هراس از آسانسور چیست؟
شاید شما هم افرادی را در اطراف خود دیده باشید که هنگام سوار شدن بر آسانسور دچار اضطراب و ترس شدیدی می‌شوند و از سوار شدن اجتناب می‌کنند. هراس از آسانسور از آن دسته ترس‌های مرضی است که ممکن است گاها برای فرد خجالت‌آور باشد. همچنین بسیاری از مواقع افراد مبتلا را به سختی می‌اندازد.
ممکن است هنگام سوار شدن بر آسانسور مدام مجبور باشید تا برای دیگران توضیح دهید که نمی‌توانید سوار آن شوید و از آن بدتر مجبور می‌شوید طبقات زیادی را با پله بالا بروید. به همین سبب بسیاری از افرادی که به اختلال هراس از آسانسور مبتلا هستند، به دنبال راهی برای رهایی از آن می‌گردند. درمان هراس از آسانسور بدون کمک مشاور بسیار سخت و گاهی غیرممکن به نظر می‌رسد. اما در ابتدا لازم است تا علائم و علت‌های این نوع هراس را در خود جستجو کنید.
هراس از آسانسور نوعی ترس از مکان‌های بسته است که در آن فرد ترس شدیدی از گیر افتادن و محدود شدن در آسانسور دارد به گونه‌ای که در صورت قرار گرفتن در آسانسور دچار اضطراب و حملات استرس‌زا می‌شود. تعداد زیادی از افراد مبتلا به اختلال هراس از آسانسور بیشتر دچار حملات هراس می‌شوند و علائمی مانند تعریق، تپش قلب، تنفس نامنظم و ضعف از خود بروز می‌دهند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ترس از مکان های بسته کلیک کنید.
افراد مبتلا به هراس از آسانسور به طور قطع یک بار گیرافتادن در آسانسور و به دنبال آن حملات پانیک را تجربه کرده‌اند؛ به همین سبب زمانی که به آسانسور فکر می‌کنند و یا با آن مواجه می‌شوند شرایط استرس‌زا و حملات پانیک برایشان تداعی شده و آن‌ها را از سوار شدن بر آسانسور باز می‌دارد. هراس از آسانسور به دلیل این که با استرس و اضطراب برای فرد همراه است، در دسته‌ی اختلالات اضطرابی قرار می‌گیرد و نیاز به درمان با استفاده از روش‌های تخصصی دارد.
علائم هراس از آسانسور
- تنفس نامنظم، تپش قلب شدید، تعریق و ضعف و بی‌حالی هنگام قرار گرفتن در محیط آسانسور
- احساس ترس شدید از گیر افتادن و محدود شدن در فضاهای بسته
- احساس تنگی نفس در هنگام سوار شدن درآسانسور
- احساس نگرانی و اضطراب بالا از محیطهای بسته
- اجتناب از سوار شدن بر آسانسور
- گرایش به مکان‌های باز
- ترس از خفگی
علت ابتلا به اختلال هراس از آسانسور
بسیاری از اختلالات ریشه در کودکی افراد دارد. ممکن است فرد مبتلا به هراس از آسانسور تجربه‌ی تلخی از گیر افتادن در فضاهای بسته و آسانسور در کودکی داشته باشد و به همین تربیت نسبت به فضاهای بسته شرطی شده باشد؛ به این صورت که هرگاه به آسانسور فکر می‌کند و یا مجبور به سوار شدن بر آن می‌شود به سمت اتفاق دردناک گذشته واپس روی می‌کند و به دنبال ترس از تکرار آن دچار حملات ترس و اضطراب شدید می‌شود.
محیط خانواده و شیوه‌های تربیتی نیز در بروز هراس از آسانسور نقش دارد. برای مثال تنبیه کودک و حبس کردن او در حمام، انباری و محیطهای بسته می‌تواند زمینه‌ساز بروز این اختلال باشد. علاوه‌براین عوامل ژنتیکی نیز در بروز هراس از آسانسور نقش دارند. طبق تحقیقات انجام شده افرادی که اقوام درجه یک آن‌ها دچار اختلال ترس از آسانسور و فضاهای بسته هستند سه برابر بیشتر از دیگران به این اختلال ابتلا می‌شوند.
راه‌های غلبه بر هراس از آسانسور
1. اگر به فکر درمان هستید در ابتدا لازم است تا خودتان اختلال را بپذیرید و بخواهید با آن مبارزه کنید. اگر فقط به خاطر انتظارات دیگران و خواهش‌های آن‌ها،به فکر درمان باشید احتمال این که موفق شوید کم است.
2. خودتان را مجبور کنید تا صحنه‌های آرامش بخش را تصور کنید. اگر شما از آن دسته افرادی هستیدکه نمی‌توانید چنین چیز‌هایی را تجسم کنید، تکنیک‌های ساده‌ی ذهنی و تمرکز بر روی نفس کشیدن را یاد بگیرید.
3. از زمان و موقعیت استرس زا (از هنگام سوار شدن به آسانسور تا لحظه بعد از پیاده شدن از آسانسور) برای خود، سلسله مراتبی را تنظیم کنید و سعی کنید قدم به قدم پیش بروید.
4. از کارهای ساده‌تر در لیست سلسله مراتبی خود شروع کنید. ممکن است فقط هنگام ایستادن در نزدیکی آسانسور و تماشای حرکت بالا و پایین رفتن آن (تا زمانی که دچار اضطراب نشوید) کافی باشد. هر لحظه که احساس کردید که دچار هراس می‌شوید، برای زمانی کوتاه تصاویر آرامش بخشی را تجسم کنید.
5. مراحل را یکی یکی پیش ببرید. مطمئن باشید تا زمانی که ذهن تان نتواند از دست افکار ترسناک گذشته رها بشود، نمی‌توانید مراحله بعدی را شروع کنید.
