ترک تحصیل
ترک تحصیل زمانی پدیده‌ای بسیار رایج در سراسر کشور بود. با تصویب قانون اجباری کردن تحصیلات تا پایه نهم، میزان کسانی که تحت پوشش آموزش و پرورش قرار می‌گیرند افزایش پیدا کرد و به دنبال آن شاهد ترک تحصیل کمتری بوده‌ایم. با وجود این اقدامات ترک تحصیل همچنان در جوامع گوناگون وجود دارد.
به هر حال بیشتر والدین نگران ترک تحصیل نوجوان خود هستند و بسیاری دیگر امکان دارد درس خواندن فرزند خود را بی فایده برداشت کند. ترک تحصیل افراد علاوه برای خود آنها برای جامعه هم پیامد ها و هزینه های بلند مدتی دارد که بهتر است خانواده‌ها و خود فرد قبل از هر کاری از مشاوره تحصیلی استفاده نمایند.
در صورتی که میخواهید ترک تحصیل کنید قبل از هر کاری بهتر است نسبت به پیامد های آن آگاهی‌های لازم را کسب کنید.
ترک تحصیل
اصولا در سراسر جهان سن خروج از مدرسه 18 سال می‌باشد. یعنی آموزش و پرورش هر کشوری وظیفه دارد همه کودکان و نوجوانان زیر 18 سال را تحت پوشش خود قرار دهد. هر زمانی بنا به هر علتی کودک یا نوجوانی قبل از این سن از مدرسه بیرون بیاید، شامل تعریف ترک تحصیل میشود.
در قوانین ایران تا دوره متوسطه دوم تحصیل اجباری است اما از متوسطه دوم در قانون چنین اجباری مشاهده نمیشود، بر همین اساس میزان ترک تحصیل در همین سن مشاهده میشود.
علل ترک تحصیل
همانطور که اشاره کردیم از دوره متوسطه دوم به دلیل اینکه در تحصیل اجباری وجود ندارد، بسیاری از افراد از مدرسه خارج می‌شوند. علت های زیادی در این کار دخالت دارند که عبارتند از:
1. علل فرهنگی
در بیشتر مناطق افراد نسبت به ضروری بودن تحصیلات آگاهی ندارند. بیشتر خانواده ها حتی آن را مانعی می‌دانند بر سر راه اینکه کودکشان به آنها در امور جاری کمک کند. البته این تصور از تحصیلات در مناطق روستایی بیشتر مشاهده میشود. بیشتر خانواده ها امکان دارد تحصیل کودک را تحمیل هزینه‌های اقتصادی به خانواده و تبدیل شدن وی به یک اضافه بار بدانند.
در واقع کار کردن نسبت به تحصیلات ارزش بیشتری دارد. البته این تفکر بیشتر در مورد پسرها صدق میکند.
یکی دیگر از علت های ترک تحصیل به خصوص برای دختران ازدواج زودهنگام می‌باشد. در فرهنگ‌های روستایی به ویژه دیر ازدواج کردن دختران موضوعی است که اکثر خانواده ها نگران آن هستند. در واقع در بیشتر خانواده ها سرنوشت قطعی یک دختر ازدواج کردن می‌باشد؛ بنابراین زودتر رفتن به خانه همسر یک ارزش محسوب میشود.
2. علل اقتصادی
فشار اقتصادی و فقر امکان دارد باعث شود تحصیل کردن و فراهم کردن شرایط تحصیل برای دانش آموزان به یک بار اقتصادی برای خانواده‌ها تبدیل شود. به همین دلیل بعضی از خانواده ها ترجیح می‌دهند که فرزندانشان به مدرسه نروند و یا اینکه خود آنها از مدرسه بیرون آمده و به بازار کار می‌پیوندند.
از طرف دیگر شرایط اجتماعی مثل بیکاری رایج در بین تحصیل‌کرده‌ها باور و شرایطی را به وجود می آورد که آنها را به سمت ترک تحصیل سوق می‌دهد. یعنی آنها هیچ امیدی برای انتخاب شغل مناسب ندارند و به جای اینکه سال‌های طولانی در مدرسه و دانشگاه بمانند، ترجیح می‌دهند زودتر پول در بیاورند.
3. علل فردی
برخی نوجوانان و کودکان به علت اینکه سالیان متمادی نمرات پایین و ضعیف در درس‌ها به دست می‌آورند، یا مجبور به تکرار پایه می‌شوند، از مدرسه زده شده و ترجیح می‌دهند از آن خارج شوند. در واقع آنها فکر می‌کنند با تحصیل در حال تلف کردن وقت خود هستند. از طرف دیگر برخی از کودکان و نوجوانان انگیزه تحصیل ندارند یا در بافت خانوادگی خود دچار مشکلاتی هستند که باعث کاهش انگیزه آنها و افت تحصیلی شان میشود.
4. علل سیستمی
سیستم آموزشی مدارس و کم بودن امکانات در آنها موجب کاهش انگیزه‌های نوجوانان برای ادامه تحصیل شده است. در کشورهایی که سیستم آموزش و پرورش آنها پیشرفته است، آموزش بر اساس مشارکت فعال کودکان، بازی، یادگیری بر اساس عمل ، آزادی در انتخاب، شاد و مفرح بودن محیط آموزشی است.
این درحالیست که در ایران تدریس همه به شکل فعالیت یک سویه معلم و سخنرانی او صورت می‌گیرد و دانش آموزان مجبور هستند شنونده باشند.
