دزدی در نوجوانان
وقتی به عنوان والدین متوجه میشوید فرزند شما چیزی را دزدیده است تا حد زیادی برآشفته خواهید شد. در واقع دزدی در نوجوانان رفتاری است که همواره دوست نداریم حداقل در خانواده خودمان اتفاق بیافتد. چه خوشمان بیاید و چه ناراحت شویم، این اتفاق افتاده و فرزند ما به چنین کاری دست زده است. سوال این است که حالا بهعنوان والدین یا نزدیکان نوجوان، چهکاری از دستمان برمیآید؟
تنبیه کردن اگرچه میتواند خشم و عصبانیت ما را تخلیه کند و شاید فرزندمان هم به دلیل ترس سراغ این کارها نرود، اما این رفتار به صورت کوتاه مدت خاموش خواهد شد. به عنوان والدین باید تلاش کنید تا راهکارهای اصولی را در پیش بگیرید. در این مطلب، برخی از این راهکارها را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد. در کنار مطالعه این مطلب، صحبت کردن با یک روانشناس میتواند شرایط شما را بررسی کند و راهکارهایی را به شما ارائه دهد.
برداشتن وسایل دیگران، زمانی دزدی محسوب میشود که فرد به حدی از توانایی ذهنی رسیده باشد تا بتواند مفهوم مالکیت را درک کند. برداشتن وسایل دیگران، در کودکان سنین پایینتر، معمولاً به این خاطر که آنها با مفهوم مالکیت چندان آشنا نیستند با این حال که این موضوع اگرچه نیازمند توجه و بررسی است، اما نام دزدی برای رفتار آنها در نظر گرفته نمیشود.
دزدی در نوجوان میتواند چند حالت مختلف داشته باشد، ممکن است شما متوجه این موضوع شده باشید که فرزندتان از جیب شما یا همسرتان پول برمیدارد و یا او را در حال دزدی از یک مغازه یا فرد دیگر دیده باشید. گاهی نیز ممکن است دیگران به شما در این زمینه اطلاع داده باشند. جدیترین حالت دزدی نیز، زمانی است که فرزند شما با قانون درگیر شده باشد و یا به صورت دزدی بیمارگون خود را نشان دهد. والدین بهتر است قبل از هرگونه اتقاق ناگوار اقدامات پیش گیرانهای مثل تغییر سبک تربیتی یا تغییراتی در زندگی نوجوان را در نظر بگیرید که در ادامه راجع به آنها صحبت خواهیم کرد.
دلایل دزدی در نوجوان
خجالت زدگی از بیان خواسته
گاهی اوقات نوجوانان به این خاطر دزدی میکنند که شهامت بیان خواستههای خود را ندارند. آنها ممکن است به دلیل خجالت از تقاضای پول توجیبی و بدون اجازه شما، از کارت یا کیف پولتان مبلغی را بردارند.
هیجان طلبی
یکی دیگر از دلایل دزدی در نوجوان، میتواند هیجان خواهی در آنها باشد. نوجوانان در بازه سنی قرار دارند که از هیجان لذت میبرند. رفتارهایی مثل دزدی یا رانندگیهای پرسرعت در آنها، معمولاً به دلیل لذت بردن از هیجان این کارها ایجاد میشود و قصد دزدی کردن به جهت استفاده از منافع، چندان مطرح نیست.
فشار همسالان
(نه) گفتن در نوجوانان و بهخصوص در میان جمع دوستانشان، بسیار مشکل خواهد بود. رضایت دوستان و تصوری که آنها از وی خواهند داشت، بیشترین اهمیت را برای نوجوان دارد. درنتیجه، درصورتی که دوستان نوجوان از او بخواهند این کار را همراه با آنها انجام دهد، احتمال رد کردن این درخواست از سوی نوجوان پایین است.
نوجوانان از اینکه دوستانشان آنها را ناتوان بدانند، بسیار نگران خواهند شد و درنتیجه ممکن است به هر رفتاری تن بدهند تا از این باور در دوستانشان اجتناب کنند. توجه داشته باشید که پیروی از همسالان یکی از چالش های دوران نوجوانی است که باید به فرزندتان کمک کنید به خوبی از آن عبور کند.
