معرفی رشته روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی (Psychology and education of exceptional children)

رشته روانشناسی یکی از رشته های پرطرفدار بین داوطلبان، به خصوص داوطلبان گروه انسانی درمقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد است.

این رشته در مقطه کارشناسی با عنوان “رشته روانشناسی” به صورت عمومی ارائه می شود و همه دانشجویان دروس یکسانی را پای می کنند. در این مطلب قصد داریم به معرفی رشته روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی، بپردازیم.

ماهیت روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی

روانشناسان تمام تلاش خود را می کنند تا با درک احساسات و رفتارهای مردم، به رفاه مردم جامعه و مدیریت یک زندگی بهتر کمک کنند. این کمک می تواند در راستای حل مشکلات روابط زناشویی، کمک به یک دانش آموز مبتلا به اختلال یادگیری و موارد دیگر باشد.

کودکان استثنائی، به کودکانی می گویند که نسبت به کودک نرمال از لحاظ روانی، اجتماعی، جسمی، عاطفی کمی متفاوت است و معمولا این کودکان به دلیل کند بودن در یادگیری به خدمات ویژه یادگیری نیاز دارند.

روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی یکی از معتبرترین و شناخته شده ترین رشته های روانشناسی است.

این روانشناسان با ارائه نظریه ها و تحقیق های گوناگون، نیازهای مختلف دانش آموزان استثنائی را تأمین می کنند، اما روانشناس کودک و نوجوان تنها بر روی رفع اختلالات کودک مانند وسواس فکری، ناهنجاری های دوران بلوغ، پرخاشگری، لجبازی و…. تمرکز دارد.

فارغ التحصیلان این رشته در دوران تحصیل خود یاد می گیرند که چگونه یک کودک استثنائی را، ارزیابی و تشخیص دهند، و با بهره گیری از دانش تئوری و تحقیقات خود، به این کوکان کمک کنند تا مهارت های لازم برای زندگی در جامعه را کسب کنند.

این مطلب را هم ببینید معرفی رشته روانشناسی هنر (Psychology of Art)

آینده شغلی روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی

فارغ التحصیلان این رشته بیشتر در زمینه آموزش مشغول به کار هستند. این فارغ التحصیلان در واقع به دانش آموزان دارای مشکل یا ناتوانی هستند، آموزش می دهند.

این فارغ التحصیلان در دوره تحصیل خود یاد گرفته اند که کودکان استثتایی را بر اساس تفاوت های حسی، تفاوت های ارتباطی، تفاوت های رفتاری، تفاوت های جسمانی طبقه کنند، تا بتوانند شیوه آموزش مناسب با آن کودک را ارائه دهند.

کودکان و دانش آموزان استثنایی به دسته های مختلفی مانند ناشنوا، نیمه شنوا؛ ناسازگار، تیزهوش، عقب مانده ذهنی و معلول جسمی، نابینا و نیمه بینا تقسیم می شوند که هر کدام نیازمند تعلیم و تربیت خاصی هستند. آموزش این کودکان بسیار سخت است.

امروزه به دلیل تغییر شرایط زندگی، کوکان زیادی دارای مشکلات خاص هستند، که والدین آن کودک اطلاعات دقیقی از نحوه تربیت و آموزش کودک ندارد. به همین دلیل این خانواده ها نیازمند کمک گرفتن از یک مشاور هستند.

بازار کار این رشته خیلی متنوع است و روانشناسان این رشته در حیطه آموزش در مقطع ابتدایی و پیش دبستانی فعالیت دارند.

اگر شما قصد دارید بعد از فارغ التحصیلی از ایران مهارجرت کنید باید بدانید که نقش این فارغ التحصیلان در خارج از کشور نیز فرقی نمی کند و در آنجا هم این افراد وظیفه آموزش به کودکان با شرایط خاص را دارند.

برخی از این روانشناسان ممکن است در آموزش و پروش به صورت تمام وقت کار کنند و یا به طور پاره وقت در خانه به خواسته والدین، به کودکان آموزش دهند.

این مطلب را هم ببینید کهن الگوهای یونگ

وظایف شغلی روانشناسی و آمورش کودکان استثنائی

ایجاد ارتباط نزدیک و دوستی با دانش آموزان کم توان یا ناتوان
آموزش دروس متناسب با توانایی ها و نیازهای دانش آموزان خاص
استفاده از ابزارهای کمک آموزشی مناسب و روش های تمرین متنوع در کلاس
تلاش برای شناخت و کشف توانایی ها و استعدادهای بالقوه دانش آموزان خاص
همکاری با سایر متخصصان مانند پزشکان، گفتار درمان ها و یا روانشناسان آموزشی
کمک به دانش آموزان در افزایش اعتماد به نفس، کسب استقلال و بهبود توانایی ها
کشف اختلال در یادگیری، ناتوانایی های جسمانی، نقص شنوایی یا بینایی، مشکلات عاطفی و رفتاری
صحبت با والدین در خصوص روند پیشرفت فرزندانشان و راهنمایی آنها برای داشتن رفتاری مناسب با بچه ها