موضوع: بررسی تغییرات در سبک های فرزندپروری ادراک شده در طول چهار نسل متوالی

مقدمه:

سبکهای فرزندپروری برخاسته از ویژگیهای پایدار والدین در طول زمان است که زمینه زیست محیطی و عاطفی تحول و اجتماعی شدن کودک را فراهم می کند (یزدانی و دریایی، 2016 ). در واقع سبکهای فرزندپروری، مجموعه ای از گرایشها، رفتار و جلوه های کلامی و غیرکلامی است که ماهیت تعامل کودک و والدین را در تمامی موقعیت های گوناگون مشخص می کند (دارلینگ و استاینبرگ 1993) ، و تعیین کننده ارتباطات متقابل والدفرزند در موقعیت های متفاوت و گسترده است (اسلاوین، 1393 ).

سبکهای فرزندپروری موجب ایجاد فضای تعاملی گسترده می شود (اسلاوین، 1393 )؛ فضایی که در آن فعالیت پیچیده والدین شامل روشها و رفتارهای ویژه، جداگانه یا در تعامل با یکدیگر بر رشد و تحول کودک تأثیر میگذارد. این فعالیتها مبین تلاش والدین برای کنترل و اجتماعی کردن کودکانشان است (بامریند 1991) و در ، هرخانواده بهشیوه خاصی به کار گرفته می شود که تحت تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و… است

چکیده:

خانواده مهمترین نهاد اجتماعی در جوامع انسانی است و وظیفه جامعه پذیری و تربیت نسلهای آینده را در سالهای نخستین زندگی كودك بر عهده دارد. این پژوهش به منظور بررسی تغییرات سبکهای فرزندپروری ادراك شده در طول چهار نسل متوالی (گروه های سنی 12 تا 75 ساله) در شهر یزد انجام شد. طرح این پژوهش توصیفی از نوع پس رویدادی بود.

شركت كنندگان در این پژوهش381 نفر بودند كه از شش گروه سنی انتخاب شدند؛ به ترتیب گروه های سنی 12 ساله ( 80 نفر)، 20 تا 25 ساله ( 80 نفر)، 35 تا 40 ساله ( 60 نفر)، 45 تا 55 ساله ( 50 نفر)،  و60 ساله به بالا ( 31 نفر). گروه های نمونه اول تا چهارم به روش نمونه گیری چندمرحله ای وگروه های پنجم و ششم به روش در دسترس انتخاب شدند. شركت كنندگان به پرسشنامه سبکهای فرزندپروری ادراك شده(نقاشیان، 1358 ) پاسخ دادند.

نتایج آزمون خی دو نشان داد بین گروه های سنی از نظر سبک فرزندپروری ادراك شده تفاوت وجود دارد. سبک فرزندپروری مقتدر به طور كلی بیشترین درصد فراوانی را در كل گروه نمونه داشت. در گروه اول و دوم سبک فرزندپروری مقتدر به میزان بیشتری نسبت به سبکهای دیگر ادراك شد. در گروه سوم و چهارم سبک فرزندپروری آسانگیر بر دیگر سبکها غلبه داشت و در گروه ششم بیشترین درصد فراوانی در سبک فرزندپروری سختگیر بهدست آمد.

بهطور كلی می توان نتیجه گرفت با توجه به ادراك گروههای سنی مختلف، كه به نوعی نمونهای از نسلهای تربیت شده متفاوت هستند، تغییراتی در سبکهای فرزندپروری به وجود آمده كه عمدتاً به سمت غالب شدن سبک مقتدر پیش رفته است. یافته ها با توجه به پیشینه های نظری و پژوهشی مرتبط مورد بحث قرار گرفته است.

کلیدواژه ها: سبکهای فرزندپروری، خانواده و تربیت فرزندان، گسست نسلی