برای اطلاع از انتخاب دوست در نوجوانی کلیک کنید.
جلب توجه
به دست آوردن توجه اطرافیان، یکی از دلایلی است که میتواند نوجوان را به سمت هرکاری، حتی دزدی کردن سوق بدهد. بیتوجهیهایی که اطرافیان و بهخصوص والدین نسبت به فرزند نوجوان خود انجام میدهند، باعث میشود که آنها سعی کنند با انجام رفتارهای غیرمعمول، صدای خود را به گوش والدین برسانند این رفتار غیرمعمول، میتواند از پرخاشگری تا حتی دزدی را شامل شود.
تمایل به کسب مالکیت
شاید اصلیترین انگیزه دزدی در نوجوانان، تمایل آنها برای کسب مالکیت یکچیز باشد. بعضی از نوجوانان که میبینند دوستانشان وسایل گران قیمتتری نسبت به آنها دارند یا در مغازهها کالایی را میبینند که اگرچه به آن علاقه دارند توان مالی خریدش را ندارند، ممکن است به فکر دزدیدن آنها بیفتند.
کامل نبودن رشد مغز
شاید بتوان اکثر دلایلی که در بالا گفته شد را زیر این عنوان جمع کرد که رشد مغز در نوجوانی هنوز کامل نشده است. بخش پیشانی در مغز که مسئولیت کنترل منطقی رفتار با توجه به هر موقعیت را برعهده دارد، در نوجوان هنوز به درجه مشخصی از تکامل نرسیده و به همین خاطر گاهی اوقات توانایی کنترل رفتار نوجوان را از دست میدهد. در زمانهایی که این بخش از مغز نمیتواند به حد کافی در رفتار فرد تأثیرگذار باشد، شما شاهد رفتارهایی مثل تصمیمگیریهای لحظهای یا انجام رفتارهای پرخطری مثل دزدی کردن در نوجوان خواهید بود.
برخورد والدین با دزدی نوجوانان
یکی از اصلیترین چالشها برای والدین نحوه برخورد و واکنش آنها نسبت به این رفتار در فرزندشان است. در ادامه برخی از راهکارهایی که والدین میبایست در قبال فرزندشان به کار بگیرند را باهم بررسی خواهیم کرد. در مطالعه این راهکارها به این نکته توجه داشته باشید که راهکارها به صورت کلی و برای همه افراد تنظیم شدهاند. درنتیجه ممکن است برخی از آنها برای فرزند شما مناسب نباشند یا شما با آنها موافق نباشید. در این صورت میتوانید با کمک گرفتن از یک مشاور متخصص، راهکارهایی را بهصورت اختصاصی دریافت کنید.
خودداری از رفتارهای تند
دعوا کردن با نوجوان و تنبیه وی شاید بسیار سریع شما را به نتیجهای که میخواهید برساند، بااینحال در برخی از موارد نهتنها باعث پایان پیدا کردن رفتار نمیشود بلکه مسائلی مثل سرخوردگی نوجوان و از بین رفتن رابطه شما با وی نیز، به مشکلاتتان اضافه میشود. درواقع با تنبیه، شما هیچ اطلاعی راجع به انگیزههای رفتار در نوجوانتان پیدا نخواهید کرد و فرصت انجام راهکارهای تربیتی صحیح را نیز از دست خواهید داد. علیرغم احساس ناراحتی که از درون دارید، سعی کنید بر خود مسلط باشید و سایر راهها را امتحان کنید.
برای اطلاع بیشتر از مشکلات تربیتی نوجوان کلیک کنید.
صحبت کردن برای مقابله با دزدی نوجوانان
در یک فرصت مناسب با نوجوانتان راجع به اتفاقی که افتاده و دلایل وی برای این کار صحبت کنید. سعی کنید بفهمید فرزندتان چه دلایلی برای این کار داشته و چه تصوری راجع به رفتارش دارد. با توجه به اطلاعاتی که به دست میآورید، میتوانید راهکارهای مختلفی را در نظر بگیرید.
