معرفی رشته روانپزشکی (Psychiatry)
روانپزشکی شاخه ای از پزشکی است که روی تشخیص، درمان و پیشگیری از اختلالات روانی، عاطفی و رفتاری تمرکز دارد.
روانپزشک دکتری است که در زمینه ی سلامت روان، شامل اختلال سوءمصرف مواد، تخصص میگیرد. او صلاحیت دارد هم جنبه ی روانی و هم جنبه ی جسمانی مشکلات روان شناختی را ارزیابی کند.
افراد به دلایل مختلف طلب کمک روانپزشکی می کنند. این مشکلات می تواند مانند حمله ی عصبی، توهمات وحشتناک، فکر به خودکشی و شنیدن صدا ناگهانی یا مانند احساس ناراحتی، ناامیدی و بی قراری که انگار هرگز برطرف نمی شود بلندمدت باشد یا مشکلاتی در عملکرد فرد به وجود آورد که زندگی روزمره را مختل یا از کنترل خارج سازد.
چگونگی تشخیص بیماران در روانپزشکی
از آن جایی که روانپزشک دکتر است، می تواند دامنه ی کاملی از آزمایشات آزمایشگاهی یا روانشناختی را تجویز یا اجرا کند که، همراه با گفتگو با بیمار، به ایجاد تصویری از وضعیت روانی و جسمانی بیمار کمک می کند.
تحصیلات و آموزش بالینی این صلاحیت را در اختیار روانپزشک قرار می دهد تا رابطه ی پیچیده ی بین وضعیت عاطفی و سایر بیماری های پزشکی و نسبت میان ژنتیک و سابقه ی خانوادگی را درک و برای تشخیص اختلال و کمک به بیمار در ایجاد برنامه ی درمان، داده های پزشکی و روان شناختی را ارزیابی کند.
تشخیص های خاص براساس معیارهایی که در راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی (DSM-5) توسط انجمن روان شناختی امریکا منتشر شده به دست می آید که شامل تعاریف، علائم و سایر معیارهای تشخیص اختلالات روانی می شود.
روش های درمان استفاده شده در روانپزشکی
روانپزشک بسته به نیاز بیمار از انواع روش های درمان شامل انواع مختلف روان درمانی، دارو، مداخلات روانی اجتماعی و عناصر دیگر (مانند شوک درمانی) استفاده می کند.
روان درمانی، که گاهی تراپی هم نامیده می شود، روشی است که شامل ارتباط کلامی بین تراپیست و بیمار می باشد. می توان از این روش برای درمان طیف گسترده ای از اختلالات روانی و مشکلات عاطفی استفاده کرد.
هدف از روان درمانی از بین بردن یا کنترل علائم فلج کنند یا دردسرساز است تا بیمار بتواند عملکرد بهتری داشته باشد. ممکن است دوره ی درمان، بسته به وسعت اختلال، فقط چند جلسه و طی یک یا دو هفته طول بکشد یا جلسات متعدد طی چند سال را دربربگیرد. می توان روان درمانی را به صورت فردی، همراه با زوج، خانواده یا گروه انجام داد.
روان درمانی انواع مختلفی دارد. بعضی از آن ها به بیمار در تغییر الگوی فکری یا رفتاری کمک میکند، بعضی در کشف تاثیر روابط و تجارب گذشته روی رفتار فعلی موثر است و بعضی از روش های روان درمانی به گونه ای طراحی شده تا به حل مشکلات دیگر به طرق خاص کمک شود.
رفتار درمانی شناختی یک تراپی هدفمند است که روی حل مشکل تمرکز دارد. روان کاوی همان صورت متمرکز روان درمانی فردی است که باید طی چندین جلسه در چند سال انجام شود.
درست همان طور که از دارو برای درمان فشار خون بالا یا دیابت استفاده می شود، در روانپزشکی نیز از دارو استفاده می کنیم. روانپزشک می تواند پس از تکمیل معاینات دقیق، برای کمک به درمان اختلالات روانی دارو تجویز کند.
داروهای روانپزشکی به اصلاح به هم خوردن تعادل شیمی مغز، که گفته می شود ناشی از بعضی اختلالات روانی است، کمک می کند. بیمارانی که به صورت بلندمدت از دارو استفاده میکنند باید به صورت دوره ای به روانپزشک مراجعه کنند تا تاثیر دارو و هرگونه اثر جانبی احتمالی تحت کنترل قرار گیرد.
