موضوع: اثربخشی درمان پردازش مجدد هولوگرافیک بر انعطاف پذیری شناختی، کنترل عواطف و سازگاری اجتماعی بیماران افسرده اقدام کننده به خودکشی

مقدمه:

افسردگی  شایعترین اختلال روانپزشکی در سراسر طول عمر میباشد که به عنوان سرماخوردگی روانپزشکی شناخته می شود. افسردگی عبارت است از یک دوره طولانی غم، روحیه بد و گوشه گیری؛ و یک وضعیت بالینی است که طی آن خلق منفی به مراتب بیشتر از خلق مثبت وجود دارد (ین، دنگ، مرتز و روتنبرگ 2 ، 2018 ؛ لی، لی، سانگ و ژان  ، 2017 ؛ گنجی،1397 ).

بیش از 350 میلیون نفر در جهان از افسردگی رنج می برند که یکی از پیامدهای مهم آن، افزایش میزان خودکشی و اقدام به خودکشی  می باشد (صالحی، حمید، بشلیده و ارشدی، 1398 ). درواقع، نتایج پژوهش های متعدد، افسردگی را مهمترین عامل مستعدساز اقدام به خودکشی معرفی کردهاند. چون که در بیش از 90 درصد اقدام به خودکشی ها، اختلالات روانی نقش دارند و دراین بین اختلالات افسردگی 80 درصد از 95 درصد اختلال های روانی قابل تشخیص در اقدام کنندگان به خودکشی را شامل می شوند.

همچنین، سالانه حدود یکمیلیون نفر در اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند. این در حالی است که 10 الی 20 برابر این تعداد (بیست میلیون)، اقدام به خودکشی رخ میدهد (گرازیولی  و همکاران، 2018 ؛ پریرا  و همکاران، 2015 ؛ صالحی،بشلیده و کاظم زاده، 1398)

یکی از ویژگی های بیماران افسردهای که اقدام به خودکشی میکنند فقدان انعطاف پذیری شناختی است. نتایج پژوهش ها ارتباط بین انعطاف پذیری شناختی، افسردگی و اقدام به خودکشی را مورد تأیید قرار داده است (ماسودا و تالی ، 2012 ؛ آقایی، شاه محمدی، هموطن و آقایی، 1398 ).

انعطاف پذیری شناختی را میزان ارزیابی فرد در مورد قابل کنترل بودن شرایط تعریف کردهاند که این ارزیابی در موقعیت های مختلف تغییر میکند؛ و افراد میتوانند رفتارهایی را که به بهترین شکل ممکن در موقعیت اجتماعی قرار میگیرند، شناسایی کنند.

توانایی تغییر آمایه های شناختی به منظور سازگاری با محرک های در حال تغییر محیطی، عنصر اصلی تعاریف انعطاف پذیری شناختی است(کارن ، 2018 ؛ دنیس و واندروال ، 2010 ). فقدان انعطاف پذیری شناختی باعث میشود بیماران افسرده اغلب اوقات در زمینه های مختلف، محیط خود را به صورت تغییرناپذیر در نظر می گیرند و به صورت کاملاً منفی درباره خودشان فکر میکنند.

درواقع، سیستم شناختی فرد معیوب شده و جنبه منفی رویدادها را می بیند. جهان ازنظر این افراد، ثابت، ملالآور، پوچ و بی فایده است. عدم انعطافپذیری و غیرقابل تحمل بودن گرفتاری ها منجر به این میشود که بیماران افسرده وضعیت خود را ناامیدکننده و بدون تغییر در نظر بگیرند.

چکیده:

این پژوهش باهدف اثربخشی درمان پردازش مجدد هولوگرافیک بر انعطاف پذیری شناختی، کنترل عواطف و سازگاری اجتماعی بیماران افسرده اقدام کننده به خودکشی شهر ایلام انجام گرفت. روش پژوهش حاضر آزمایشی و از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری این – پژوهش شامل کلیه بیماران افسرده اقدام کننده به خودکشی شهر ایلام در سال 1397 بودند؛ که با روش نمونه گیری تصادفی ساده، نهایتاً 30 نفر به عنوان اعضاء نمونه انتخاب شدند و به صورت کاملاً تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارده شدند.

ابزار پژوهش شامل مقیاس انعطاف پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010 )، کنترل عواطف (ویلیامز و چمبلز، 1997 )، پرسشنامه سازگاری (بل، 1961 ) و پکیج درمان پردازش مجدد هولوگرافیک (کاتز، 2005) بودند.

نتایج آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد که بین انعطاف پذیری شناختی، کنترل عواطف و سازگاری اجتماعی در گروه آزمایشی(درمان پردازش مجدد هولوگرافیک) و گروه کنترل تفاوت معنی داری به لحاظ آماری مشاهده میشود. (p<0/000 ، F=70/502)

همچنین نتایج آزمون آنکوا در متن مانکوا نشان داد که درمان پردازش مجدد هولوگرافیک در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل موجب افزایش انعطاف پذیری شناختی (p<0/000 ، F=304/338)کنترل عواطف (p<0/000،F=1047/377) و سازگاری اجتماعی (P<0/000،F=1725/324) در بیماران افسرده اقدام کننده به خودکشی میشود.

با توجه به نتایج این پژوهش میتوان از درمان پردازش مجدد هولوگرافیک برای درمان اختلالات طیف افسردگی و مداخله در شرایط بحرانی نظیر اقدام به خودکشی استفاده کرد.

کلیدواژه ها: درمان پردازش مجدد هولوگرافیک، انعطاف پذیری شناختی، کنترل عواطف، سازگاری اجتماعی، افسردگی، اقدام به خودکشی.