چگونه فرد معتاد را تشویق به ترک کنیم؟
مشاوره در ترک اعتیاد به مواد مخدر
آمارها نشان می‌دهند که ترک اعتیاد بدون راهنمایی مشاور و عدم بهره‌مندی از مشاوره، بسیار دشوار است و در اکثر موارد نتیجه مطلوبی ندارد. تاکنون روش‌های گوناگونی برای درمان اعتیاد به مواد مخدر معرفی شده است، از جمله روش‌های دارویی مانند درمان با متادون یا بوپرنورفین و روش‌های بدون استفاده از دارو که مربوط به رویکردهای روانشناختی می‌شوند، از جمله رویکرد تحلیلی، شناختی-رفتاری و…
باید توجه داشت که شروع درمان‌های دارویی بدون آمادگی فکری و روانی تقریباً بی‌فایده است، بنابراین فرد معتاد دیر یا زود ممکن است دوباره به مصرف مواد مخدر بازگردد. در بسیاری از موارد، فشارهایی که در طول درمان ایجاد می‌شود، تحمل‌ناپذیر می‌باشد. به همین دلیل، مشاوره ترک اعتیاد به صورت تلفنی، آنلاین و حضوری می‌تواند برای افراد مبتلا به اعتیاد و خانواده‌هایشان بسیار موثر باشد.
روان‌درمانی برای ترک اعتیاد
تمامی روش‌های روان‌درمانی برای ترک اعتیاد مؤثر هستند، اما رابطه مؤثر بین مراجع و درمانگر باعث اثربخشی بیشتر درمان می‌شود. مصاحبه‌های انگیزشی نیز برای آماده‌سازی بیماران برای تغییر و آمادگی در مواجهه با مشکلات آتی استفاده می‌شوند. خانواده‌درمانی برای افراد جوانتر مفید‌تر است. از آنجا که حمایت اجتماعی کمتر می‌تواند به مشکلات روانی، اجتماعی و بهداشتی منجر شود، پروسه‌ی درمان نیز دشوارتر می‌شود.
اثرات درمان اعتیاد نشان می‌دهد که بیش از 30 درصد افراد بهبود یافته‌اند و مصرف مواد به شدت کاهش یافته است. از جمله درمان‌هایی که در مراکز مشاوره انجام می‌شود، می‌توان به بیوفیدبک یا نوروفیدبک، درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان دیالکتیکی رفتاری (DBT)، مراقبه و هیپنوتیزم درمانی اشاره کرد.
درمان‌های جامع ترک اعتیاد شامل درمان‌های مکمل و جایگزینی مانند طب سوزنی، یوگا درمانی، داروهای گیاهی و موسیقی درمانی می‌شوند که به عنوان روش‌های کمکی برای درمان‌های اصلی استفاده می‌شوند.
اهمیت مشاوره ترک اعتیاد
بدون مراجعه به مشاور و یا روان‌شناس متخصص، کاری برای اختلال مصرف مواد انجام دادن دشوار است. در مسیر ترک اعتیاد ممکن است دوره‌های عود و وسوسه دوباره‌ی مصرف مواد وجود داشته باشد. در این دوره ممکن است تغییراتی در ساختار خانواده‌ها، ارتباطات بین فردی و حتی شغل و محیط کار رخ دهد، که برای افراد دشوار به نظر می‌رسد. بنابراین، روان‌شناس متخصص می‌تواند با تکنیک‌های درمانی و ایجاد رابطه‌ی مناسب، مراحل ترک اعتیاد را برای فرد آسان‌تر کند.
انواع مشاوره ترک اعتیاد
مشاوره فردی ترک اعتیاد
در مشاوره ترک اعتیاد، مرحله مصاحبه انگیزشی، یک فرایند کوتاه مدت مشاوره برای کمک به فرد در رفع دوگانگی در مورد درمان است. در این مشاوره، متخصص برای یافتن علل و نگه داشتن انگیزه‌های ترک، با بیمار صحبت می‌کند. در مرحله بعدی رفتار درمانی، شناخت درمانی و درمان DBT به عنوان درمان فردی تکمیلی استفاده می‌شوند.
مشاوره گروهی ترک اعتیاد
تحقیقات انجام شده در زمینه مقایسه درمان‌های ترک اعتیاد نشان داده است، گروه درمانی بیشترین اثر درمانی را دارد و اکنون در کشور ما گروه درمانی‌هایی به نام اِن اِی فعال هستند که اکثراً توسط تعدادی راهبر این گروه‌ها مدیریت می‌شوند. راهبرها افرادی هستند که در گذشته درگیر اعتیاد بوده‌اند و بعد از پیوستن به گروه‌های درمانی و گذراندن دوره‌های خودشناسی به درجه راهبری رسیده اند.
