الگوی فراگیر بی ثباتی روابط میان فردی خودانگاره و عواطف و تکانشگری محسوس که در اوایل بزرگسالی شروع می شود و در زمینه های مختلف وجود دارد که با پنج ( یا تعداد بیشتری ) از موارد زیر نمایان می شود:
- تلاش های شتاب زده برای اجتناب از رها شدن واقعی یا خیالی ( رفتار خودکشی گرا یا جرح خویشتن را که در ملاک 5 ارایه شده است منظور نکنید)
- الگوی روابط میان فردی بی ثبات و شدید که با نوسان کردن بین دو حد افراط آرمانی کردن و کوچک شمردن مشخص می شود
- اختلال هویت : خودانگاره یا خودپنداره که به طور محصوص و دایمی بی ثبات است
- تکانشگری در حداقل دو زمینه که بصورت بالقوه به خود صدمه می زند ( مثل خرج کردن آمیزش جنسی سوء مصرف مواد و… ( رفتار خودکشی گرا یا جرح خویشتن را که در ملاک 5 ارایه شده است منظور نکنید)
- رفتار ژست ها یا تهدیدهای خودکشی گرا یا رفتار جرح خویشتن مکرر
- بی ثباتی عاطفی ناشی از واکنش پذیری محسوس خلق ( مثل ملال دوره ای شدید تحریک پذیری یا اضطراب که معمولا چند ساعت و به ندرت پیش از چند روز ادامه می یابد )
- احساس پوچی مزمن
- خشم نامناسب و شدید یا مشکل کنترل خشم ( مثل نشان دادن مکرر عصبانیت خشم مداوم کتک کاری های مکرر )
- اندیشه پردازی پارا نوئید موقتی مرتبط با استرس یا نشانه های تجزیه ای شدید
بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی در مرز روان نژندی و روان پریی قرار دارند ویژگی اختلال شخصیت مرزی عبارتند از: بی ثباطی در روابط شخصی عدم اعتماد به نفس تغییر دایمی طرز تفکر و عقیده درباره خود تغییرات خلقی ( نوسان مودی) غیرقابل پیش بینی و رفتار بی فکر و بی پروا این ویژگی ها عمومیت دارند و از کودکش شروع شده اند افراد مبتلا به شخصیت مرزی از طرد شدن به شدت می ترسند
کلمات کلیدی
egosyntonic = ایگو سینوتیک egodystonic = ایگو دیستونیک delusion = هذیان hallucination = توهم impulsivity = تکانشگری splitting = جدا سازی comorbidity = همبودی dialictical behavior therapy = رفتار درمانی دیالیکتیکی boederline personality disorder = اختلال شخصیت مرزی Neurosis = روان نژندی Psychosis = روان پریشی
توضیح اصطلاحات
ایگو – سینوتیک = به رفتارها ارزش ها و احساساتی اشاره دارد که با نیازهای و اهداف ego هماهنگ هستند یا ایگو آنها را قبول دارد با خودپنداره ایده آل فرد مطابقت دارد
ایگو – دیستونیک = به رفتارها ارزش ها و احساساتی اشاره دارد که با نیازهای و اهداف ego هماهنگ نیست یا با خود – پنداره ایده آل فرد تعارض دارد
هذیان = باورهای غیر واقعی و غیر قابل قبول از سوی فرهنگ و جامعه
توهم = ادراک های حاصل از حواس پنجگانه که از درون تولید می شوند یعنی محرکی بیرون از بدن وجود ندارد که باعث تولید آنها شده باشد
تکانشگری = ناتوانی در به تاخیر انداختن ارضای امیال خود کاری را بدون فکر و بدون پروا انجام دادن
اسپلیتینگ = جدا سازی تقسیم دوگانه انگاری تفکر سیاه و سفید تفکر این یا آن
کاموربیدیتی = حضور همزمان دو یا چند بیماری یا مرض یا اختلال
روان نژندی = فتاری است که اساسی عضوی ندارد. در این بیماری اضطراب روانی با حفظ سلامت توان عقلی در شخص پدید میآید.
روان پریشی = به معنای وضعیت روانی غیرطبیعیای است که در روانپزشکی برای بیان حالت «از دست رفتن توانایی تشخیص واقعیت از خیال» بکار میرود.
علل اختلال شخصیت
نظریه های بیولوزیک = مربوط به عوامل ژنتیک ناهنجاری های مغزی و نورولوژیک نقش عوامل ژنتیک در ایجاد تکانشگری را پوششمی دهند
نظریه های پسیکولوژیک = تجربه های کودکی چگونه باعث می شوند مشکلات رفتاری و هیجانی در این اختلال به وجود می آیند
تشخیص های افتراقی
مرزی و پارانوئید = پارانوئید به ندرت قادر هستند روابط بیش از حد تنگاتنگ و پرتلاطم با دیگران داشته باشند
مرزی و نمایشی = خودتخریبی قطع رابطه ناگهانی با دیگران که با خشم و کینه توزی همراه است و احساس خلا عمیق و تنهایی که مدت های طولانی ادامه پیدا می کند
مرزی و ضد اجتماعی = مرزی هدف اصلی به دست آوردن توجه یا نگران کردن مراقبان و افراد رسیدگی کننده به فرد
مرزی و وابسته = ترک شدن از سوی دیگران مثل خلا هیجانی خشم شدید و فشار آوردن به اطرافیان برای مهر و محبت بیشتر
درمان اختلال شخصیت مرزی
رفتار درمانی دیالیکتیکی
داروها
آنتی سایکوتیک ها – آنتی دپرسانت ها – SSRI ها – MAOI ها