تاثیر بیکاری بر اعتیاد
اعتیاد و بیکاری از بزرگترین معضلات هر جامعه به جساب می‌آید که بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده می‌شود. بیکاری نتایج منفی زیادی داشته و علت و اشکال متفاوتی دارد. اگر بخواهیم به یکی از پیامدهای بیکاری اشاره کنیم، قطعا اعتیاد است. زمانی که فرد معتاد می‌شود، توانایی‌ها تحلیل رفته و انرژی نیروی کار کاهش پیدا می‌کند. بهتر است برای جلوگیری از اعتیاد افراد به کسب مهارت مواجهه با مشکلات بپردازند تا در مواقعی که فشارهای زیادی از جمله افسردگی، اضطراب و طلاق به وجود می‌آید فرد به اعتیاد روی نیاورد. بسیاری از افراد معتقدند که بیکاری و اعتیاد دو عامل هستند که یکدیگر را تقویت می‌کنند. رابطه مستقیمی که اعتیاد و بیکاری باهم دارند این است که هم بیکاری می‌تواند به اعتیاد منجر شود و هم فرد معتاد می‌تواند کار خود را از دست داده و بیکار شود. قانون استخدام برخی از مشاغل این است که افراد قبل از استخدام آزمایش عدم اعتیاد را انجام دهند. در مشاغل خصوصی هم این مسئله اهمیت زیادی برخوردار است و به افراد معتاد و یا کسانی که در گذشته اعتیاد داشتند کار نمی‌دهند.
انواع بیکاری
بیکاری آشکار به نوعی از بیکاری اشاره دارد که فرد جستجو می‌کند تا کار پیدا کند ولی موفق نمی‌شود. نوع دیگری از بیکاری وجود دارد که فرد با توجه به تخصص، مهارت‌ها و تحصیلاتی که دارد شغلی پیدا نمیکند و در حرفه دیگری مشغول به کار می‌شود و در جایگاهی مشغول به تحصیل می‌شود که از تحصیلات و مهارت‌هایش پایین‌تر است که در اصطلاح به آن بیکاری پنهان می‌گویند.
بیکاری و اعتیاد
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، بیکاری از عوامل به وجود آمدن اعتیاد در افراد است. این معضل چه به صورت آشکارا و چه به صورت پنهانی باشد بر سلامت روان فرد تاثیرات منفی و مخربی برجای می‌گذارد. امکان دارد فرد به دلیل فشارهای زیادی که بیکاری به روی او می‌گذارد به سمت اعتیاد کشیده شود. افرادی که معتاد می‌شوند، از مواد به عنوان پناهگاه و مامنی برای دوری از مشکلات نگاه می‌کنند.
کاهش اعتماد به نفس
اعتماد به نفس فرد با بیکاری از بین می‌رود و همین موضوع باعث می‌شود که فرد تصور بکند که در زندگی مفید نیست. همه افراد می‌خواهند که در جامعه مفید باشند و در زندگی افراد تاثیر بگذارند. ناکام شدن فرد در مسیر ارضای این نیاز روانی، سبب ناامیدی او نسبت به آینده و از بین رفتن انگیزه‌هایش برای یک زندگی سالم و شاد می‌شود. خیلی از افراد در این شرایط به وجود آمده به اختلالات اضطرابی و افسردگی دچار می‌شوند. اگر فردی مهارت‌های کافی برای مدیریت هیجان خود نداشته باشد به دنبال این است که بر هیجانات منفی غلبه کند و از مواد به عنوان راه حل استفاده می‌کند.
افزایش میزان حساسیت و تحریک پذیری
فردی که بیکار است به دلیل مشغله فکری و درگیری‌های ذهنی که دارد برای هر مسئله ای واکنش نشان می‌دهد. با بروز بیکاری، خشم و بی‌حوصلگی نیز به وجود می‌آید که باعث می‌شود فرد روابط اجتماعی خود را از سمت دیگران از بین بدهند و طرد شوند. در این زمان است که احتمال گرفتار شدن به اعتیاد در فرد افزایش پیدا می‌کند.
