کودک آزاری و غفلت از کودکان
کودک آزاری به رفتارهای نادرست و آزاردهنده نسبت به کودکان گفته می‌شود که ممکن است به شکل فیزیکی، عاطفی یا جنسی باشد. این نوع از بدرفتاری ممکن است به عنوان بهره‌برداری از کودک یا عدم توجه به نیازهای آن شناخته شود، در غیر این صورت به عنوان ناپرداختن به مسائل مربوط به کودک انگاشته می‌شود.
شناسایی کودکانی که ممکن است قربانی آزار شده‌اند، و نیاز به مشاوره در این زمینه داشته باشند، ممکن است چالش برانگیز باشد. این مسئله نیازمند بررسی دقیق وضعیت کودک است، از جمله بررسی نشانه‌های فیزیکی و رفتاری آن. با این حال، برخی از علائمی که ممکن است به نیاز کودک به مشاوره در زمینه آزار اشاره کنند عبارتند از:
- آسیب‌های فیزیکی مانند زخم‌ها، خطوط ضربه و سایر نشانه‌های نامعمول
- تغییرات در رفتاری کودک مانند فشار روانی، اختلالات خوردن و غیره
- تغییرات در الگوهای خواب کودک مانند کابوس‌ها و مشکلات خواب
- علائم افسردگی و اضطراب مانند فکر به خودکشی یا سوالات مربوط به مرگ
- برای شناسایی بهتر وضعیت کودک، می‌توان از روش‌هایی مانند معاینه فیزیکی، تست‌های آزمایشگاهی و بحث با والدین استفاده کرد. همچنین مشاوره با کودک نیز می‌تواند کمک موثری در این زمینه باشد.
نشانه‌های کودک آزاری و غفلت از کودکان
وقتی کودکان با فردی دیگر بدرفتاری می‌شوند، ممکن است نشانه‌هایی ظاهر شود که به وضعیت آزاردهی اشاره دارند. این نشانه‌ها می‌توانند شامل:
نشانه‌های فیزیکی آزار
- آسیب‌های غیرقابل توضیح روی بدن مانند زخم‌ها و خطوط ضربه
- آسیب به دستگاه تنفسی یا گوارشی
- نشانه‌های آتش‌زدن یا سوزاندن روی بدن
- کبودی یا آسیب‌های دیگری در اطراف ناحیه تناسلی
نشانه‌های آزار جنسی
- کبودی یا نشانه‌های دیگر در اطراف ناحیه تناسلی
- درد یا مشکلات دستکاری با ناحیه تناسلی
- ترشحات نامعمول در ناحیه تناسلی یا مقعد
نشانه‌های غفلت
- نقص در مراقبت‌های پزشکی یا بهداشتی
- لباس‌های نامناسب برای فصل‌های مختلف
- وزن کم یا مشکلات تغذیه‌ای
نشانه‌های رفتاری آزار
- گریه‌های بیش‌ازحد در نوزادان
- کابوس‌ها و مشکلات خواب
- تمرکز ضعیف و عملکرد ضعیف در مدرسه
- عملکرد نامناسب در مواجهه با معاینات بدنی
انواع آزار کودکان
کودکان ممکن است به اشکال مختلفی از بدرفتاری مورد آزار قرار بگیرند، این اشکال شامل:
آزار جسمی
این نوع از بدرفتاری شامل هر گونه آسیب فیزیکی عمدی به کودک است. آزار جسمی به طور معمول با ضرب و شتم، سوزاندن و یا مهار فیزیکی کودک به منظور صدمه رساندن به او انجام می‌شود.
آزار عاطفی
در این نوع از بدرفتاری، کودک مورد تحقیر، تهدید، تحریم یا بهره‌برداری از سوی والدین یا مراقبین قرار می‌گیرد. این نوع از آزار معمولاً با نقد و انتقاد مداوم از کودک، تهدیدات و یا عدم ارائه حمایت و محبت به او اتفاق می‌افتد.
به‌طور کلی، آزار کودکان مسئله‌ای جدی است که نیازمند توجه و اقدام فوری است تا از وقوع آسیب جدی برای کودکان جلوگیری شود.
برای خواندن مقاله زبان بدن در کودکان چگونه است در مجله رابینیا کلیک کنید.
