علت اسهال نوزاد
علت اسهال نوزاد چیست و در این شرایط چگونه می‌توان به کودک کمک کرد؟ مدفوع نوزادان نسبت به کودکان بزرگتر و بزرگسالان معمولا شل‌تر است. همین علت باعث می‌شود گاهی اوقات والدین در تشخیص ابتلای فرزند خود به اسهال دچار مشکل شوند و نتوانند وضعیت طبیعی را از موقعیت بیماری تشخیص دهند.
اما اسهال معمولا در واکنش به علل خاصی نظیر عفونت، مسمویت یا تغذیه بیش از حد اتفاق می‌افتد و اغلب با علائمی نظیر بی قراری و گریه‌های شدید همراه است. ما در ادامه به طور جامع‌تری علل بروز اسهال در نوزادان و روش‌های مقابله با آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در این راستا بهره بردن از مشاوره روانشناسی نیز به شما کمک می‌کند تا بتوانید به خوبی از نوزاد خود مراقبت نمایید.
عوامل مختلفی می‌توانند منجر به مشکلات گوارشی در نوزاد شوند و به بروز اسهال بیانجامند. ما در ادامه مهم‌ترین آن‌ها را مورد بررسی قرار داده‌ایم. والدین لازم است که از کودک خود به بهترین شکل مراقبت کرده تا نوزاد با مشکلات کمتری مواجه شود.
1. ابتلا به انواع عفونت ها
دچار شدن به عفونت به واسطه یک ویروس، باکتری یا انگل از جمله علل بسیار مهمی است که می‌تواند به صورت اسهال و سایر مشکلات گوارشی خود را نشان دهد. این عفونت‌ها معمولا از طریق دست زدن کودک به سطوح آلوده و قرار دادن انگشتان در دهان ایجاد می‌شوند.
اگر شکل مدفوع نوزاد تغییر کرده و در کنار این موضوع علائمی مثل تب، بی قراری و گریه شدید را نیز مشاهده می‌کنید حتما به یک متخصص اطفال برای معاینه پزشکی کامل مراجعه کنید. پزشک با بررسی سایر علائم کودک و آزمایش‌های کمکی می‌تواند وجود عفونت‌هایی نظیر عفونت گوش را تشخیص داده و با تجویز داروهای مناسب به درمان فرزندتان کمک کند.
2. حساسیت‌های غذایی یا دارویی
در برخی موارد اسهال می‌تواند در واکنش به یک غذا یا داروی خاص اتفاق بیافتد. توجه داشته باشید که نوزادان شیر خوار تحت تاثیر مواد غذایی مصرفی توسط مادر خود نیز هستند. از همین رو اگر شما به عنوان مادر تغییر خاصی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید یا داروی خاصی مصرف نمایید ممکن است اثرات آن را بر سیستم گوارش نوزاد نیز مشاهده کنید.
برای اطلاع از شایع ترین بیماری های گوارشی نوزاد کلیک کنید.
در نتیجه هنگام مواجهه با اسهال نوزاد به تغذیه خود نگاهی بیاندازید و بررسی نمایید که آیا مواد حساسیت زای خاصی مصرف کرده‌اید یا خیر. در صورت مثبت بودن پاسخ لازم است که فورا مصرف دارو یا غذای خاص را قطع کرده و از پزشک برای بهبود علائم فرزندتان کمک بگیرید. توجه داشته باشید که حساسیت‌ها علاوه بر اسهال می‌توانند با علائم دیگری نظیر استفراغ و مشکلات پوستی نیز همراه شوند. در این شرایط بهتر است کودک را به اورژانس ببرید تا هرچه زودتر داروهای ضدآلرژی لازم را دریافت نماید.
3. انواع مسمومیت‌ها
نوزادان معمولا در برخورد ابتدایی با هرچیز سریعا آن را در دهان می‌گذارند. این مسئله می‌تواند باعث شود که کودک در بسیاری از موارد مواد غیر خوراکی را ببلعد. در صورت خوردن مواردی نظیر یک داروی شیمیایی بروز مسمومیت دور از انتظار نیست. علائم مسمویت معمولا علاوه بر اسهال مواردی نظیر بی حالی مفرط، استفراغ و در موارد شدیدتر کاهش هشیاری و تشنج را نیز شامل می‌شوند. در این شرایط هرچه زودتر با اورژانس تماس بگیرید و از مراقبت‌های حرفه‌ای پزشکی کمک بگیرید.