دسته بندی داروها:
- ضد افسردگی: که از آن برای درمان افسردگی، اختلال عصبی، اختلال اضطراب پس از سانحه، اضطراب، وسواس فکری-عملی، اختلال شخصیت مرزی و اختلال در خوردن استفاده می شود.
- داروهای ضد روان پریشی: برای درمان علائم جنون (توهم)، شیزوفرنی، اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار می گیرد.
- آرام بخش و داروهای ضد اضطراب: که برای درمان اضطراب و بی خوابی از آن استفاده می-شود.
- داروی خواب آور: برای القا و حفظ خواب
- تعدیل کننده ی روحیه: برای درمان اختلال دوقطبی
- محرک ها: برای درمان اختلال کم توجهی
روانپزشک اغلب همراه با روان درمانی دارو تجویز می کند.
گاهی از سایر روش های درمان هم استفاده می شود. اغلب از شوک درمانی، روشی پزشکی که شامل فرستادن جریان الکتریکی به مغز است، برای درمان افسردگی حاد، که به سایر روش های درمان واکنش نشان نمی دهد، استفاده می شود.
تحریک عمقی مغز، تحریک عصب واگ و تحریک مغناطیسی مغز ازجمله تراپی های جدیدتر است که در درمان برخی از اختلالات روانی مورد استفاده قرار می گیرد. برای درمان افسردگی فصلی از نور درمانی بهره می گیریم.
آموزش و تحصیلات روانپزشکی
فرد باید برای روانپزشک شدن دانشکده ی پزشکی را پشت سر بگذارد و بعد از آزمون کتبی برای دریافت مجوز، چهار سال دوره ی رزیدنتی را کامل کند. سال اول آموزش رزیدنتی در بیمارستان و در تعامل با بیمارانی طی می شود که از طیف گسترده ای از بیماری های بالینی رنج می برند.
سپس روانپزشک کارورز دست کم سه سال دیگر را صرف یاد گرفتن تشخیص و درمان سلامت روان، شامل انواع مختلف روان درمانی و استفاده از داروهای روانپزشکی و سایر روش های درمان، می کند. فرایند آموزش در محیط بیمارستان، مطب و اتاق فوریت های پزشکی انجام می شود.
اکثر روانپزشکان بعد از تکمیل آموزش رزیدنتی باید برای کسب گواهینامه آزمون کتبی و شفاهی هیئت روانپزشکی و عصب شناسی آمریکا را پشت سر بگذارند. این گواهی باید هر ده سال یک بار دوباره تایید شود.
بعضی از روانپزشکان بعد از چهار سال آموزش عمومی روانپزشکی، دوره ی تخصصی هم می بینند و می توانند در زمینه های زیر تخصص بگیرند:
- روانپزشکی کودک و نوجوان
- روانپزشکی سالمندان
- روانپزشکی قانونی
- روانپزشکی اعتیاد
- مسکن
- روان تنی
- خواب
برای مطالعه مقاله حمله خواب کلیک کنید.
بعضی روانپزشکان در حیطه ی روان کاوی یا تحقیق روانپزشکی دوره می بینند.
محل کار روانپزشک کجاست؟
روانپزشک در محیط های مختلف، اعم از مطب خصوصی، کلینیک، بیمارستان عمومی و روانپزشکی، مراکز پزشکی دانشگاه، نمایندگی ها، دادگاه و زندان، خانه ی سالمندان، محیط های صنعتی، دولتی، ارتش، برنامه های بازپروری، اتاق فوریت های پزشکی، آسایشگاه و بسیاری مکان های دیگر، کار می کند.
حدود نیمی از روانپزشکان آمریکا مطب خصوصی دارند و بسیاری از روانپزشک ها در چند محیط کار می کنند. تقریبا 45000 روانپزشک در ایالت متحده وجود دارد.
تفاوت میان روانپزشک و روان شناس چیست؟
روانپزشک (با تکمیل دانشکده ی پزشکی و دوره ی رزیدنتی) دکتری است که در حیطه ی روانپزشکی آموزش تخصصی دیده است. روانپزشک می تواند عمل روان درمانی را انجام دهد، دارو تجویز و سایر روش های درمان پزشکی را اعمال کند.
روان شناس معمولا، بیشتر در رشته ی روان شناسی بالینی، صاحب مدرک تخصصی است و اغلب در زمینه ی تحقیق یا تجربه ی بالینی آموزش حرفه ای دیده است. روان شناس به کمک روان درمانی به درمان اختلالات روانی می پردازد و بعضی در آزمایش و معاینات روان شناختی تخصص دارند.
