روش های مختلف نه گفتن به کودک
نه گفتن به کودک یکی از روشهای تربیتی است که لازم است والدین بتوانند در موقعیت و شرایط مناسب از آن استفاده کنند. گاهی کودکان خواستههایی دارند که به هر دلیلی امکان برآورده کردن آن وجود ندارد، در این وضعیت باید بتوانید به او نه بگویید و دلیل نه گفتن را با زبان خود کودک به او توضیح دهید. برای نه گفتن از روشهای مختلفی میتوان بهره برد که در صورت استفاده صحیح از آنها، با اثرگذاری بیشتری همراه است. اما بسیاری از والدین با بکارگیری راهکارهای مختلف باز هم در روابط خود با کودکشان مشکل داشته و هنگامی که به کودک نه میگویند با پرخاش، گریه و حتی کتک خوردن توسط کودک مواجه میشوند. در این صورت لازم است برای پی بردن به علت و حل مشکل از مشاوره کودک بهره بگیرید.
وقتی درخواستهای کودک برای او خطر دارد و ممکن است به او آسیبی وارد شود، باید به آنها نه بگویید. حتما زمانی که خواسته کودکتان را برآورده نمیکنید دلیل آن را هم برایش با آرامش و به طوری که متوجه حرفهایتان شود توضیح دهید. باید بدانید روش و سبکی که برای فرزندپروری اتخاذ کردهاید تاثیر مستقیمی در شکل گیری شخصیت او دارد، پس بیشتر برای تربیت فرزند خود وقت صرف کنید. در ادامه به بیان روشهای نه گفتن خواهیم پرداخت.
ما پاورپوینت مهارت های فرزندپروری را به شما پیشنهاد میدهیم.
1. قبل از نه گفتن محیط امن و مناسب فراهم کنید.
کودکانی که به تازگی راه رفتن را یاد میگیرند، علاقه دارند که محیط اطراف خود را بشناسند. اگر دکور خانه را طوری بچینید که وسایل خطرناک در دسترس کودک نباشد، در ارتباط با فرزندتان کمتر از جملههای منفی بکن، نکن استفاده خواهید کرد. پس بهترین راه این است که محیط خانه به گونهای باشد که برای بازی کردن کودک خطری نداشته باشد.
2. نه گفتن هم می تواند با جملات مثبت باشد.
گاهی کودکان فقط با شنیدن نه، نمیتوانند دلیل بعضی از قانونها را بفهمند. با این کودکان باید با جملات مثبت حرف بزنید، مثلا به جای اینکه بگویید “نباید قبل غذا بستنی بخوری” به او بگویید “تو میتوانی بعد از غذا بستنی بخوری”.
3. با نه گفتن حق انتخاب را از بین نبرید.
وقتی به کودک حق انتخاب میدهید، در واقع به او حس استقلال را منتقل میکنید و اینکه میفهمد در نهایت به خواستهاش میرسد. در ضمن این انتخابها نباید زیاد باشد. برای مثال کودک در اتاق توپ بازی میکند و به او میگویید در خانه توپ بازی نکن، اما بهتر است بگویید میتوانی روی زمین با توپت بازی کنی یا در حیاط بازی کنی.
4. در زمان نه گفتن لحن و حرکات مناسب داشته باشید.
زمانی که با کودک حرف میزنید، در فاصله یک متری او باشید، با لحنی آرام و شمرده و بدون گفتن کلمه نه حرف خود را بزنید. در ضمن با حرکات بدن میتوانید به کودک نشان دهید از کاری که میکند ناراحت شدهاید. اگر خطری کودک را تهدید میکند، او را در بغل بگیرید تا بفهمد چقدر به سلامتی او اهمیت میدهید.