6. امکان دارد چندین جلسه طول بکشد تا به هدف خود برسید. اما چیزی که برای شما اهمیت بیشتری دارداین است که این ترس را در خود از بین ببرید و بتوانید بر آن غلبه کنید. کلید موفقیت در این کار این است که بتوانید روی ذهن خود به خوبی تمرکز کنید و از افکاری که هر بار به سراغتان می‌آیند فرار کنید. بهتر است به خودتان یاد آوری کنید که این ترس، ممکن است بی دلیل و ساخته ذهن خودتان باشد.
درمان دارویی هراس از آسانسور
معمولا افراد پس از مواجهه مکرر با سختی‌های ناشی از فوبیای آسانسور به دنبال راهی برای درمان آن می‌گردند. یکی از روش‌های سریع اما کوتاه اثر استفاده از دارو برای درمان انواع فوبیا است.
برای اطلاع از انواع فوبیا کلیک کنید.
داروهای ضد اضطرابی مانند بنزودیازپین‌ها، بتا بلاکرها و مهارکننده‌های مونو آمینو اکسید اغلب توسط متخصصان تجویز می‌شوند. البته این داروها به درمان قطعی هراس از آسانسور کمک نمی‌کنند و تنها موجب کاهش علائم اضطرابی آن مانند حملات پانیک، تعریق و تپش قلب می‌شوند. توجه کنید که داروهای ضد اضطراب به دلیل عوارض شان باید زیرنظر پزشک مصرف شوند.
درمان های غیر دارویی هراس از آسانسور
داروهای ضد اضطراب تنها به کاهش علائم کمک می‌کنند و بهترین راه این است که از مشاور روانشناس در زمینه‌ی درمان ترس‌های مرضی کمک بگیرید. درمان‌های شناختی رفتاری در اغلب موارد تاثیرگذارند و فرد را از هراس خود رها می‌سازند. به علاوه‌ی داروها، نوروفیدبک و بیوفیدبک روش‌هایی موثر در درمان هراس از آسانسور هستند. در ادامه روش‌های رفتار درمانی و روان درمانی را برای ترس از آسانسور شرح داده‌ایم.
حساسیت زدایی منظم
روش حساسیت‌زدایی منظم به گونه‌ای است که از فرد خواسته می‌شود تا در مرحله‌ی اول طی چند جلسه در حالت مناسب و شرایط آرامی قرار بگیرد؛ سپس از او خواسته می‌شود تا به ترتیب خود را در حال سوار شدن بر آسانسور، حرکت به سمت بالا و پایین و هنگام پیاده شدن از آن، تجسم کند. بعد از آن که فرد در تجسمات خود به آرامش رسید و حالت‌های اضطراب کاهش یافت به تدریج از او خواسته می‌شود تا کنار آسانسور بایستد و کم کم وارد شود. تمام این مراحل با حضور مشاور روانشناس و یا مشاوره کنترل استرس صورت می‌گیرد.
غرقه سازی
در روش غرقه سازی فرد علارغم ترس‌ها و حملات پانیک، وارد محیط استرس زا می‌شود. در این روش مبنا بر این است که فرد با قرار گرفتن در این موقعیت‌ها بتواند بر ترس خود غلبه کند و آن را شکست دهد. در این روش فرد در مدت طولانی در موقیعت امن و کنترل شده قرار می‌گیرد و با ترس خود روبه‌رو می‌شود. در ابتدا ممکن است فرد دچار اضطراب عمیق و وحشت‌زدگی می‌شود اما در نهایت خستگی غلبه می‌کند و سطح اضطراب کاهش می‌یابد. این روش به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد و عدم توجه و نظارت کافی می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
امنیت و نحوه‌ی کار آسانسورها
برخی از افراد آسانسور را محیطی ناامن می‌پندارند که هر لحظه امکان سقوط در آن وجود دارد. همین باورها بر شدت ترس‌ها و اضطراب‌های آنان می‌افزاید. آگاه سازی و دادن اطلاعات واقعی به درمانجو بخشی از فرآیند درمان فوبیا محسوب می‌شود. آگاهی از نحوه‌ی کار و امنیت آسانسور به شما کمک می‌کند تا با دید بازتری نسبت به این قضیه نگاه کنید.
امروزه امنیت آسانسورها به شکل چشمگیری افزایش یافته‌است. سیستم ترمز آسانسور در مواقعی که طناب‌های بالابرنده دچار مشکل می‌شوند به کمک می‌آید و از سقوط آسانسور جلوگیری می‌کند. امروزه مجموعه‌ای از کابل‌ها آسانسور را پشتیبانی می‌کنند و جالب است بدانید هر یک از این کابل‌ها قدرت تحمل و نگه داشتن یک ماشین را دارا می‌باشند. درهای آسانسور به هیچ وجه تا زمانی که کابین در محل اصلی تعیین شده مستقر نشده باز نمی‌شوند.
آسانسورها سیستم‌های کنترل سرعت و هدایت‌کننده دقیقی دارند که باعث می‌شوند آسانسور با مناسب‌ترین سرعت به مقصد برسد. علاوه بر این‌ها داخل کابین آسانسور تلفن و سیستم هشدار اضطراری وجود دارند.
افراد از این طریق می‌توانند درخواست کمک کنند. سیستم تهویه هوا موجود در آسانسورها مانع از خفگی شما در توقف‌های طولانی مدت می‌شوند. به صورت کلی حوادث مربوط به آسانسور بسیار نادر هستند. این اطلاعات را در ذهن خود داشته‌باشید و از پرورش دادن افکار منفی و یا مرتبط با سقوط و خفگی در ذهن خود بپرهیزید.