این راهبرها به افرادی که تازه قصد ترک اعتیاد دارند، در این مسیر طولانی و پر فراز و نشیب کمک می‌کنند. شیوه گروه درمانی به این صورت است که اعضای گروه در جوی امن و شفابخش گروه درمانی خود و مشکل خود را درک کرده و به سمت خودگردانی و قدرتمند شدن پیش می‌روند.
اعضای گروه پشتیبانی یکدیگر را در درک می‌کنند و می‌توانند از هم حمایت کنند و این مهم‌ترین نکته‌ی گروه‌های درمانی ترک اعتیاد می‌باشد. پیدا کردن دوست‌های همپا و تازه و استفاده از تجربیات آن‌ها تنها یکی از فایده‌های گروه درمانی می‌باشد. افراد متوجه می‌شوند که تنها آن‌ها نیستند که درگیر این مشکلات می‌باشند و می‌توانند به هم راهکارهایی را برای تسهیل این مسیر دشوار ارائه و پیشنهاد دهند.
در این گروه‌ها مهارت‌های کنارآمدن سالم برای کنترل عوامل استرس‌زای روزانه و بدون استفاده از مصرف مواد آموزش داده می‌شود. روابط بین اعضای گروه با تکیه بر اعتماد، ارزشمندی و افکار مثبت ایجاد می‌شود. این روابط می‌تواند در خارج از جلسات برای حمایت و تشویق نیز استفاده شود. برای اصلاح رفتارها از ابزارهای درمانی (مانند به چالش کشیدن باورهای غیر منطقی و مقابله با تصمیم‌گیری نادرست) استفاده می‌شود.
نقش مشاوره در فرآیند ترک اعتیاد چیست؟
افراد معتاد و خانواده‌های درگیر اعتیاد نیازمند به فهم و آگاهی درباره سیستم بیماری که در زندگی‌شان وجود دارد هستند. داشتن ارتباط مؤثر و پایدار با متخصصان مشاوره ترک اعتیاد می‌تواند در این مسیر به افراد معتاد و خانواده‌هایشان کمک کند.
کاربرد اصلی مشاوره اعتیاد مربوط به افراد و خانواده‌هایی است که به دنبال ترک اعتیاد و درمان آن هستند. همان‌طور که گفتیم، تا زمانی که فرد معتاد اعتیاد خود را قبول نکند و به این نتیجه نرسیده باشد که باید اعتیادش را ترک کند، درمان بسیار دشوار است.
معمولاً افراد معتاد به دلیل دخالت‌ها و توهین‌هایی که اطرافیان به آن‌ها کرده‌اند، در مقابل درمان اعتیاد مقاومت می‌کنند و همواره موفق به ترک اعتیاد نمی‌شوند.
جلسات مشاوره اعتیاد و گفتگو با متخصص می‌تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. فرد معتاد در هنگام صحبت با مشاور اعتیاد، مشکلات و مسائلی که با آن‌ها درگیر است را بیان می‌کند و از همین رو، مشاوره و راهنمایی لازم را دریافت می‌کند.
مشاوره خانوادگی ترک اعتیاد
خانواده درمانی در ترک اعتیاد به افراد کمک می‌کند تا آسیب‌های وارد شده به روابط خانوادگی را ترمیم کرده و روابط حمایتی بیشتری ایجاد کنند. در مشاوره خانواده الگوهای معیوب سیستم توسط مشاور شناسایی و آموزش روابط سالم، مرزبندی‌ها و مدیریت هیجانات به خانواده درگیر با اعتیاد صورت می‌گیرد.
مشاور در صورت نیاز مشاوره فردی نیز برای افراد تعیین می‌کند و یا ممکن است هر یک از اعضا به گروه‌های مربوط به سنشان برای گروه درمانی ارجاع داده شوند. چرا که متخصصین این حوزه باور دارند اعتیاد به الکل و اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری خانوادگی است.
این عبارت به این دلیل است که اعتیاد کل سیستم خانواده و افراد تشکیل دهنده آن را تحت فشار زیادی قرار می‌دهد. کارهای روزمره را مختل می‌کند و باعث ایجاد تجربه‌های ناخوشایند و در خیلی مواقع دردناک می‌شود. در واقع اعضای خانواده هنگام تلاش برای حفظ تعادل در خانواده از راهکارهای ناسالم از جمله رفتارهای تکانه‌ای استفاده می‌کنند.
در نتیجه خانواده به یک سیستم شکننده و ناکارآمد تبدیل می‌شود. درنتیجه فرد معتاد برای کنترل هیجانات و آرام کردن خود و یا دور شدن از تنش به مصرف مواد مخدر پناه می‌برد. البته این توضیحات به معنی بی‌گناهی فرد معتاد نیست؛ بلکه مشخص شدن بیمار بودن سیستم خانواده و توجه به این نکته است که نباید علت عدم موفقیت فرد در ترک اعتیاد را خطی نگاه کرد.
همچنین شما میتوانید از مشاوران رابینیا به صورت آنلاین وقت مشاوره دریافت نمایید.