مدگرایی در نوجوانان
اکثر تبلیغاتی که در زمینه مد و فشن وجود دارد اغلب روی نوجوانان سرمایه گذاری میشود. تمایل به مدگرایی در نوجوانان مشارکت بیشتر آنها در این صنعت پول ساز را در پی دارد و همچنین باعث میشود که این گروه سنی بیش از سایر افراد مخاطب برنامههای فشن قرار بگیرند. اما سؤال اینجاست که چه چیزی باعث میشود نوجوانان تمایل زیادی به مدگرایی داشته باشند و پرداختن به این مسئله چه نیازهایی را در آنها ارضا میکند؟
در واقع تلاش برای هویت یابی، جذابیت جنسی و فشار همسالان از دلایل تمایل نوجوانان به مدگرایی محسوب میشود تا بتوانند نیازهای عاطفی، هیجانی و رفتاری را در خود ارضا کنند. ما در این مقاله تلاش کردهایم تا این موضوع را با نگاهی روان شناختی بررسی کنیم پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
علل و عوامل مؤثر در تمایل به مدگرایی در نوجوانان
بسیاری از والدین نمیتوانند درک کنند که چرا فرزندشان در سنین نوجوانی علاقه بسیاری به مد پیدا کرده و دائماً با این مسئله خود را درگیر میکند. عدم برخورداری از درک متقابل در این زمینه میتواند زمینه ساز بروز تنش و اختلاف نظر در بین والدین و نوجوان شود و سازگاری با دوران بلوغ را برای هر دو طرف دشوار کند. ما در ادامه به مهمترین علل تمایل به مدگرایی در نوجوانان پرداختهایم. آگاهی از این علل به شما کمک میکند تا بتوانید رفتارهای فرزندتان را بیشتر بفهمید و در نتیجه ارتباط مؤثرتری را با او برقرار کنید.
برای آگاهی بیشتر در زمینه چالش های دوران نوجوانی کلیک کنید.
تمایل به مدگرایی در نوجوانان روشی برای هویتیابی
هویتیابی مهمترین چالش دوران نوجوانی محسوب میشود. در حقیقت افراد در گذر از کودکی به بزرگسالی میخواهند به این سؤال پاسخ دهند که چه کسی هستند و در همین راستا تمایل دارند تا شخصیت خود را با ویژگیهای منحصر به فرد خود برای دیگران تعریف کنند.
مدگرایی برای بسیاری از نوجوانان روشی است که به کمک آن میتوانند خود را به دیگران نشان دهند چراکه در دنیای مدرن امروز که همه چیز سریع اتفاق میافتد و افراد زمان چندانی برای آشنایی با یکدیگر ندارند بسیاری از افراد تلاش میکنند تا شخصیت خود را از طریق نحوه لباس پوشیدن و پیروی از برخی مدهای خاص به دیگران معرفی کنند. از آنجایی که این دغدغه عموماً برای نوجوانان پررنگتر است طبیعتاً مسئله مدگرایی نیز در آنها بیش از دیگران مشاهده میشود.
تمایل به مدگرایی در نوجوانان ابزاری برای جذابیت جنسی
افراد در دوران نوجوانی به نظر جنس مخالف در مورد خود اهمیت بیشتری میدهند. در همین راستا افرادی که از جانب جنس مخالف خود جذاب تلقی میشوند اغلب اعتماد به نفس بالاتری را شکل میدهند و رضایت کلی بالاتری از زندگی خود دارند. همین مسئله در بسیاری از موارد انگیزهای میشود تا افراد به مدگرایی رو بیاورند. به عبارت دیگر در بسیاری از موارد مدگرایی برای نوجوان به معنای روشی برای افزایش جذابیت شناخته میشود.
سرکشی و طغیان
اهمیت یافتن استقلال یابی در دوره نوجوانی باعث میشود که بسیاری از افراد در این دوران تمایلی به مطیع بودن نداشته باشند و دائماً از نصیحتهای خانواده و اطرافیان سرپیچی کنند. این مسئله بیشتر از اینکه نمایانگر مشکلی باشد نشان میدهد که فرد میخواهد از دوران کودکی خود فاصله بگیرد و به دیگران نشان دهد که هویت مستقل و توانمندی دارد. در بسیاری از موارد مدگرایی ابزاری است که نوجوان به کمک آن میتواند قوانین و توصیههای خانواده را کنار بگذارد و از این طریق به آنها نشان بدهد که میخواهد خودش برای طرز پوشش خود تصمیم بگیرد.
به همین خاطر است که بسیاری از نوجوانان در این دوران لباسهای عجیب و غریب میپوشند و خلاف میل والدین خود عمل میکنند. اگر پدر و مادرها از این نیاز نوجوان خود آگاه باشند با احترام گذاشتن به هویت فرزندشان به او کمک میکنند که خیلی زودتر از این دوران عبور کند و جریان طبیعی زندگی را از سر بگیرد. در حالی که مخالفتهای شدید والدین با مدگرایی نوجوان باعث جبهه گیری هرچه بیشتر او شده و روند سازگاری را طولانیتر مینماید.
همانند سازی با الگوها
با کمی دقیق شدن در رفتار نوجوانان متوجه میشوید که بسیاری از آنها در این دوران برای خود قهرمانانی انتخاب کرده و تلاش میکنند همانند او رفتار کنند. علاقه به هنرپیشگان، ورزشکاران، خوانندهها و سایر افراد مشهور همگی بر این نکته تأکید دارند که نوجوانان برای پیدا کردن شخصیت واقعی خود الگوهایی عالی را برمیگزینند و دست به همانند سازی با آنها میزنند.
در نتیجه بسیاری از مواقع تمایل آنها به مدگرایی در واقع بازتابی از رفتارهای الگوهای آنهاست. نوجوانان چیزهایی را دنبال که میکنند که شخصیتهای محبوبشان آنها را دوست دارند و در کوچکترین چیزها نظیر نحوه لباس پوشیدن و حرف زدن نیز از قهرمانان خود پیروی میکنند.
فشار همسالان
نوجوانان بیش از هر گروه سنی دیگری تحت تأثیر فشار گروه دوستان و همسالان خود قرار دارند چراکه آنها در مسیر هویتیابی نیاز دارند که از جانب گروههای دوستان مورد پذیرش قرار بگیرند و تأیید شوند. رواج مدگرایی در گروه دوستان باعث میشود که بسیاری از افراد برای اینکه از جانب همسالان خود مورد طرد یا تمسخر قرار نگیرند تلاش کنند که همانند آنها رفتار کنند و همانند آنها از مدهایی خاص پیروی نمایند.
سؤالات متداول
1. آیا تمایل به مدگرایی افراطی میتواند ناشی از اعتماد به نفس پایین در نوجوان باشد؟
به طور قطع نمیتوان با وجود یک رفتار قضاوتی کلی در مورد میزان اعتماد به نفس نوجوان کرد. همان طور که در طول متن گفته شد مدگرایی میتواند تنها پدیدهای گذرا باشد که در جریان نیازهای خاص مرتبط با دوره بلوغ بروز پیدا میکند. با این حال میزان اعتماد به نفس افراد نیز عامل تأثیرگذاری است و میتواند در این میان نقش داشته باشد.
برای مثال افرادی که اعتماد به نفس پایینتری دارند بیشتر تحت تأثیر فشار همسالان قرار میگیرند و کمتر میتوانند طرد شدن از جانب آنها را تحمل کنند. به همین خاطر ممکن است برای کسب تأیید و پذیرش از جانب آنها بیشتر به مدگرایی رو بیاورند و بیشتر تلاش کنند که همانند آنها رفتار کنند.