سرخوردگی و ناکامی
همانطور که در انواع بیکاری به آن اشاره شد، زمانی که فرد شغلی داشته باشد که در خصوص تخصص او نیست نوعی بیکاری به شمار می‌رود که ممکن است به اعتیاد ختم شود. با بروز بیکاری پنهان، فرد احساس بیهودگی، پوچی، سرخوردگی و پوچی کرده و فکر می‌کند که مسیر زندگی خود را اشتباه رفته و نمی‌تواند این مشکل را حل کند. کار کردن در جایگاهی پایین‌تر عزت نفس و اعتماد به نفس وی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همه این عوامل گفته شده، دست به دست هم می‌دهند تا فرد مستعد روی آوردن به شادی‌های کوچک و کوتاه مدت مثل اعتیاد بشود.
خود سرزنش گری
با هجوم افکار آزاردهنده و منفی بعد از بیکاری، فرد شروع به سرزنش خود می‌کند. در همین زمان خانواده و اطرافیان نیز شروع به شماتت کرده که این وضعیت سرزنشگری فرد افزایش پیدا می‌کند. اگر همین فرد نتواند یک راه‌حل مناسب پیدا کند به سمت اعتیاد کشیده می‌شود.
علل گرایش به اعتیاد
تمامی مواردی که اشاره کردیم می‌توانند زمینه ساز اعتیاد شود ولی نمی‌شود گفت که علت اصلی اعتیاد بیکاری است. بسیاری از افراد هستند که با وجود مدت زمان زیادی که بیکار بوده‌اند به سمت اعتیاد کشیده نشده‌اند. پس به این نتیجه می‌رسیم که عوامل بسیاری در اعتیاد افراد دخیل هستند. در ادامه به دیگر عوامل زمینه‌ساز اعتیاد اشاره می‌کنیم.
- مشکلات زمینه‌ای اضطرابی و خلقی
- کمبود اعتماد به نفس و عزت نفس
- مشکلات و تعارض‌های خانوادگی
- نداشتن مهارت جرات مندی
- نداشتن مهارت حل مسئله
- میزان تاب آوری پایین
- ویژگی‌های وراثتی
روش‌های مبارزه با بیکاری و اعتیاد
1. زمانی که در خانواده و جامعه از همان ابتدای کودکی مهارت حل مسئله آموزش داده شود، با بروز هرگونه مشکل او توانایی حل مسئله را دارد. در کنار این آگاهی، باید توانایی مدیریت و کنترل هیجانات منفی را داشته باشد گه تا حد زیادی در پیشگیری از اعتیاد نقش مهمی دارد. افراد باید در این زمینه آموزش ببینند که هیجانات منفی خود را بپذیرند واز راه‌های سالمی برای کنترل آنها استفاده کنند.
2. تعدیل سطح خروجی دانشگاه‌ها مخصوصا در مقاطع تحصیلات تکمیلی با نیاز بازار کار باعث می‌شود سطح بیکاری پنهان کاهش پیدا کرده و از کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس افراد جلوگیری می‌کند. در واقع تعیین نیاز بازار کار و پرورش افراد از کودکی متناسب با استعدادهایشان برای نیاز جامعه باعث کاهش معضلات این چنینی می‌شود.
3. یکی از اصلی‌ترین مشکلات جامعه بیکاری است که با رفع آن اعتیاد نیز کاهش پیدا می‌کند. اگر بیکاری در جامعه از بین برود یکی از عوامل ایجاد کننده اعتیاد از بین می‌رود ولی دلیل اعتیاد فقط بیکاری نیست.
4. با افزایش سطح رفاه جامعه و به وجود آوردن سلامت روان، همچنین ریشه کن کردن استرس و افسردگی از سطح جامعه تا حد زیادی از اعتیاد افرا جلوگیری می‌شود.