4. تغذیه نامناسب
نوزادان شیرخوار و تازه متولد شده سیستم گوارشی ضعیف تری نسبت به بزرگسالان دارند. به همین خاطر به خصوص تا قبل از 6 ماهگی نباید به جز شیر مادر یا شیر خشک با مواد دیگری تغذیه شوند. دادن مایعاتی نظیر شیر گاو به نوزاد پیش از یک سالگی از جمله مواردی است که می‌تواند به بروز آلرژی بیانجامد و واکنش‌های ناخوشایند سیستم گوارش از جمله اسهال و استفراغ را در پی داشته باشد. همچنین باید دقت داشته باشید که میزان شیر دادن به کودک را متناسب با نیازهای او تعیین کرده و بیش از حد او را تغذیه نکنید. این امر نیز می‌توان در بروز علائمی نظیر دل درد و اسهال تاثیر بسزایی داشته باشد.
برای آگاهی بیشتر درباره علائم سلامت نوزاد کلیک کنید.
5. وجود استرس‌های محیطی
جالب است بدانید کودکان از همان دوران نوزادی تنش‌های محیطی را درک می‌کنند و به آن واکنش نشان می‌دهند. از آنجایی که آن‌ها هنوز به قدرت کلام دست نیافته‌اند و نمی‌توانند احساسات خود را به درستی بروز دهند تجربه تنش زیاد می‌تواند به بروز علائم جسمانی مختلف در آن‌ها بیانجامد. در نتیجه اگر نوزاد در محیط ناآرامی قرار بگیرد، از مادر جدا شود یا با بدرفتاری روبه‌رو گردد به احتمال زیاد ممکن است با مشکلات گوارشی نظیر اسهال و استفراغ به این تجربیات پاسخ دهد.
کمک به بهبود اسهال نوزاد
برای بهبود اسهال نوزاد لازم است که شرایط فیزیکی و روانی مناسبی برای او ایجاد کنید و در صورت لزوم از پزشک کمک بگیرید. معمولا در مواردی که اسهال با تب و بی قراری شدید همراه می‌شود و علائمی نظیر بی حالی مفرط نیز وجود دارند باید به یک متخصص اطفال مراجعه نمایید. ما در ادامه به چند راهکار خانگی اشاره کرده‌ایم که می‌توانند در بهبود شرایط به شما کمک کنند.
1. ایجاد محیطی آرام و امن برای نوزاد
تنش‌های محیطی می‌توانند یکی از علت های اسهال نوزاد بوده و در بروز یا تشدید آن نقش داشته باشد. در نتیجه تلاش کنید محیط آرامی برای فرزندتان فراهم کنید و شرایط را به گونه‌ای پیش ببرید که او احساس امنیت داشته باشد. داشتن تماس جسمانی کافی با مادر و رابطه عاطفی مناسب با او از جمله مهم‌ترین مواردی هستند که امنیت نوزاد را تامین می‌کنند.
2. دادن مایعات کافی به کودک
اسهال باعث می‌شود فرزندتان آب زیادی را از دست بدهد و همین امر می‌تواند سلامت او را به طور جدی تهدید نماید. از همین رو تلاش کنید در این زمان به اندازه کافی به فرزندتان شیر بدهید و نگذارید او تشنه بماند. توجه داشته باشید که در صورت عدم تمایل نوزاد به شیر از مایعات قندی استفاده نکنید چرا که این مواد باعث جذب بیش از حد آب می‌شوند و در نتیجه وضعیت را تشدید می‌کنند. به همین خاطر اگر فرزندتان شیر نمی‌خورد از پزشک مشورت بگیرید تا محلول‌های خوراکی مناسب را به شما معرفی نماید.
3. کمک گرفتن از غذاهای تعدیل کننده
برای کودکان بزرگتر که خوردن غذاهای کمکی را آغاز کرده‌اند می‌توان از مواد غذایی خاصی نظیر پوره سیب یا موز استفاده کرد. این میوه‌ها معمولا به بهبود اسهال کودکان کمک می‌کنند و علائم گوارشی ناخوشایند را کاهش می‌دهند.
با این حال در صورتی که نتوانستید با روش‌های گفته شده وضعیت اسهال نوزاد را بهبود ببخشید لازم است که حتما با یک پزشک متخصص و یا یک روانشناس در زمینه کودک مشورت نمایید.
سوالات متداول
1. آیا خوب نشدن اسهال نوزاد خطرناک است؟
اسهال نوزاد به خصوص زمانی که با تب همراه است باید سریعا درمان شود چرا که این مسئله به از دست دادن آب و مواد معدنی زیاد از بدن کودک می‌انجامد که در اصطلاح تخصصی الکترولیت نامیده می‌شود. در نهایت کم آبی بدن نوزاد می‌تواند هشیاری او را تحت تاثیر قرار داده و به بروز مشکلات جدی بیانجامد. از همین رو در این شرایط لازم است حتما از یک پزشک کمک بگیرید و وضعیت نوزاد را با او درمیان بگذارید.
