لکنت زبان کودکان

درمان لکنت زبان کودکان به اندازه درمان مشکلات جسمانی آنان اهمیت دارد. لکنت زبان یکی از اختلالات گفتاری است که می‌تواند بر عملکرد، تعاملات، انگیزه و دیگر ابعاد زندگی کودک تاثیر منفی بگذارد. لکنت زبان معمولا در خردسالی و از سنین 2 تا 4 سالگی شروع شده و در پسران بیش‌تر از دختران بروز پیدا می‌کند. احتمالا در شروع مدرسه لکنت زبان شدیدتر شود. عوامل متعددی همچون ژنتیک، آسیب‌های جسمانی و روانی می‌توانند در بروز لکنت زبان نقش داشته باشند. برای درمان لکنت زبان کودکان بهتر است هر چه زودتر به متخصص مراجعه شود؛ چرا که درمان زودهنگام احتمال بهبودی و پیشگیری از شدت یافتن لکنت را بیشتر می‌کند. در ادامه به معرفی روش‌های مختلف درمان لکنت زبان کودکان پرداخته‌ایم.

شناسایی علت لکنت زبان

ژنتیک یکی از عوامل بروز لکنت زبان است. وجود این مشکل در سایر افراد خانواده احتمال ابتلای کودک را بالا می‌برد. اما بعضی کودکان در فرایند تکلم و تعاملات مغزی دارای مشکلاتی در ماهیچه‌ها و اندام‌های مورد نیاز در گفتار هستند. این نقص‌های جسمانی ممکن است در اثر ضربه به مغز نیز به وجود آید.

نگرانی، اضطراب و ترس از جر و بحث از دیگر علل بروز لکنت زبان در کودکان می‌باشند. حضور کودک در یک محیط متشنج (مثل دعواهای والدین) نیز بر سلامت روان کودک تاثیر می‌گذارد. مشاوره کودک با بررسی عوامل مختلف علاوه بر درمان لکنت زبان به رفع و حل علل بروز لکنت نیز می‌پردازد.

انواع لکنت زبان کودکان

در لکنت کلونیک، کودک یک حرف را که معمولا اولین حرف از یک کلمه است را به سرعت و با تشنج ادا می‌کند (مثلا پ پ پ پ پدر). نوع دیگر لکنت زبان در کودکان لکنت تونیک یا توقف است. در این لکنت فعالیت عضلات تلفظی برای چند ثانیه متوقف شده و فرد نمی‌تواند کلمه را ادا کند. پس از چند لحظه کلمه با تلاش و شدت زیاد ادا می‌شود. این لکنت در اثر انقباض عضلات حلق و حنجره به وجود می‌آید که این گرفتگی‌ها ریشه روانی دارد.

این مطلب را هم ببینید پرحرفی کودکان

روش های درمان لکنت زبان کودکان

برای درمان لکنت زبان کودکان، خوشبختانه روش‌های مختلفی را می‌توان با توجه به ویژگی‌های هر کودکی به کار برد. اگر کودک شما دچار لکنت زبان است، باید هر چه زودتر برای درمان اقدام کنید. لکنت زبان با گذشت زمان بهبود نیافته و ممکن است تبدیل به دیگر اختلالات اضطرابی شود. در ادامه به برخی از روش‌های درمانی اشاره کرده‌ایم:

1. روش خود درمان گری لکنت زبان کودکان

در روش خود درمان گری، فرد مبتلا به لکنت زبان در خود انگیزه‌هایی ایجاد می‌کند و از این طریق در او تغییراتی ایجاد می‌شود. بیمار با برنامه منظم سعی در حل لکنت زبان خود می‌کند. این روش در کودکانی که سن بالاتری دارند، کاربرد دارد.

2. درمان لکنت زبان با دارو درمانی

اگر تشخیص داده شود که علت لکنت زبان، اضطراب و استرس در کودک است برای او داروهای آرام بخش تجویز می‌شود تا از این طریق لکنت زبان او بهبود پیدا کند. البته برای درمان استرس کودکان تنها دارو درمانی کافی نبوده و درمان‌های روانشناختی نیز ضرورت دارند.

3. درمان لکنت زبان کودکان با رفتار درمانی

رفتار درمانی یک روش جدید است که در آن فرض بر اینه که لکنت زبان کودک به دلیل رفتارهای سازش نیافته و ناهنجار او می‌باشد. بنابراین سعی می‌کنند که رفتارهای ناهنجار کودک را اصلاح کنند تا از این طریق لکنت زبان وی درمان شود. گفتار درمانی یکی از تکنیک‌های رویکرد رفتاری است که به درمان لکنت زبان می‌پردازد.

ما دانلود پاورپوینت تغییر رفتار و رفتار درمانی را پیشنهاد میکنیم.

4. روان درمانی لکنت زبان

روان درمانی بیشتر برای درمان لکنت زبان بزرگسالان استفاده می‌شود. این افراد دچار مشکلات عاطفی، استرس و اختلالات عصبی هستند. روان درمانی را برای کودکان سنین پایین نمی‌توان اجرا کرد. اما متخصصان در این زمینه می‌توانند در یافتن علت لکنت زبان و شناسایی آسیب‌ها به والدین کمک کنند.

