عوارض و اثرات آنتی هیستامین
برای درمان حالات آلرژیک و حساسیت‌ها در مدت زمان کوتاه از آنتی هیستامین ها استفاده می‌شود. آنتی هیستامین ها به اشکال شربت، آمپول، قطره و قرص دربازار عرضه می‌شوند. عموم مردم از این دارو به دلیل فروش بدون نسخه و قیمت ارزان برای درمان حساسیت استفاده می‌کنند. برای تاثیر بهتر این دارو بهتر است زیر نظر پزشک استفاده شود.
معمولا آنتی هیستامین ها عوارض جانبی و یا تداخلات دارویی ندارند ولی بهتر است همزمان با مسکن‌ها قوی و داروهای خواب آور استفاده نشوند. همینطور بیماران کلیوی و افرادی که مشکلات کبدی یا متابولیکی دارندنباید از آنتی هیستامین ها استفاده کنند.
آنتی هیستامین چیست؟
حالت‌های آلرژیک یا حساسیت‌ها می‌توانند به اشکال مختلفی نظیر آبریزش بینی و چشم، احساس سرفه و عطسه، ایجاد التهابات یا راش پوستی و به هر شکل دیگری در بدن فرد ایجاد شوند. این شرایط بیانگر آن است که میزان هیستامین در خون شما بالا رفته است.
هیستامین یک ماده شیمیایی است که می‌تواند وارد گیرنده برخی از سلول‌های بدن شده و این حالت‌های آلرژیک را برای شما ایجاد کند.
آنتی هیستامین‌ها همان‌طور که از نامشان پیداست گروهی از داروها هستند که فعالیتی مخالف هیستامین دارند. به عبارتی آنتی هیستامین‌ها با مسدود کردن گیرنده‌های سلولی که هیستامین بر روی آنها فعالیت می‌کند مانع فعالیت هیستامین شده و میزان آن را در خون فرد کاهش می‌دهند.
آنتی هیستامین برای درمان چه بیماری‌هایی استفاده می‌شود؟
از آنتی هیستامین برای درمان بیماری‌های مختلفی استفاده می‌شود که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
درمان حالت‌های شدید آلرژی
برای تسکین علائم مرتبط با حساسیت، تب یونجه یا رینیت آلرژیک فصلی، از آنتی هیستامین استفاده می‌شود. این علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد.
- احساس خارش در چشم، بینی یا گلو
- درمان مشکلات پوستی
- آبریزش بینی
- عطسه
از آنتی هیستامین علاوه بر موارد بالا برای کاهش شدت خارش، کهیرهای پوستی و التهاباتی که به دلیل نیش حشرات به وجود می‌آید استفاده می‌شود. در بیماری آبله مرغان و یا زونا نیز برای رفع خارش و رفع التهابات پوستی آنتی هیستامین مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بیماری صبحگاهی و تسکین درد
خانم های بارداری که احساس تهوع و استفراغ دارند که در اصطلاح به بیماری صبحگاهی معروف است، آنتی هیستامین ها بسیار موفق عمل می‌کنند. بهتر است در دوران بارداری و شیردهی با تجویز پزشک دارو مصرف شود.
ممکن است دارو به روی رشد جنین تاثیر می‌گذارد. همچنین از اثرات ضد درد و آرام‌بخش آنتی هیستامین‌ها در انواع بیماری‌ها استفاده می‌شود.
آنتی هیستامین‌ها چگونه اثر می‌کنند؟
هیستامین، یک ماده شیمیایی طبیعی درون بدن است که توسط سلول‌های مختلفی ساخته می‌شود. از لحاظ عملکرد در بدن فعالیت زیادی را انجام می‌دهد. به طور مثال در بدن ما در قسمت‌های گلو، بینی، پوست و ریه‌ها مقداری آنتی هیستامین وجود دارد که از شما در مقابل آلودگی‌هایی که در محیط وجود دارد محافظت می‌کند.
در داخل معده، هیستامین به وسیله سلول‌هایی ایجاد می‌شود که به اسید معده کمک کند تا غذا را هضم کند. سیستم ایمنی بدن، خون و مخاط بینی و دهان شما را برای اینکه عامل بیگانه‌ای در آن نفوذ نکرده باشد همواره مورد بررسی قرار می‌دهد و حساسیت‌های آلرژیک زمانی ایجاد می‌شوند که سیستم ایمنی یک حساسیت مضاعف نسبت به بعضی پدیده‌ها نشان دهد.
