آشنایی با قرص اورژانسی
برخی از زوجین بدون توجه به عوارض قرص اورژانسی در هر بار رابطه محافظت نشده از این قرص‌ها به عنوان روشی برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنند. قرص اورژانسی در مواقعی مثل پارگی کاندوم و برای جلوگیری از بارداری ناخواسته، توسط زنان استفاده می‌شود. مصرف خودسرانه و بیش از حد، نه تنها شانس بارداری را کاهش نمی‌دهد بلکه با به هم ریختن هورمون‌های بدن زن، باعث دگرگونی‌هایی در خلق و عملکرد جنسی او می‌شود.
بنابراین از قرص اورژانسی هرگز نباید به عنوان یک داروی عادی برای پیشگیری از بارداری استفاده کرد. در ادامه به بررسی عوارض جانبی این قرص پرداخته‌ایم، اما شاید این عوارض در بدن شما به شکلی دیگر نمود پیدا کند. اگر پس از مصرف متوجه تغییراتی در خود شدید، به مشاوره جنسی مراجعه کنید تا مساله بررسی و رفع گردد.
قرص اورژانسی همانطور که از نامش مشخص است، یک روش اضطراری برای پیشگیری از بارداری است. مثلا ممکن است روش پیشگیری با شکست مواجه شود یا در محاسبات زمان تخمک گذاری خطایی رخ دهد. همچنین برخی از زوجین روش پیشگیری طبیعی دارند که این روش هم امکان خطای بسیار زیادی دارد. در این شرایط زن می‌تواند پس از رابطه جنسی از قرص اورژانسی استفاده کند. توجه داشته باشید که شما تنها مجاز به مصرف سه تا چهار قرص اورژانسی در سال هستید؛ در غیر این صورت مشکلات جدی ایجاد می‌شود که تغییرات هورمونی یکی از آن‌هاست.
نحوه عملکرد قرص اورژانسی
قرص اورژانسی یک هورمون پروژسترون است که عمدتا با جلوگیری از تخمک گذاری در طول دوره قاعدگی فعالیت می‌کند. قرص اورژانسی با غلیظ کردن و سفت کردن مایع واژینال، از رسیدن اسپرم به تخمک جهت لقاح جلوگیری کرده و با پوشاندن دیواره رحم، مانع از لانه گزینی و رشد جنین می‌شود.
برای اطلاعات بیشتر از ترشحات واژن کلیک کنید.
البته ممکن است قرص اورژانسی، بر افراد دارای وزن بیشتر از 74 کیلو گرم و یا کسانی که داروی دیگری در طی ماه گذشته مصرف کرده‌اند، تاثیری نداشته باشد. برای جلوگیری از بارداری روش‌بسیار متعددی وجود دارد که خانم‌های با وزن بالا می‌توانند از آن‌ها استفاده کنند.
عوارض جانبی قرص اورژانسی
از عوارض قرص اورژانسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کهیر
- سرگیجه و سر درد
- تهوع
- درد شکمی و رحمی
- تاخیر در قاعدگی و یا قاعدگی شدید
- خونریزی رحمی
- خستگی
- حساسیت پستان‌ها
و در حدود 1 الی 10 درصد شرکت کنندگان، عوارض جانبی دیگری چون اسهال، استفراغ و قاعدگی دردناک به مدت 48 ساعت ظاهر شد.
در صورت شدید شدن هر کدام از عوارض ذکر شده، لازم است که به پزشک مراجعه کنید. در صورت داشته درد شدید معده، به خصوص از 3 تا 5 هفته پس از مصرف، به پزشک مراجعه کنید.
قرص اورژانسی چرخه قاعدگی شما را برهم می‌زند، اما اگر بیش از 7 روز قاعدگی شما به تاخیر افتاد، با مراجعه به پزشک یا استفاده از تست‌های بارداری وضعیت خود را بررسی کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه تست‌های بارداری کلیک کنید.
قرص اورژانسی فقط برای پیشگیری از بارداری است و اگر لقاح رخ داده باشد قرص اورژانسی هیچ تاثیری ندارد و باید از مصرف آن در زمان بارداری بپرهیزید. همچنین به دلیل عوارض لوونورژسترول نباید از آن به عنوان روشی برای پیشگیری از بارداری استفاده شود.