این مطلب را هم ببینید 18 راهکار روانشناسی برای برخورد با کودک پرخاشگر

5. روش تفکر و تلفظ یا روش دوگانه (روش مکمل)

در این روش بر دوجنبه تفکر و تلفظ کودک توجه می‌شود و معمولا هم بسیار مفید و ثمربخش است. این روش در کودکان 3 تا 7 ساله استفاده می‌شود. مشاوره کودک به والدین کمک می‌کند که بهترین روش درمانی را انتخلاب کرده و لکنت زبان فرزندشان را درمان کنند.

6. روش تلفظی یا زبانی

در این روش فرض بر این است که لکنت به دلیل کندزبانی بوده و لازم است که بین عضلات جنجره، لب، گونه و زبان هماهنگی ایجاد شود. این روش در کودکان بالاتر از 5 سال کاربرد دارد. طی این روش درمانی با آموزش مشکل کودک را برطرف می‌کنند. به این صورت که کودک می‌آموزد کلمات را با سرعت و دقت مشخص بیان کند.

برخورد مناسب برای درمان لکنت زبان کودکان

خانواده مخصوصا والدین نقش بسیار مهمی در بهبود لکنت زبان کودک خود دارند. با دریافت مشاوره کودک نیز می‌توانید بهترین برخورد را پیش بگیرید. در ادامه نکاتی برای اصلاح رفتار خود در ارتباط با لکنت زبان کودک‌تان ذکر شده است:

1. دلسوزی نکردن برای کودک دارای لکنت زبان

ترحم و دلسوزی نکردن بسیار اهمیت دارد، چرا که در این صورت کودک شما باور می‌کند که یک مشکل بسیار بزرگ دارد. در نتیجه اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد. با افزایش اعتماد به نفس کودک خود می‌توانید به روند بهبودی او کمک کنید.

2. فراهم کردن محیطی برای حرف زدن

برای کودک خود محیطی فراهم کنید که بدون نگرانی و استرس و با آرامش صحبت کند؛ بدون اینکه با تلویزیون درگیر باشد. اگر او در یک جمع خودمانی راحت‌تر صحبت می‌کند، پس می‌توانید شرایطی مهیا کرده تا کودک را در صحبت‌های روزانه بر سر صبحانه یا شام شرکت دهید.

3. از لکنت زبان او، انتقاد نکنید

وقتی کودک کلمات را به سختی ادا می‌کند از او انتقاد نکرده و جملاتش را درست نکنید. بهتر است با صبر و حوصله به صحبت‌هایش گوش دهید.

این مطلب را هم ببینید مشاوره برای چالش های از پوشک گرفتن کودک

4. اصرار نکردن بر صحبت

اگر کودک احساس می‌کند برای صحبت کردن در جمعی آماده نیست، او را مجبور به صحبت نکنید. در این صورت اعتماد به نفس خود را از دست می‌دهد.

5. تماس چشمی داشتن

زمانی که کودک صحبت می‌کند با او تماس چشمی داشته باشید و به این صورت به او نشان دهید که به صحبت‌هایش علاقه دارید و آن حرفی که می‌زند برایتان مهم است، نه اینکه چطور حرف می‌زند.

6. در مورد لکنت زبان با او صحبت کند

اگر کودک از شما در مورد لکنت زبان خود پرسیده و از نگرانی‌اش در این مورد می‌گوید، با آرامش برای او توضیح داده و بگویید که این امر ممکن است برای بسیاری از افراد به وجود بیاید و جای نگرانی نیست.

7. کمک گرفتن از متخصص

نحوه برخورد والدین با لکنت زبان کودک بسیار مهم است و نقش بسیار موثری در بهبود کودک دارد. با کوچک‌ترین واکنش اشتباه، لکنت زبان به یک بحران برای کودک تبدیل شده و علاوه بر طولانی شدن روند درمان، اعتماد به نفس او را نیز درهم می‌شکند. به همین دلیل بسیار ضروری است که والدین از کمک یک روانشناس بهره‌مند شوند تا آن‌ها را در زمینه چگونگی برخورد با کودک راهنمایی کند.

دلایل بازی نکردن کودکان چیست؟ برای اطلاع بیشتر کلیک کنید.

تاثیر استرس بر لکنت زبان کودکان

استرس و اضطراب تاثیر بسیار زیادی بر روی لکنت زبان می‌گذارد. مثلا اگر کودک در شرایط استرس زا قرار بگیرد، لکنت زبانش تشدید می‌شود. به همین دلیل کودکان معمولا در حین صحبت در جمع دچار استرس شده و لکنت‌شان بیشتر می‌گردد. فراهم کردن یک جو آرام برای کودک می‌تواند در روند درمان تاثیر بسیار مثبتی بگذارد. با کمک یک روانشناس می‌توانید بهترین شرایط را برای فرزند خود و بهبود او مهیا کنید.