برخورد با شخصیت پارانوئید
اختلال شخصیت پارانوئید ، یکی از انواع اختلال شخصیت دسته الف است که شیوع نسبتا زیادی هم دارد. نحوه برخورد با شخصیت پارانوئید به دلیل ویژگی‌های فردی این شخصیت از اهمیت بالایی برخوردار است. این شخصیت‌ها، با سوء ظن، بدبینی و توهم‌های مختلف نسبت به دیگران زندگی را برای خود و اطرافیانشان طاقت فرسا می‌کنند؛ تا جایی که این تفکرات می‌تواند باعث آسیب به خود و دیگران شود. بسیاری از اختلالات شخصیت، ریشه در کودکی و نحوه تربیت خانواده‌ها دارد. به دلیل ناآگاهی در نحوه برخورد با این افراد، نشانه‌ها تشدید شده و به مرحله ای می‌رسد که درمان دشوار و طولانی می‌شود. در این مطلب، راهنمای کلی نحوه برخورد با افراد پارانوئید را بیان کرده ایم.
قدم اول: شناسایی نشانه‌های اختلال شخصیت پارانوئید
اولین قدم برای برخورد با شخصیت پارانوئید، این است که شما بتوانید نشانه‌های آن را تشخیص داده و این بیماری را به طور کامل بشناسید. برای این کار می‌توانید از روانشناسان کمک گرفته و برای عزیزتان که مشکوک به این اختلال است، تشخیص نسبی دریافت کنید. برخی از نشانه‌های اختلال شخصیت پارانوئید عبارتند از:
- همیشه به این فکر می‌کنند که شما یا دیگران می‌خواهید او را فریب داده یا به او آسیب برسانید.
- به اعتماد و وفاداری بیش از حد شما علاقه مند است.
- درباره دادن اطلاعات شخصی خود به شما، شدیدا محتاط است.
- حتی زمانی که با شخصیت پارانوئید خوب هستید، فکر می‌کنند آنها را تحقیر کرده یا تهدید می‌کنید.
- احساس گناه یا نادیده گرفته شدن دارد.
- بسیار مشکوک و بدبین‌اند.
- همیشه دنبال تضمین یا اطمینان گرفتن هستند.
- این بدبینی مزمن و تقریبا همیشگی است.
- آنها همیشه حس می‌کنند که مورد تهاجم قرار گرفته و با پرخاشگری و خشم واکنش نشان می‌دهد.
برای برخورد با شخصیت پارانوئید از او بپرسید
- کجا بودی؟
- با کی آنجا بودی؟
- چرا باید به آنجا بروی؟
- چرا به من بی توجهی می‌کنی؟
- چرا برای من هدایای ارزانتر می‌خری؟ چرا کمتر از من هزینه می‌کنی؟
- چرا به من نگاه می‌کنی؟ به چه نگاه می‌کنی؟
- چرا بدون من به دیدن کسی می‌روی؟
- آیا درباره من با دوستانت صحبت می‌کنی؟
- چرا من را گول میزنی؟ چرا می‌خواهی فریبم دهی؟ آیا داری فریبم می‌دهی؟
نحوه برخورد با شخصیت پارانوئید
برخورد با اختلال شخصیت پارانوئید می‌تواند بسیار چالش برانگیز و دشوار باشد. معمولا به دلیل بدبینی و سوء ظنی که دارند، به سمت درمان نمی‌آیند و اقدام دیگران را برای کمک تهدید می‌دانند. این عدم اعتماد و داشتن سوءظن هسته اصلی اختلال شخصیت پارانوئید است، بنابراین برطرف کردن آن و جلب اعتماد فرد پارانوئید، مهم‌ترین کاری است که باید در برخورد با این افراد انجام دهید. برخی از راه‌های ارتباط موثر با افراد پارانوئید به شرح زیر می‌باشد:
1. با آنها بحث نکنید
این افراد بسیار شکننده و حساس هستند و کوچکترین حرف‌های شما را توهین یا فریب تلقی می‌کنند. در حالت ایده آل، سعی کنید با آنها هماهنگ شده و همدردی کنید، اما بدون چون و چرا موافقیت نکنید. بدون قضاوت بشنوید، اما از احساسات و افکارشان حمایت نکنید.