1. قرص اورژانسی تاثیری در جلوگیری از انتقال بیماری‌های مقاربتی مثل ایدز یا کلامیدیا ندارد.
2. در صورت داشتن هرگونه حساسیت و یا تداخل دارویی، قبل از مصرف، در این باره با پزشک مشورت کرده و علائم آلرژیک خود را با او در میان بگذارید.
3. اگر این دارو را پزشک برای شما تجویز کرده است، هرگز دوز مصرفی خود را تغییر ندهید.
4. شما باید مطمئن شوید که این دارو، با تمام مواد یا داروهای مصرفی شما سازگار است.
5. مصرف مکرر این دارو برای جلوگیری از بارداری روشی نامطمئن و نامناسب است.
6. در صورت شیر دهی، برای کودک خطر آفرین است. بنابراین قبل از مصرف با پزشک متخصص یا مشاوره کودک در ارتباط باشید.
چرا با وجود مصرف قرص اورژانسی بارداری اتفاق می‌افتد؟
در بسیاری از مواقع پیش می‌آید که با وجود مصرف قرص اورژانسی، بارداری اتفاق می‌افتد. دلایل این مساله عبارتند از:
1. شروع تخمک گذاری
اگر قرص اورژانسی پس از لقاح و بارداری مصرف شود، هیچ تاثیری نخواهد داشت. به هرحال خود فرد از زمان لقاح اطلاعی ندارد اما بهتر است که برای پیشگیری، بلافاصله بعد از رابطه جنسی محافظت نشده، قرص را مصرف کنید. اثرگذاری قرص زمانی است که چرخه تخمک گذاری شروع نشده باشد.
2. شاخص توده بدنی بالای 30
بررسی‌ها نشان داده که قرص اورژانسی بر روی خانم‌هایی با شاخص توده بدنی بالای 30 موثر واقع نمی‌شود. چراکه این قرص‌ها بر اساس شاخص بدنی عموم افراد ساخته شده‌اند. بهتر است که این دسته خانم‌ها از قرص‌های ضد پروژستین استفاده کنند. البته این به این معنی نیست که قرص اورژانسی هیچ تاثیری ندارد. در شرایط اضطراری، مصرف قرص بهتر از عدم مصرف آن است.
3. تداخل دارویی
برخی از داروها با قرص اورژانسی تداخل دارند و باعث کاهش تاثیرگذاری آن می‌شوند. از این داروها می‌توان به ضد اضطراب‌ها، باربیتورات، کاربامازپین، فلبامات و برخی گیاهان دارویی اشاره کرد. همچنین ممکن است این داروها عوارض قرص اورژانسی را افزایش دهند. قبل از مصرف، راهنمای دارو را مطالعه نمایید تا از تداخلات دارویی آن مطمئن شوید.
تداخلات دارویی با قرص اورژانسی
تداخلات و اثر متقابل داروهای مختلف، ممکن است عملکرد قرص اورژانسی را تغییر داده یا باعث افزایش خطر جدی عوارض جانبی شود. سعی کنید فهرستی از تمام داروها و محصولاتی که استفاده می‌کنید تهیه کرده و با پزشک یا دارو ساز در اشتراک بگذارید.
برخی از داروها با کاهش مقدار هورمون‌های پیشگیری از بارداری در بدن، می‌تواند باعث کاهش اثر بخشی قرص اورژانسی در پیشگیری از بارداری شود. برخی از این داروها عبارت‌اند از:
- مدافینیل
- ریفامایسین‌ها مثل ریفامپین و ریفابوتین
- داروهای مورد استفاده برای درمان تشنج مانند باربیتورات‌ها، کاربامازپین، فنیتوین، پریمیدون
- داروهای HIV مانند نورویپارین و نلفینوویر
عوارض قرص اورژانسی بر بارداری
قرص اورژانسی دارویی برای سقط جنین نیست و در صورت بارداری هیچ تاثیری نخواهد داشت. ممکن است برخی از خانم‌ها بعد از مصرف قرص اورژانسی متوجه بارداری خود شده و نگران آسیب دیدن جنین باشند. اما جای نگرانی وجود ندارد چراکه قرص اورژانسی هیچ تاثیر منفی بر روی جنین و فرایند بارداری ندارد. البته در دوره بارداری مصرف قرص باید قطع شود چراکه ممکن است عوارض قرص اورژانسی در بارداری شدیدتر شود.