برای مثال اگر فرزندتان دلش میخواسته چیزی را داشته باشد که توان مالی خریدش را ندارید، بهتر است با او راجع به این موضوع صحبت کنید که هر انسانی آرزوهایی دارد که نمیتواند بهراحتی آنها را برآورده کند و میبایست برای رسیدن به آنها تلاش کند یا اینکه به او کمک کنید تا به این بینش برسد که داشتن برخی وسایل، چندان که به نظر میرسد نیز دارای اهمیت نیست.
پیدا کردن شغل مناسب
یکی از راهکارهایی که میتوانید برای نوجوانتان در نظر بگیرید این است که برای او شغلی پیدا کنید. داشتن شغل، علاوه بر اینکه باعث کسب درآمد در نوجوانتان میشود و او میتواند برای درآمدی که دارد برنامهریزی کند، باعث پر شدن وقتهای خالی وی و همچنین پیدا کردن اعتمادبهنفسی میشود که او به آن احتیاج دارد.
تغییر جمع دوستان
تغییر در جمع دوستان فرزند شما میتواند باعث شود که او تا حد زیادی از عوامل خطری که وی را به سمت رفتارهای نامناسب سوق میدهند، در امان باشد. به این نکته توجه داشته باشید که نوجوانان بهشدت روی دوستانشان حساس هستند و اگر میخواهید آنها را از جمع دوستانشان خارج کنید، مشکلاتی در این زمینه خواهید داشت. بهتر است به جای این کار، برنامهریزیهایی را برای ساعات آزاد فرزندتان ایجاد کنید تا اوقات خود را به شکل دیگری بگذراند.
کلاسهای ورزشی
در نظر گرفتن فعالیتهایی مثل کلاسهای ورزشی باعث میشود که هیجان و انرژی فرزند شما در مسیری سازندهتر مصرف شود و تمایل وی برای کجروی کاهش پیدا کند.
وقت گذراندن با نوجوان
اگر به این نتیجه رسیدهاید که اشتباه فرزندتان به خاطر بیتوجهیهای شما به نیازهای روحی او بوده است، بهتر است زمانهایی را برای کنار هم بودن و ایجاد ارتباط صمیمانهتر با فرزندتان در نظر بگیرید.
مشاوره در زمینه دزدی در نوجوانان
در این بخش به این سوال پاسخخواهیم داد که استفاده از خدمات مشاوره، چه کمکی در این زمینه به فرزند شما خواهد کرد.
یکی از جدیترین دلایل برای دزدی در سنین نوجوانی، ابتلا به بیماریهای نظیر اختلال سلوک یا شخصیت ضداجتماعی میباشد. این افراد به رفتارهایی خلاف هنجارهای اجتماعی دست میزنند و متأسفانه تنبیه حتی درصورتیکه زندانی شده باشند نیز نمیتواند باعث دست کشیدن آنها از این قبیل کارها باشد.
اگر فرزند شما مرتکب اشتباهاتی مثل دزدی کردن یا دعوا و نزاع شده است و بهویژه اگر احساس میکنید زمینه این رفتارها از قبل در وی وجود داشته است، بهتر است برای بررسی ابتلا به این اختلال و راههای درمان آن، از یک مشاور کمک بگیرید.
ممکن است پیامدهایی که به سبب رفتار فرزندتان برای وی ایجادشده است، آسیبهای روحی را برای او به بار بیاورد. این پیامدها میتواند بدرفتاری و تحقیر از جانب دیگران یا حتی احساس عذاب وجدان شدید در فرزندتان باشد، فرزند شما میبایست برای جلوگیری از آسیبها و لطمات این پیامدها از یک کمک حرفهای برخوردار باشد.
سؤالات متداول
بهترین راهکار مقابله با چیست؟
بهترین راهکار همواره رفتار صحیح والدین با نوجوان به دور از هرگونه خشم و عصبانیت است که میتواند به اصلاح رفتار نوجوان منجر شود. همچنین بهره بردن از مشاوره روانشناسی نیز میتواند بسیار کمک کننده باشد.