5. برای نه گفتن دلیل مخالفت تان را بگویید
بعضی از والدین فکر میکنند، چون کودک بطور کامل دلیل مخالفتشان را درک نمیکند، پس نیازی به توضیح دادن نیست. حتی اگر کامل توضیح دهید که چرا مخالف هستید ممکن است کودکتان درک نکند اما این روش تربیتی به او میفهمانید هر کاری دلیلی دارد و عدم درک او درستی کار را تایید نمیکند. درک کودک مدتی زمان میبرد، اما بعد از گذشت زمان تاثیر خود را خواهد گذاشت.
چه زمانی باید به کودک نه بگوییم؟
- زمانی که کارهای کودکان به دیگران صدمه بزند.
- زمانی که خودشان قادر به انجام کاری هستند اما از شما کمک میخواهند.
- زمانی که به چیزی نیاز ندارد و فقط آن را میخواهند.
- زمانی که مخالف ارزشهای شما رفتار میکنند.
- زمانی که اصرارهای کودک بی معنا و بی ربط است.
- زمانی که دیگران به لوازم کودک و حضور او نیاز دارند اما کودک امتناع میکند.
- زمانی که چیزی میخواهد اما برای سلامتی او خطر دارد نه گفتن به کودک لازم است.
- زمانی که برنامههای شما به هر دلیلی تغییر میکند و نمیتوانید خواسته کودک را برآورده کنید.
توجه داشته باشید که همه چیز به تربیت درست و اصولی شما وابسته است. هنگامی که بتوانید انعطاف پذیری، بخشش، مسئولیت پذیری و تاب آوری را در کودک خود افزایش دهید به پذیرش نه شنیدن کودک کمک خواهید کرد.
برای مطالعه 5 راهنمای نه گفتن کلیک کنید.
آیا به همه درخواستهای کودک پاسخ مثبت بدهیم؟
بچههایی که هیچوقت نه نمیشنوند، وقتی بزرگتر میشوند، فکر میکنند همه چیز باید همان طوری باشد که آنها میخواهند و اگر بر خلاف آن اتفاق بیفتد، ناراحت و گاهی گوشه گیر میشوند. باید به کودک از همان سنین پایین یاد بدهید که هر چیزی قانون خودش را دارد و باید به آنها احترام بگذارد. در خانه بعد از 3-4 سالگی قوانینی را بگذارید که در حد درک کودک باشد و در اجرای این قوانین جدی باشید. گاهی والدین برای جلوگیری از لوس شدن کودک بسیار سخت گیرانه برخورد میکنند که بهتر است از افراط و تفریط بپرهیزید.
پیامد عوض کردن قوانین بعد از نه گفتن به کودک
اگر کودک درخواستی داشت که در توانایی شما نبود یا صلاح ندانستید به او جواب مثبت بدهید، در مقابل درخواستهای او سر فرود نیارید. کودکان بهانه گیر ممکن است برای هر موضوعی قهر و گریه کنند. اگر در مقابل گریه کودک ، تسلیم شوید و خواسته او را قبول کنید، کودک یاد میگیرد که در دفعات بعد برای رسیدن به خواستهاش از همین راه استفاده کند. وقتی بگویید این کار را نکن، با گریه شما را متقاعد میکند تا آن کار را انجام دهد. بنابراین وقتی به کودک نه میگویید تحت هیچ شرایطی از حرف خود بر نگردید.
نه گفتن به کودک باعث کمبود و عقده ای شدن کودک نمیشود؟
بعضی از والدین به تمام خواستههای کودک جواب مثبت میدهند تا فرزندشان دچار کمبودی نشود. درحالی که کودک بعد از چهار سالگی باید یاد بگیرد که نه بشنود و با بعضی از خواستههایش مخالفت شود، تا بفهمد همیشه همه چیز آن طور که او میخواهد نمیشود. اگر کودک همیشه جواب مثبت بشنود، در سنین بزرگسالی زمانی که مانع بزرگی سر راهش قرار گیرد، فکر میکند دنیا به آخر رسیده است. البته اگر همیشه هم به کودک نه بگوییم سرخورده میشود، پس هدف برآورده کردن خواستههای معقول کودک است.