محدود کردن دانش آموزان و تقریبا ممنوع کردن خلاقیت و نوآوری دانش آموزان، یکی از اِشکالات سیستم آموزشی است. دانش آموزان وظیفه دارند همگی به یک شکل لباس بپوشند، همگی کارها را به یک شکل خاص انجام دهند، در تکالیف از یک دستورالعمل خاص پیروی کنند. چنین سیستمی منجر به دلزدگی دانش آموزان میشود.
در آخر اینکه سیستم آموزشی که باعث شود دانش آموزان با نیاوردن حد نصاب نمرات نتوانند مراتب تحصیل را بگذرانند و مجبور به تکرار پایه باشند؛ امکان اینکه ترک تحصیل کنند وجود دارد. یک آموزش پرورش پیشرفته اجازه نمی‌دهد دانش آموزان خارج از محدوده آن باقی بمانند و برای کسانی که شرایط خاصی را محقق نمیکنند، راه حل های جبرانی می‌اندیشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص مشاوره تحصیلی تلفنی و حضوری کلیک کنید.
پیامدهای ترک تحصیل
ترک تحصیل زود هنگام برای دخترانی که ازدواج می‌کنند، منجر به افزایش نسل مادران جوان میشود که به جای تحصیل و پرورش مهارت‌های فردی و شخصی خود مجبور به پذیرفتن مسئولیت ازدواج و بچه داری شده‌اند. این مسئله باعث میشود سلامت روان آنها کاهش یابد.
از جهت دیگر هر چه میزان سواد زنان یک جامعه بالاتر باشد، آن جامعه دارای رفاه بیشتری است و سلامت روانی و جسمانی کودکانش بالاتر خواهد بود.
ورود زود هنگام به بازار کار به خصوص برای پسران باعث میشود سال‌هایی که یک نوجوان نیاز دارد تا از دغدغه های اقتصادی دور باشد و به دنبال حل بحران نوجوانی و هویت یابی باشد، درگیر بحران‌ها و فشارهای اقتصادی شود این کار علاوه بر اینکه باعث کاهش سلامت روان فرد میشود، باعث کاهش میزان کلی سواد جامعه میشود.
میزان سواد جامعه به شکل مستقیم با میزان رفاه و پیشرفته بودن یک جامعه ارتباط دارد.
راه‌های پیشگیری از ترک تحصیل
- مشاوره تحصیلی و فردی برای نوجوانانی که میخواهند ترک تحصیل کنند، ضروری است. مخصوصا در زمانی که نوجوان بدون آن که مشکلات اقتصادی و یا خانوادگی داشته باشد تصمیم به ترک تحصیل دارد. مراجعه به مشاوره تحصیلی کمک میکند تا با چالش‌های موجود در تحصیل مقابله کرده وتصمیم بهتری اتخاذ کنید.
- عواملی که کمک به بالا بردن کیفیت زندگی قشر عظیمی از دختران میکند شامل فرهنگ سازی در مورد بالا بردن سن ازدواج دختران و جلوگیری از ترک تحصیل آنها است
- برطرف کردن عیب های سیستم آموزش و پرورش و بالا بردن میزان کیفیت تحصیلات و فراهم کردن امکانات آموزشی عادلانه در نقاط مختلف کشور میزان ترک تحصیل را می‌تواند کاهش دهد.
- کمک‌های اقتصادی به خانواده‌های محروم، کاهش هزینه‌های تحصیل از قبیل تامین وسایل و لوازم التحریر می‌تواند دلگرم کننده و کمک کننده باشد.
نقش خانواده در جلوگیری از ترک تحصیل
در زندگی فرزندان و تربیت آنها خانواده به ویژه مادر نقش اساسی در همه زمبنه ها ایفا میکند. خانواده باید شرایط روانی پایداری را برای کودک و نوجوان خود فراهم کند تا آنها مجبور نباشند ترک تحصیل را به عنوان راهی برای رهایی از مشکلات در نظر بگیرند. گاه والدین توانایی برقرار کردن ارتباط صحیحی با فرزندان خود را ندارند و یا مانع از اصرار آنها برای ترک تحصیل شوند.
سؤالات متداول
بعد از ترک تحصیل چه کنیم؟
هر چند که ترک تحصیل پیامدهایی به همراه دارد، ولی اگر شرایط آن را ندارید لازم است مشغولیت دیگری را جایگزین کنید و از راه دیگری بر دانش و مهارت‌های خود بیافزایید. بهترین کار این است که مقصود و استعداد خود را پیدا کنید و در آن جهت گام بردارید.
از جمله مهم‌ترین کارهایی که بعد از ترک تحصیل می‌توانید انجام دهید انتخاب شغل مناسب است. کاری که در آن استعداد و توانایی دارید را انتخاب کنید و سعی کنید همیشه دانش و مهارت خود را نیز در این زمینه خاص افزایش دهیذ.
راهکارهای جلوگیری از ترک تحصیل دانش آموزان چیست؟
مدرسه و خانواده هر دو در جلوگیری از این موضوع نقش دارند. آموزش و پرورش با افزایش آگاهی‌ها و همچنین توجه به پرورش دانش‌آموزان و نه صرفا آموزش آنها در این زمینه می‌تواند بیشترین نقش را ایفا کند. فراهم کردن شرایط درس خواندن به گونه‌ای جذب کننده نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