مثلا کسانی که حساسیت آلرژیک بالایی دارند، زمانی که گرده گل در بینی، چشم و یا گلو وارد می‌شود، به شکل یک عامل آغازی ترشح بیش از حد نرمال هیستامین به شمار می‌رود. ترشح بالای هیستامین به شکل آبریزش چشم و بینی، خارش، سرفه و عطسه نمایان می‌شود.
فعالیت آنتی هیستامین بدین صورت است که گیرنده‌های هیستامینی را در بدن شما مسدود کرده و به‌این‌ترتیب مانع دستیابی هیستامین به محل موردنظر می‌شود. این پدیده باعث می‌گردد تا حساسیت بدن شما نسبت به عوامل خارجی کمتر شده و درنتیجه چنین نشانه‌هایی برطرف شوند.
انواع مختلف آنتی هیستامین
1. آنتی هیستامین‌های نسل اول یا آرام‌بخش‌ها
گروهی از آنتی هیستامین ها هستند که بسیار خواب آور بوده و درنتیجه در شرایطی که شما به دلیل علائمی نظیر عطسه یا خارش، دچار مشکلات خواب شده‌اید بسیار کمک می‌کند.
2. آنتی هیستامین‌های نسل دوم یا غیر خواب‌آورها
سیتریزین و لوراتادین دسته دیگر آنتی هیستامین ها هستند که درجه خواب آوری پایین تری دارد. با این اوصاف کارهایی که به دقت زیادی نیاز دارند مانند رانندگی باید دقت بالایی داشته باشید چون میزان خواب آوری به صفر نرسیده است.
تمامی آنتی هیستامین‌ها به یک‌میزان و به‌خوبی علائم آلرژی را کاهش می‌دهند بااین‌حال با توجه به میزان شدت و نوع آلرژی که در شما ایجادشده است پزشک معالج ممکن است انواع مختلفی از آنها را تجویز کند. البته به‌طورکلی آنتی هیستامین‌های نسل دوم به دلیل اینکه خواب‌آوری کمتری دارند بیشتر مورداستفاده قرار می‌گیرند.
همچنین داروی سیتریزین یا لوراتادین برای شرایط بثورات پوستی یا کهیرها بیشتر توصیه می‌شود. در شرایطی که فرد دچار مشکلاتی در ناحیه چشم‌ها نظیر اشک ریختن بیش‌ازحد می‌باشد، قطره‌های چشمی نظیر کتوتیفن تجویز می‌شوند.
عوارض آنتی هیستامین‌ها
اغلب افرادی که از آنتی هیستامین‌ها استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی را تجربه نکرده‌اند. بااین‌حال برخی از عوارض جانبی در حین مصرف آنتی هیستامین ممکن است ایجاد شود. شایع‌ترین این عوارض شامل موارد زیر است.
- ناراحتی دستگاه گوارش
- خشکی دهان
- خواب‌آلودگی
- احتباس ادرار
- تحریک‌پذیری
- سرگیجه
- تاری دید
- سردرد
چه افرادی نباید از آنتی هیستامین‌ها استفاده کنند؟
اگرچه اکثریت مردم می‌توانند بدون بروز مشکل از آنتی‌هیستامین‌ها استفاده کنند بااین‌حال بهتر است گروهی از افراد در مصرف آنها حتماً با پزشک مشورت کنند. این گروه شامل افراد زیر می‌باشند.
- بیمارانی که یک اختلال نادر متابولیکی به نام پرفوریا حاد دارند
- بیماران با مشکلات کلیه یا کبد
- خانم‌های باردار یا زنان شیرده
نکته: توصیه می‌شود افرادی که دارای فشار چشم بالا هستند از آنتی هیستامین‌های نسل اول استفاده نکنند.
داروهایی که با آنتی هیستامین تداخل ایجاد می‌کنند
بعضی از داروها با آنتی هیستامین واکنش متقابل ایجاد می‌کنند. به صورتی که باعث افزایش عوارض جانبی در مورد یک یا هر دو داروها می‌شود. به‌طورمعمول بهتر است تا از مصرف آنتی هیستامین با برخی از داروها پرهیز شود. این داروها موارد زیر را دربرمی‌گیرند.
- داروهایی که باعث خواب‌آوری می‌شوند نظیر داروهای خواب آور از گروه بنزودیازپین‌ها مثل آلپرازولام یا کلونازپام
- برخی از داروهای ضدافسردگی به‌ویژه داروهای سه حلقه‌ای نظیر آمی تریپتیلین
- داروهای مسکن قوی که دارای افیون هستندشوند.
- آنتی‌اسیدها
برای کسب اطلاعات در خصوص افسردگی کلیک کنید.
