درمان شخصیت اجتنابی

درمان شخصیت اجتنابی

درمان شخصیت دوری گزین یا اجتنابی معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که آنان به دنبال روابط عمیق تری بوده و یا از استرسی که در اجتماع و محیط کار متحمل می‌شوند، به ستوه ‌آمده‌باشند. شخصیت اجتنابی با دوری از دیگران، از مورد انتقاد واقع شدن و موقعیت‌هایی که ممکن است باعث شرم و تحقیرش شود، از خود محافظت می‌کنند. اختلال شخصیت اجتنابی به گونه ای است که اگر اطرافیان و خانواده آن‌ها از آن خبر نداشته باشند، قطعا با رفتارهای اشتباهشان، حال شخصیت اجتنابی را بدتر و بیمارتر می‌کنند. بهترین درمان شخصیت دوری گزین مثل دیگر اختلالات شخصیت، درمان روانشناسی است که نتیجه باثبات و پایدارتری دارد؛ بر عکس دارو‌ها که با ترک درمان، بازگشت علائم دیده می‌شود. با آگاهی از اهداف درمان و پرکاربردترین درمان‌های این اختلال شخصیت می‌توانید گامی موثر در جهت بهبود آن بردارید. ب

مروری بر اختلال شخصیت دوری گزین

پیش از آن که به دنبال درمان شخصیت دوری گزین باشید، بهتر است او را به طور کامل بشناسید. شخصیت دوری گزین یکی از اختلالات شخصیت دسته C است. مشخصه اصلی این اختلال شخصیت دوری از جمع و ترس شدید از نظرات و ارزیابی‌های منفی اطرافیان است. افراد دوری گزین تمایل دارند که خودشان را تنها و دور افتاده از جمع توصیف کنند. این اختلال ممکن است با سایر اختلالات روانی همچون افسردگی و اضطراب بروز پیدا کند.

از ویژگی‌های افراد مبتلا به اختلال شخصیت دوری گزین می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. ترس شدیدی از تحقیر دیگران دارند و برای فرار از ارزیابی منفی، از جمع اجتناب می‌کنند.
2.  اعتماد به نفس بسیار و دست کم گرفتن خود
3.  ترس و اضطراب شدید در هنگام حضور در جمع
4. ریسک پذیر نیستند و از موقعیت‌ها جدید در زندگی اجتناب می‌کنند.

این نشانه‌ها ممکن است در سایر اختلالات شخصیت نیز وجود داشته باشد.

اهداف درمان اختلال شخصیت اجتنابی

درمان شخصیت دوری گزین دشوار است، چرا که شخصیت اجتنابی دارای الگوهای عمیق و ریشه ای تفکر و رفتاری هستند که در طول سال‌ها شکل گرفته است. با این حال شخصیت‌های اجتنابی، به خاطر رنج و دردی که می‌کشند، به درمان علاقه نشان می‌دهند. آنها مایل به ایجاد ارتباط هستند ولی از برقراری ارتباط عاجزند. عزت نفس پایین آن‌ها معمولا باعث نقص در تعاملات اجتماعی‌شان می‌شود. بنابراین هدف از درمان شخصیت دوری گزین، بازسازی الگوهای رفتاری و باورهای غلطی است که آنها درباره ارتباطات اجتماعی با دیگران دارند.

نقش اطرافیان در درمان شخصیت اجتنابی

اختلال شخصیت اجتنابی یا دوری گزین یکی از شایع‌ترین اختلالات شخصیت است. به دلیل ناآگاهی از نشانه‌های اختلالات روانی، معمولا واکنش‌ها اطرافیان و خانواده با این بیماران با تحقیر و تنبیه همراه است. بنابراین نکته بسیار مهم این است که همه نسبت به این بیماری اطلاعات کافی داشته باشند و با برخورد صحیح به درمان این افراد کمک کنند.

درمان های روانشناختی اختلال شخصیت اجتنابی

روان درمانی یا جلسات مشاوره روانشناسی مبتنی بر صحبت و گفتگو، درمان اولیه و مناسب برای درمان شخصیت دوری گزین است. روان درمانی تنها گزینه پیش روی برای درمان است چرا که ویژگی‌های این اختلال معمولا پایدار و با ثبات است؛ روان درمانی نسبت به سایر روش‌ها تاثیر باثبات‌تر و بدون بازگشتی دارد و کمک زیادی به بهبود بیمار می‌کند.

درمان های مختلفی برای این نوع بیماران ارائه می‌شود که به شرح زیر می باشند:

1. درمان شناختی – رفتاری

درمان شناختی رفتاری بر کاهش الگوهای تفکر منفی و ایجاد مهارت‌های اجتماعی تمرکز دارد. به شیوه ای که مراجع طی جلساتی که نسبتا کوتاه است، شناخت و باورهای خود را درباره زندگی با روانشناس در میان می‌گذارد. درمانگر این باورها را تحلیل و بررسی کرده و الگوهای غلط را به مراجع نشان می‌دهد. مراجع با بینشی که نسبت به موضوع پیدا می‌کند، قدم در راه اصلاح خود و باورهایش می‌گذارد. همچنین درمانگر، الگوها و تمرین‌هایی از رفتار و ارتباطات سالم فراهم کرده و آنها را به مراجع آموزش می‌دهد.

2. درمان گروهی شخصیت دوری گزین

روش گروهی در درمان شخصیت دوری گزین باعث می‌شود که این فرد، با حضور در جمعی با چالش‌های مشابه، فضای امن را درک کرده و بتواند خود را تخلیه کند. اعتماد به نفس در این افراد تخریب شده و فکر می‌کنند از همه ضعیف‌تر و بدتر هستند، بنابراین حضور در جمعی که مشکلات مشابه دارند، می‌تواند برایشان مفید باشد.

3. خانواده درمانی

به طور معمول، علت بروز اختلال شخصیت اجتنابی ناشی از الگوهای غلط ارتباطی در سیستم خانواده نیز هست. بنابراین اصلاح روابط و الگوهای ارتباطی بین اعضای خانواده، به عنوان اصلی‌ترین حامیان فرد مبتلا، می‌تواند راهی مفید برای مسیر سخت درمان شخصیت دوری گزین باشد. اگر قصد ازدواج با چنین فردی را دارید، توصیه می‌شود که برای حمایت از او در این جلسات شرکت کنید.

چه زمانی به دارو نیاز است؟

هیچ تحقیق منسجمی درباره اثر بخشی دارو در درمان شخصیت دوری گزین وجود ندارد. اما گاهی از دارو برای درمان برخی از علائم افسردگی یا اضطراب استفاده می‌شود. همچنین ممکن است روند درمان شخصیت دوری گزین، برای مراجع بسیار سنگین و پرفشار باشد؛ پس برخی از داروهای آرامبخش و کنترل کننده هیجانات نیز با تشخیص روانشناس و تجویز روانپزشک تجویز خواهند شد.

سخن آخر

افراد مبتلا به شخصیت اجتنابی علاقه بسیار زیادی دارند که در جمع‌ها شرکت کنند و خودشان را نشان دهند اما به دلیل ترس شدیدشان همواره از تمایل قلبی خود اجتناب کرده و خود را مخفی می‌کنند. این اختلال تاثیر منفی بسیار زیای بر جنبه‌های مختلف زندگی آن‌ها می‌گذارد. بسیاری از این افراد تا آخر عمر با آن دست و پنجه نرم می‌کنند در حالی که با استفاده از روش‌های مناسب امکان درمان وجود دارد و کیفیت زندگیشان به طرز چشمگیری افزایش می‌یابد.