتاد
در دوران کودکی اعتیاد را خیلی راحتتر در مقایسه با بزرگسالی می‌توان درمان کرد. به دلیل اینکه کودکان و نوجوانان با وسوسه کمتری مواجه می‌شوند، بازگشت به اعتیاد پایین‌ترین احتمال را دارد. بهبود کودکان معتاد زمانی اتفاق می‌افتد که کودک دیگر در محیط آلوده و شرایط قبلی بازنگردد. با وجود آنکه کودکان برای ترک اعتیاد نیازمند فضاهای مخصوص به خود هستند اما در کل کشور کمپ و مراکزاعتیادی که به طور تخصصی متعلق به این گروه سنی باشند انگشت شمار هستند. معمولا برای کودکانی که دچار اعتیاد می‌شوند از همان روش‌های دارویی مثل درمان با متادون که در بزرگسالان به کار می‌رود استفاده می‌شود.
در خصوص کودکان، پیشگیری بیشتر از درمان دارای اهمیت است. کودک باید از محیط آلوده و آسیب‌زای گذشته دور شود و افراد با صلاحیت از او مراقبت کنند. کودکان آلوده سرپرستانی دارند که یا خود معتاند و یا به فروش مواد مشغولند. برای درمان کودک معتاد مراجعه به روانشناس توصیه می‌شود.
آسیب وارد شده به واسطه اعتیاد در کودکان بسیار زیاد است و باید درمان به سرعت شروع شود. کودک به تنهایی قابلیت تصمیم گیری در این مورد را ندارند و باید والدین و یا اطرافیانی که در جریان این مورد هستند درمان شوند.
