درمان شخصیت اسکیزوئید
درمان شخصیت اسکیزوئید به دلیل ویژگیهای شخصیتی این افراد، اغلب از جانب اطرافیان و اصرار آنها برای درمان شروع میشود. اختلال شخصیت اسکیزوئید یکی از انواع اختلالات شخصیت است که به عنوان الگویی از بی تفاوتی نسبت به روابط اجتماعی شناخته میشود. شخصیت اسکیزوئید در حیطه تجارب هیجانی و ابراز آن بسیار محدود است. شاید در ابتدا زندگی با این شخصیت بدون مشکل به نظر آید، اما محدودیتها و بی تفاوتیهای او بعد از مدتی دیگران را خسته و دلزده میکند تا جایی که اطرافیان این فرد، در زندگی و در برخورد با او احساس ناتوانی میکنند. ممکن است بارها و بارها روشهایی برای خوشحال کردن او به کار گرفته باشید، اما در نهایت تنها یک لبخند خشک نصیبتان کرده است. اما شما میتوانید با آگاهی از روشهای درمانی، گامی موثر در جهت درمان شخصیت اسکیزوئید بردارید.
اختلال شخصیت اسکیزوئید
اسکیزوئید یکی از انواع اختلالات شخصیت دسته A است. فرد مبتلا نسبت به روابط اجتماعی به شدت بی تفاوت بوده هیجانهای بسیار کند و محدودی دارد. افراد مبتلا به اختلال اسکیزوئید هیچ علاقهای به رابطه با دیگران نداشته و حتی در بسیاری از مواقع از تعامل با دیگران ناراحت و معذب میشوند. معمولا علاقه بسیار زیادی به اشیا بی جان و حیوانات خانگی دارند. ممکن است این افراد در نظر دیگران عجیب و غریب و منزوی به نظر برسند.
برخی از نشانههای شخصیت اسکیزوئید عبارتند از:
- بی میلی به برقراری رابطه به دیگران
- انجام فعالیتها به صورت انفرادی
- بی علاقگی یا علاقه بسیار کم نسبت به رابطه جنسی
- محدود بودن روابط اجتماعی به بستگان درجه یک
- بی تفاوتی نسبت به حرف و نظر دیگران
- حالات عاطفی بسیار کند (معمولا بسیار سرد به نظر میرسند)
مسائل زندگی شخصیت اسکیزوئید
شخصیت اسکیزوئید نسبت به تفاوتها تمایلی از خود نشان نمیدهد. هر چه این الگوی رفتاری شدیدتر باشد، ازدواج با شخصیت اسکیزوئید را سختتر میکند. این بی تفاوتیها در زندگی خود شخصیت اسکیزوئید نیز تاثیرات زیر را در بر دارد:
- بی تفاوتیها باعث شده تا دچار ناتوانی در انتخاب گردد.
- فاقد هرگونه نشانهها و علایق زیست-محیطی شود.
- بی تفاوتیها و ناتوانی در انتخاب باعث محدود شدن عملکرد و تجربه شخصیت اسکیزوئید نیز میشود.
- شخصیتهای اسکیزوئید به صورت عجیبی رفتار میکنند. رویدادهای متنوع محیطی، اضطراب آنها را افزایش داده و باعث نوعی “ترس از صمیمیت” میشود. در نتیجه روابط میان فردیشان را محدود میکنند.
- سردی و کناره گیری از جمع موجب شده تا شخصیت اسکیزوئید فرصتهای کمتری برای اصلاح مهارتهای اجتماعی داشته باشد و هر بار با مشکل بیشتری روبرو شود.
- سردی و کناره گیری شخصیت اسکیزوئید، باعث می شود دیگران نیز نسبت به او عواطف و احساسات کمتری نشان دهند.
در نهایت شخصیت اسکیزوئید تنها به روابطی محدود با تعداد محدودی از افراد میرسد. به همین دلیل ازدواج کردن شخصیت اسکیزوئید نیز با مشکلاتی همراه است.
