کارگاه آموزشی جامع روانکاوی

روانکاوی به همراه تاریخچه کامل

روانکاوی یا روان‌تحلیل‌گری، یک نظریه درباره عملکرد ذهن، اختلال‌های روانی و یک شیوه‌ی روان‌درمانی است که بر پایه یک فرض اساسی تأسیس شده است؛ این فرض اساسی این است که بیشتر فعالیت‌های ذهنی و پردازش آن‌ها در ناخودآگاه اتفاق می‌افتد. ولی ژاک لاکان اظهار می‌کند که روانکاوی کاری است که روان‌کاو انجام می‌دهد.

توجه : این پکیج به صورت کارگاه ضبط شده میباشد.

اصطلاح “روانکاوی” اولین بار توسط ابراهیم خواجه‌نوری ابداع شد و سپس این اصطلاح به همراه سایر ابداعات او به سرعت توسط نویسندگان و مترجمان پذیرفته شد.

ژاک لاکان می‌گوید که تعریفی که از روانکاوی در کتاب خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک ارائه شده، تعریف درستی از روانکاوی نیست؛ “روانکاوی اصلاً یک روش درمانی نیست. در واقع، روانکاوی یک روش ورای درمانی است و به همین دلیل قطعی‌ترین نوع درمان است.” “روانکاوی یکی از انواع روان درمانی نیست و اصولاً با تمام آن‌ها متفاوت است. درست است که در بسیاری از کتاب‌های دانشگاهی معتبر، روانکاوی به عنوان یکی از انواع روان درمانی شناخته شده است، اما این کتاب‌ها نویسندگان روانکاو نیستند، بلکه روانشناسان یا روانپزشکان به تحریر آورده‌اند و تفسیر خود را از روانکاوی ارائه داده‌اند.”

سوءتفاهم درباره مفاهیم فروید به حدی جدی شد که این مفاهیم ارزشمند تا حدودی تحریف شدند و “لاکان به مدت بسیاری از سال‌ها وقت خود را صرف بازگشت به فروید کرد و با این تلاش، تئوری فروید را به مراتب گسترده‌تر کرد.” فروید می‌گوید: “ما نمی‌توانیم بگوییم که کدام زمان یا در کجا هر قطعه کوچکی از دانش به قدرت و به عنوان قدرت درمانی تبدیل خواهد شد.”

“همان‌طور که می‌دانید، آنالیز به عنوان یک روش درمانی بنیان‌گذاری شده است؛ اما در حال حاضر بسیاری از آن سرریزتر شده ولی همچنان اساس خود را حفظ کرده و به همچنان برای ارتباط با بیماران، به منظور عمق‌یافتگی بیشتر، ادامه می‌دهد.”

من به شما گفتم که روانکاوی به عنوان یک روش درمانی آغاز شد؛ اما من نمی‌خواهم به شما توصیه کنم که آن را به عنوان یک روش درمانی در نظر بگیرید؛ بلکه بر اساس حقایقی که در آن وجود دارد، بر اساس اطلاعاتی که در مورد بیشترین نگرانی‌های انسان به ما می‌دهد – یعنی ماهیت انسان خود – و بر اساس روایت‌هایی که بین فعالیت‌های متنوع انسان ظاهر می‌شوند، ارتباط برقرار کند.

آموزش جامع روانکاوی

برای آشنایی با روانکاوی، نیاز به منابع دقیق و بدون تحریف در مورد روانکاوی به زبان فارسی داریم؛ منبعی که به یک روانکاو واقعی ارجاع داده شود نه به یک روان‌شناس یا روانپزشک؛ در غیر این صورت، تحریف‌ها در مفاهیم روانکاوی مانند: تداعی آزاد، تفسیر، تحلیل رؤیا، مقاومت، انتقال و… تا چه حد گسترده است را مشاهده خواهیم کرد.

این اصطلاحات به گونه‌ای کامل از مفاهیم اصلی خود دور شده و تحریف تا جایی پیش رفته که با شگفتی مشاهده می‌شود، روانکاوی به عنوان یک روش تحقیقی و درمانی کاملاً مستقل از روان‌پزشکی و روان‌شناسی معرفی می‌شود. منابع معتبر در زبان فارسی در مورد روانکاوی که توسط روانکاو واقعی نوشته یا ترجمه و اصلاح شده باشد، بسیار محدود است؛ بنابراین، ترجمه فارسی مقالات پیشگفتار فروید در حوزه معرفی به روانکاوی و روش روانکاوی فروید می‌تواند اطلاعات معتبری در مورد آشنایی با روش واقعی روانکاوی ارائه دهد.

به عبارت دیگر، روانکاوی یک علم است که برای بررسی عمیق و تمرکز شده به ذهن ناخودآگاه می‌پردازد. ناخودآگاه به بخشی از روان اشاره دارد که از دسترس آگاهی خارج شده ولی همچنان تأثیر بر رفتار انسان دارد.

این اصطلاح ابتدا در سال ۱۸۹۶ میلادی متداول شد. در یک جنبه از روانکاوی، یعنی درمان، روان‌کاو سعی می‌کند بیمار را آگاه به تعارضات ناخودآگاه خود کند. در روان‌کاوی، روان‌کاو اطلاعات خود را از مصاحبه‌های بالینی به دست می‌آورد.

روان‌کاوی کلاسیک بر اساس اعتقاد اصلی زیگموند فروید تأسیس شده است که تعارضات ناخودآگاه بین بخش‌های مختلف روان – خود، نهاد، فراخود – عامل اصلی رفتار نامطلوب هستند.

فروید باور داشت که کشف تعارض ناخودآگاه تنها منجر به کاهش اضطراب می‌شود. او مشاهده کرد که وقتی بیماران به تجربه تلخ و تکان‌دهنده‌ای همراه با احساسات اضطراب‌آور فکر می‌کنند، به نظر می‌آید تأثیر تعارض بر رفتار فرد کمتر می‌شود.

با این حال، دستیابی به تعارضات ناخودآگاه کاری ساده نیست. انسان با استفاده از مکانیزم‌های دفاعی خود از شناخت ناخودآگاه خود جلوگیری می‌کند. به دست آوردن درک از ناخودآگاه نیازمند فریب دادن خود و تضعیف وجود دفاعی آن است. تداعی آزاد، تفسیر، تحلیل رؤیا، مقاومت و انتقال پنج عنصر اصلی روانکاوی کلاسیک فروید برای کشف تعارضات ناخودآگاه به کار می‌روند.