🔹 واژینیسموس چیست؟
واژینیسموس (Vaginismus) یک اختلال جنسی زنانه است که در آن، عضلات اطراف واژن به‌طور ناخودآگاه در برابر ورود (چه دخول جنسی، چه معاینه پزشکی یا حتی تامپون) منقبض می‌شوند. این انقباض باعث درد، ترس، ناتوانی در دخول یا قطع کامل رابطه جنسی می‌شود.
بسیاری از زنان در جلسات درمان می‌گویند:
«ذهنم می‌گه آماده‌ام، اما بدنم نمی‌ذاره…»
و اینجاست که جمله‌ای کلیدی درک ما را از این اختلال روشن‌تر می‌کند:
“واژینیسموس یعنی بدن من می‌گه نه، حتی اگر ذهنم بگه آره.”
پس درمان آن هم باید از بدن آغاز شود، نه صرفاً از ذهن یا منطق.
🔹 دلایل واژینیسموس: ترکیب سه‌گانه زیستی، روانی و رابطه‌ای
۱. زیستی:
-
عفونت‌ها، خشکی واژن، یا جراحی‌ها
-
اختلالات هورمونی (مثل کم‌کاری تیروئید)
-
مصرف برخی داروها (مثل SSRIها مانند اسنترا)
۲. روانی:
-
اضطراب عملکرد جنسی
-
ترس از درد، شرم، گناه یا باورهای منفی درباره سکس
-
تجربه‌ی تجاوز یا آزار جنسی (در برخی موارد)
-
رابطه‌ای:
-
نبود حس امنیت و اعتماد با شریک
-
تجربه‌های منفی یا تحقیر در رابطه
-
عجله، بی‌توجهی به پیش‌نوازی یا اصرار برای دخول
-
🔹 درمان واژینیسموس: قدم به قدم، از بدن تا ذهن
✅ ۱. قطع فشار برای دخول:
هیچ درمانی با “اصرار برای نزدیکی” آغاز نمی‌شود. درمان واژینیسموس، با توقف هر گونه دخول شروع می‌شود. بدن باید اجازه پیدا کند که دوباره “احساس امنیت” کند.
✅ ۲. بازسازی رابطه بدن-ذهن:
-
تمرین آگاهی بدنی (Mindfulness بدن‌محور)
-
لمس تدریجی توسط خود فرد یا با کمک شریک، بدون هدف جنسی
-
تمرینات کف لگن (Kegel) همراه با تن‌آرامی
✅ ۳. آموزش و روان‌درمانی:
-
آشنایی با آناتومی بدن، چرخه پاسخ جنسی، و باورهای اشتباه
-
روان‌درمانی فردی یا زوجی برای رفع اضطراب، شرم یا تعارض
-
استفاده از مدل‌های مبتنی بر هیجان (مانند EFT) برای بازسازی اعتماد در رابطه
✅ ۴. همکاری با شریک جنسی:
شریک باید آموزش ببیند که نقش او “تسکین‌دهنده” است، نه “درمانگر یا منتظر دخول”. لمس، گفت‌وگو، و همدلی، داروهای اولیه این مسیر هستند.
🔹 استعاره درمانی: پرنده ترس‌خورده
تصور کن بدنت مثل پرنده‌ایه که بارها از دست آدم‌ها ترسیده.
اگه بخوای بگیریش، فرار می‌کنه.
ولی اگه آروم کنارش بشینی، حرف بزنی، اجازه بدی خودش نزدیک شه…
کم‌کم برمی‌گرده روی شونه‌ت می‌شینه.
واژینیسموس هم همین‌طوره:
درمانش با عجله نمیاد، با مهربانی و صبر میاد.
📚 منابع علمی:
-
Reissing, E. D., Binik, Y. M., Khalifé, S., Cohen, D., & Amsel, R. (2004). Etiological correlates of vaginismus: Sexual and physical abuse, sexual knowledge, sexual self‐schema, and relationship adjustment. Journal of Sex & Marital Therapy, 30(5), 251–271.
-
American College of Obstetricians and Gynecologists. (2020). Painful sex (dyspareunia).
-
Brotto, L. A., & Basson, R. (2014). Group mindfulness-based therapy significantly improves sexual desire in women. Behavior Research and Therapy, 57, 43–54.
-
Johnson, S. (2008). Hold Me Tight: Seven Conversations for a Lifetime of Love. Little, Brown Spark.
✨ نتیجه‌گیری:
درمان واژینیسموس، جنگ با بدن نیست.
بلکه گفت‌وگوی عاشقانه با بدنیه که سال‌ها خاموش مونده و حالا کم‌کم داره حرف می‌زنه…
اگر شما یا شریکتون با این چالش مواجه هستید، یادتون باشه:
قرار نیست بدن‌تون تسلیم شه، قراره دوباره امن بشه.
…
دیدگاه خود را درج کنید