دارو درمانی
برای درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید، از داروهای آنتی سایکوپاتیک استفاده میشود. اما در ابتدا برای افزایش علاقه اجتماعی و کاهش اجتناب اجتماعی، داروهای آنتی سایکوتیک آتیپیک مثل الانزاپین و ریسپریدون تجویز میگردد.
البته طبق بررسیهای اخیر به جای داروهای آنتی ساکوتیک آتیپیک، داروهای جایگزین آمفتامین (substituted amphetamine) و بوپروپیون (bupropion) تاثیر بهتری داشتهاند.
با این حال برای درمان شخصیت اسکیزوئید دارو درمانی کافی نبوده و حتما باید از درمان های روانشناختی و مشاوره روانشناسی که در ادامه شرح دادهایم، استفاده شود. علاوه بر دارو و روان درمانی، برخورد اطرافیان نیز میتواند در درمان آنها تاثیر گذار باشد.
درمان حمایتی شخصیت اسکیزوئید
روان درمانی حمایتی (Supportive psychotherapy) روشی است که در حالتهای بستری و همچنین حالتهای سرپایی میتواند جهت بهبود عملکرد شخصیت اسکیزوئید، در زمینههای زیر توسط یک متخصص استفاده گردد:
- بهبود مهارتهای اجتماعی
- آموزش مهارتهای مقابله ای
- بهبود مهارتهای اجتماعی
- آموزش ارتباطات و مهارهای ارتباطی
- آموزش و افزایش حرمت نفس
گروه های اجتماعی شخصیت اسکیزوئید
یکی از بهترین درمانهایی که در درمان شخصیت اسکیزوئید پاسخهای خوبی دریافت کرده، درمانهای گروهی است. روانشناسان و درمانگران زیادی برای بهبود وضعیت و درمان شخصیت اسکیزوئید او را به شرکت در گروههای اجتماعی تشویق میکنند.
در درمانهای گروهی، درمانگران با استفاده از برخی تکنیکها به شخصیت اسکیزوئید کمک میکنند تا نسبت به احساسات مثبت و منفی خود شناخت بهتری پیدا کند. در نهایت شخصیت اسکیزوئید میتواند بین احساسات خود و دیگران تمایز قائل شده و در گروه با احساسات افراد دیگر ارتباط برقرار کنند.
در روش گروه درمانی و استفاده از گروههای اجتماعی، به شخصیت اسکیزوئید کمک میشود تا با جهان خارج احساس همدلی (empathy) پیدا کند.
هدف از درمان های شخصیت اسکزوئید
با توجه به رویکردهای مختلف روشهای متنوعی برای درمان شخصیت اسکیزوئید وجود دارد. اما هدف از درمان در تمامی آنها تقریبا یکسان است.
- کمک به شخصیت اسکیزوئید برای درک خود و بالا بردن عملکردش
- سازش بیشتر از طریق کاهش و یا پذیرش اضطراب
- کاهش اثرات توهم و اضطراب
- تغییر احساس
- تغییر تفکر
- مقاوم شدن و خلاصی در مقابل آسیب پذیری
- شخصیت اسکیزوئید بتواند خود را از زندگی افسرده و طرد شده اش آزاد کند
- درمان علائم افسردگی
درمان شخصیت اسکیزوئید وابسته درمان افسردگی است
درمان شخصیت اسکیزوئید بدون آن که افسردگی او درمان شود، ممکن نخواهد بود. از آن جا که علت اصلی افسردگی شخصیت اسکیزوئید ناشی از طرد شدگی است، درمان افسردگی سختتر میشود. برای از بین بردن احساس طرد شدگی، موقعیتهای دردناک را برای شخصیت اسکیزوئید یادآوری کرده سپس درمانگر به او کمک میکند تا افکار و اتفاقات را از یک زاویه دیگر ببیند.
برای مشاهده تشخیص اختلالات شخصیت کلیک کنید.