2. برای برخورد با شخصیت پارانوئید محیط را امن کنید
منظور از محیط امن این است که فضای زندگی شما، حتی الامکان از هرنوع تنش و تشنج خالی باشد. درگیری و روابط مسموم وجود نداشته و صداقت و اعتماد محور اصلی باشد. افراد پارانوئید به اندازه کافی از همه چیز واهمه دارند. آنها تحمل فشار ندارند و خیلی راحت عصبانی می‌شوند. سعی کنید فقط به او احساس امنیت داده و اعتمادش را جلب کنید.
3. اسباب خشم او را از بین ببرید
اگر شما کنار فرد پارانوئید زندگی می‌کنید، پس باید در رفتارتان محتاط باشید، زیرا او از شما الگو می‌گیرد. تا حد امکان سعی کنید بزرگوار، بخشنده و صبور باشد. عصبانی نشوید و مهارت‌های کنترل خشم را در مقابل او اجرا کرده و از او نیز بخواهید این کارها را هنگام عصبانیت انجام دهد.
4. اعتماد به نفس او را تقویت کنید
افراد پارانویید، معمولا احساس کوچکی و حقارت را همراه خود دارند و دائما فکر می‌کنند که دیگران در حال کوچک کردن آنها هستند. او به دلیل اینکه از مردم زیاد انتقاد شنیده، همیشه سعی دارد دیگران را محکوم کرده و خود را مبرا کند. بنابراین، سعی کنید صفات مثبت او را برایش شرح دهید و برای کارهای خوب، تشویقش کنید. کارهایی که تا به حال می‌کرده و دیده نمی‌شده را ببینید و عزت نفس و اعتماد به نفس او را احیا کنید.
5. نظرش را نسبت به دیگران تغییر دهید
شخصیت پارانوئید دائم تصور می‌کند که دیگران در حال توطئه چینی علیه او هستند و هر پچ پچی به معنای نقشه‌ای علیه اوست. سعی کنید او را بین مردم برده و نظرش را نسبت به افراد تغییر دهید. به آنها بگویید هرکس زندگی خود را دارد و دلیلی ندارد که بخواهند توطئه ای برای او ترتیب دهند؛ همه مثل هم هستند.
نکته مهم: هرگز برای آنها فیلم بازی نکنید و نخواهید که با نقشه چیزی را به آنها آموزش دهید. زیرا در صورت لو رفتن، اعتماد آنها کاملا تخریب خواهد شد.
6. از افراد متخصص کمک بخواهید
با درمانگران و روانشناسان مشورت کرده و درمان‌های احتمالی را جویا شوید. اگر احساس ناامنی یا ترس دارید و فکر می‌کنید که ممکن است به شما آسیبی برسد، با خانواده و اطرافیان درباره جدایی و ترک صحبت کنید. در صورتی که احساس امنیت و ثبات نداشته باشید، نمی‌توانید به کسی کمک کنید. درمان شخصیت پارانوئید با کمک یک روانشناس متخصص امکان پذیر خواهد بود.
سخن آخر
اختلال شخصیت پارانوئید یکی از انواع اختلالات شخصیت است که تاثیر بسیار جدی و منفی بر زندگی خود فرد و مخصوصا اطرافیان او می‌گذارد. برخورد با شخصیت پارانوئید کار طاقت فرسایی است و اطرافیان را به شدت آزرده می‌کند. این افراد معمولا متوجه رفتارهای عجیبشان نیستند پس اطرافیان باید چاره‌ای برای درمان آنان بیندیشند.
اگر قصد ازدواج با مبتلایان پارانویید دارید، از این مطلب دیدن کنید.
