مکانیسم دفاعی تحریف
مکانیسم تحریف یکی از انواع ساز و کارهای دفاعی است که افراد به کمک آن تلاش میکنند خود را از تنشها، اضطرابها و تمایلات ناخوشایند رها سازند.
در این مکانیسم فرد به چیزی باور دارد که در واقعیت بیرونی وجود ندارد و در حقیقت او این واقعیت را در ذهن خود و برای رفع نیازهای روانی خلق کرده است.
برای آنکه بتوانید درک دقیقتری از واکنش تحریف در سطح روان داشته باشید لازم است که ابتدا با مکانیسمهای دفاعی آشنا شوید. مکانیسمهای دفاعی مفاهیمیبودند که ابتدا توسط زیگموند فروید در نظریه روان کاوی مطرح شدند.
فروید بر این باور بود که ساختار روان انسان از سه جزء متفاوت تشکیل شده است که اید، ایگو و سوپرایگو را در بر میگیرد. میزان سلامت روان هر فرد به کیفیت عملکرد ایگو بستگی دارد. چرا که ایگو باید بین غرایز ابتدایی اید و معیارهای اخلاقی سوپرایگو نوعی تعادل ایجاد کند.
در این راه ایگو از استراتژیهای گوناگونی استفاده میکند که مکانیسمهای دفاعی از جمله مهمترین آنها هستند. این مکانیسمها هرگونه رفتار ناخودآگاهیاند که از ما در برابر افکار، احساسات و تمایلات ناخودآگاه محافظت میکنند. فروید و روان کاوان پسا فرویدی تا به حال انواع مختلفی از ساز و کارهای دفاعی را مطرح کرده اند که تحریف یکی از آنهاست.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه مکانیسم های دفاعی کلیک کنید.
مکانیسم تحریف چیست؟
مکانیسم تحریف به معنای باور داشتن به چیزی است که در واقعیت وجود ندارد. در حقیقت در این ساز و کار دفاعی فرد واقعیتهای پیرامونی را متناسب با نیازها و خواستههای خود درک میکند. به همین خاطر در ذهن خود آنها را تغییر داده و گویی نوعی حقیقت خیالی را پدید میآورد.
استفاده از این مکانیسم دفاعی در بسیاری از موقعیتها اتفاق میافتد. برای مثال شخصی که در امتحان موفق نشده اغلب بیش از دیگران سوالات را سخت برداشت میکند و کمتر این موضوع را ناشی از عدم آمادگی خود میبیند.
استفاده مفرط از مکانیسم تحریف
براساس نظریه فروید استفاده از مکانیسمهای دفاعی در حالت عادی امری طبیعی است. اما استفاده افراطی و مکرر از آنها میتواند زمینه ساز روان رنجوری و بروز اختلالات روان شناختی مختلف باشد. چرا که باعث میشود فرد با واقعیتهای زندگی مواجه نشود و به طور ناپخته و غیر بالغانهای در زندگی رفتار نماید.
مکانیسم تحریف و اختلالات روان شناختی
استفاده از مکانیسم تحریف مشخصه بارز اختلالات اضطرابی و افسردگی است. هم چنین به کار بردن مفرط این ساز و کار دفاعی در اختلالاتی نظیر پرخوری عصبی، بی اشتهایی عصبی و اختلال بدریخت انگاری بدن نیز تا حد زیادی دیده میشود.
در حقیقت این افراد برداشت تحریف شدهای از ظاهر بیرونی خود دارند. همین امر باعث میشود که همواره از چهره یا اندام خود ناراضی باشند و با موضوعاتی نظیر چاقی، لاغری، زشتی و زیبایی مشغولیت ذهنی مفرط پیدا کنند.
مکانیسم دفاعی تحریف و درمانهای روان شناختی
پرداختن به تحریفهای شناختی تنها به رویکرد روان کاوی اختصاص ندارد بلکه امروزه درمانگران با رویکردهای دیگر نظیر رویکرد شناختی رفتاری نیز به طور گسترده به شناسایی آنها میپردازند.
درمانگران معتقدند که این تحریفها به طور خودکار اتفاق میافتند و ذهنی که بیمار شده باشد توانایی شناسایی و اصلاح این تحریفها را از دست میدهد. از همین رو در این شرایط فرد باید به یک روانشناس مراجعه کند تا بتواند باورهای تحریف شده خود را با باورهایی سالم جایگزین نماید.
آیا مکانیسم دفاعی تحریف با آنچه به عنوان تحریف شناختی در رویکرد شناختی رفتاری مطرح میشود یکسان است؟
این دو مفهوم در این دو نظریه را میتوان تقریبا معادل یکدیگر در نظر گرفت. چرا که در هردو باور بر این است که فرد واقعیتهای بیرونی را براساس پیش فرضهای درونی تحریف کرده و به ادراکی غیر واقعی دست پیدا میکند.
آیا از طریق روان درمانی تحریف ها قابل اصلاح هستند؟
بله، درمانگران میتوانند به شما کمک کنند تا تحریفهای خودکار ذهن خود را به مرور زمان شناسایی کرده و سپس آنها را با باورهای سالم جایگزین نمایید.