سوءاستفاده جنسی از کودکان
سوءاستفاده جنسی به مشارکت اجباری کودکان در اعمال جنسی اشاره دارد. همچنین ممکن است شامل وادار کردن کودک به انجام اعمال جنسی که کاملاً درک نمی‌کند، باشد.
این نوع از سوءاستفاده شامل تجاوز جنسی، ارتباط با محارم، نوازش، تماس جنسی دهانی، بهره‌برداری جنسی تجاری از کودکان یا دخول در ناحیه تناسلی/مقعدی است. سوءاستفاده جنسی یک شکل نگران‌کننده از آزار کودکان است. تا بزرگسالی، تخمین زده می‌شود که 26 درصد از دختران و 5 درصد از پسران این نوع بدرفتاری را تجربه می‌کنند.
هرچند تماس جنسی معمولاً به عنوان سوءاستفاده جنسی در نظر گرفته می‌شود، اما رفتارهای نامناسب بدون تماس هم می‌تواند در طبقه‌بندی سوءاستفاده جنسی قرار گیرد. این شامل قرار دادن کودک در معرض فعالیت‌های جنسی یا گرفتن عکس‌های نامناسب از کودکان می‌شود.
بی‌توجهی
بی‌توجهی به ناتوانی یک مراقب/والد در برآوردن اساسی‌ترین نیازهای کودکان اشاره دارد. این رایج‌ترین شکل آزار کودکان است که در آن تقریباً دو سوم گزارش‌ها به خدمات حمایت از کودکان به دلیل نگرانی‌های مربوط به بی‌توجهی به کودک ارائه می‌شود.
بی‌توجهی یا غفلت اشکال مختلفی دارد و می‌توان آن را در جایی مشاهده کرد که مثلاً در موقع بیماری وقت ملاقات با پزشک گرفته نمی‌شود یا مراقبت‌کننده از دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی محروم می‌شود. این شکل از سوءاستفاده همچنین در مواردی که به کودک مراقبت‌های تغذیه‌ای مناسب داده نمی‌شود یا زمانی که کودکان در معرض مواد مضر مانند مواد مخدر قرار می‌گیرند، آشکار می‌شود.
تاثیر سوءاستفاده فیزیکی
از نظر جسمی، کودکان ممکن است از دردهای ناشی از شکستگی، سوختگی، تغییر شکل صورت یا بدن و حتی تشنج ناشی از بدرفتاری بدن رنج ببرند. اثرات ذهنی این درمان ممکن است کودکان را مبتلا به PTSD یا حتی عقب‌ماندگی ذهنی شناختی کند.
تاثیر سوءاستفاده عاطفی
سوءاستفاده عاطفی ممکن است باعث قطع ارتباط در خود کودک شود. این سوءاستفاده می‌تواند باعث اختلالات منفی در مغز، اضطراب، افسردگی، اعتماد به نفس پایین، رفتارهای خصمانه و عادات بزهکارانه قابل توجه مانند مصرف الکل در اوایل بزرگسالی شود.
تاثیر سوءاستفاده جنسی
سوءاستفاده جنسی از کودکان هم اثرات فوری و هم درازمدت بر رفاه آنها دارد. بازماندگان سوءاستفاده جنسی از کودکان ممکن است از رفتاری که متحمل شده اند احساس خشم، گناه و شرم کنند.
کودکانی که آزار جنسی را تجربه کرده‌اند نیز در معرض خطر بیشتری برای ایجاد اضطراب، افسردگی و رفتارهای جنسی نامناسب در زندگی هستند. در سال‌های بعد، این بازماندگان ممکن است مشکلاتی مانند اعتیاد به الکل، وابستگی به مواد مخدر، مشکلات ازدواج/خانواده و یک دغدغه نگران‌کننده با خودکشی را تجربه کنند.
تاثیر غفلت و بی‌توجهی
کودکی که بدون ابزار مفید و مراقبت برای رشد مناسب رها می‌شود ممکن است در مدرسه عملکرد ضعیفی داشته باشد. این کودک همچنین احتمالاً مشکلات عاطفی و رفتاری را در نتیجه رها شدن از خود نشان می‌دهد. مشکلات بعدی در زندگی مانند بیماری‌های کبدی و قلبی نیز ممکن است در درمان ضعیف در دوران کودکی قابل ردیابی باشد.
رفتار درست و درمان کودک آزاری
رفتار درست و درمان زودهنگام می‌تواند به کودکان و والدین در موقعیت‌های سواستفاده کمک کند. اولویت اول اطمینان از ایمنی و حفاظت از کودکانی است که مورد آزار قرار گرفته اند. به آنها بگویید که کنارشان هستید و حتماً استفاده از خدمات اجتماعی و مشاوره کودک آزاری را توصیه کنید.
مراقبت پزشکی از کودک آزاری
در صورت لزوم، لازم است به کودک کمک کنید تا از مراقبت‌های پزشکی مناسب خود استفاده کند. در صورت مشاهده علائم آسیب‌دیدگی یا تغییر وضعیت هوشیاری در کودک، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
مشاوره کودک آزاری؛ روان‌درمانی
صحبت با یک متخصص بهداشت روان می‌تواند:
- به کودکی که مورد آزار و اذیت قرار گرفته کمک کند تا دوباره اعتماد کند.
- رفتار و روابط طبیعی را به کودک بیاموزد.
- به کودک آموزش تعارض داده و عزت نفس او را تقویت کند.
انواع مختلفی از درمان متمرکز بر مشاوره کودک آزاری ممکن است موثر باشد، مانند:
درمان شناختی-رفتاری متمرکز بر ضربه
این نوع از درمان به کودک کمک می‌کند تا احساسات ناراحت‌کننده را بهتر مدیریت کند و با خاطرات مربوط به ضربه ناشی از کودک آزاری مقابله کند.
روان‌درمانی کودک و والدین
این روش درمانی بر بهبود رابطه والدین و کودک و ایجاد پیوستگی شدیدتر بین این دو متمرکز است.
روان‌درمانی همچنین می‌تواند به والدین نیز در موارد زیر کمک کند:
- ریشه‌های سوءاستفاده را کشف کنید.
- روش‌های موثر برای کنارآمدن با ناامیدی‌های اجتناب‌ناپذیر زندگی را بیاموزید.
- استراتژی‌های تربیتی سالم را بیاموزید.
کنارآمدن با کودک آزاری و پشتیبانی از کودک؛ چه باید کرد؟
اگر کودکی به شما گفت که مورد آزار و اذیت قرار گرفته است، شرایط را جدی بگیرید. ایمنی کودک از اهمیت بیشتری برخوردار است. کارهایی که شما میتوانید انجام دهید عبارت اند از:
کودک را تشویق کنید تا به شما بگوید چه اتفاقی افتاده است. آرام باشید زیرا به کودک اطمینان می‌دهید صحبت در مورد تجربه تلخش درست است، حتی اگر کسی او را تهدید به سکوت کرده باشد. روی گوش دادن تمرکز کنید، نه اینکه تحقیق یا کنجکاوی بیش از حد کنید.
به کودک اجازه دهید اتفاقات رخ داده را خودش توضیح دهد و سوالات دقیق را به متخصصان بسپارید.
به کودک یادآوری کنید که او مسئول سواستفاده نیست و هیچ تقصیری نداشته است. مسئولیت کودک آزاری به عهده آزارگر است. سعی کنید تا میتوانید به او بگویید که “تقصیر تو نیست”.
اجازه بدهید کودک با شما راحت باشد. در این راستا میتوانید بگویید: “خیلی متاسفم که صدمه دیدی”، “خوشحالم که به من گفتی” و “هر کاری از دستم بر می‌آید انجام خواهم داد تا به تو کمک کنم.” به کودک بگویید که شما هر زمانی که او خواست در دسترسید تا با او صحبت کرده و یا به حرف‌هایش گوش دهید.
کودک آزاری را به مراکز مربوطه حتماً گزارش دهید. با آژانس محلی محافظت از کودکان یا اداره پلیس تماس بگیرید. مقامات گزارش را مورد بررسی قرار داده و در صورت لزوم اقدامات لازم را برای اطمینان از ایمنی کودک شما انجام خواهند داد.همچنین شما میتوانید از مشاوران رابینیا به صورت آنلاین وقت مشاوره دریافت نمایید.
