مراقبت های بهداشتی در عادت ماهیانه
مراقبت های بهداشتی در عادت ماهیانه به سه دسته کلی پد های بهداشتی، تامپون و کاپ قاعدگی تقسیم می شوند. از آنجایی که رعایت بهداشت قاعدگی از بسیاری از بیماری های مقاربتی و نیز عفونی و باروری درخانم ها جلوگیری می کند، آشنایی با انواع لوازم بهداشتی این دوره جزو ملزومات برای هر خانم است. در ادامه در ابتدا به مباحثی کلی در مورد پریود می پردازیم برای آشنایی هرچه بیشتر با شرایط بانوان در این دوره و بعد از آن معرفی جامعی خواهیم داشت از انواع وسایل بهداشتی پریودی و معایب و مزایای هر کدام را به روشنی توضیح می دهیم.
پریود یا عادت ماهیانه
دختران پس از رسیدن به بلوغ یعنی سن بین 9 تا 13 سال با تجربه تازه ای در زندگی به عنوان پریود رو به رو می شوند. نحوه آموزش در مورد پریود و طبیعی جلوه دادن آن و حمایت های اولیه مادر و یا اطرافیان بزرگسال او درمورد این تجربه مشترک به اینکه فرد چطور با این تجربه برخورد کند و نیز تاثیرات آن بر جسم و روان او تاثیر به سزایی دارد. در ابتدا تاکید می شود که آموزش ها قبل از شروع این دوران باشد تا فرد آمادگی لازم برای رویارویی مناسب با این تجربه را داشته باشد.
آموزش های لازم در زمینه قاعدگی
در طی تحقیقات انجام گرفته مهم ترین تاکید های آموزشی در حوزه بهداشت سلامت و روان در مورد پریود موارد زیر هستند که دانستن آن ها برای تمام بانوان مفید است و برای آموزش های اولیه به هر فرد در نظر گرفته شده اند:
- این یک تجربه همگانی است و آگاهی فرد به آن یعنی او می تواند حمایت های خیلی زیادی دریافت کند و بداند که نزدیکان او امن ترین کسانی هستند که می تواند ابهامات خودش را از آن ها بپرسد.
- خون ریزی داشتن و درد داشتن طبیعی است و میزان ان ها برای بدن های مختلف به علت تاثیر ژن یا تغذیه و شرایط روحی روانی مختلف متفاوت است.
- خونریزی کردن به معنای نقص داشتن نیست بلکه نشان از سلامت بدنی اوست و البته قطع خونریزی و یا نبود آن دلیل بر نقص است و بهتر است که درمان شود.
- در این دوره به علت بهم ریختگی های هورمونی، خلق و خو ثابت نیست و بنابر این گاهی روزها خوشبینانه و پرانرژی و گاهی غمگین بودن اشکالی ندارد.
- به خاطر از دست رفتن خون و مقدار زیادی از آهن بدن، بی حالی یکی از عادی ترین حالت های بدنی است و خوب است که خوراکی های مقوی و خون سازی مثل جگر و گوجه و سبزیجات به رنگ سبز تیره مانند کاهو و بروکلی و میوه های مقوی مانند موز و آجیل ها و غذاهای گرم و پروتئینی مصرف شود.
- با ثبت زمان دقیق دوره ماهیانه خود در هرماه، تاریخ نگار درستی داشته باشد تا بتواند کارهای شخصی را طوری تنظیم کند که در این روزها فرد بتواند به استراحت بیش تری بپردازد و کارهای ضروری را قبل از روزهای پریود انجام داده باشد.
برای اطلاع بیشتر در زمینه سکس در دوان قاعدگی کلیک کنید.
رایج ترین تغییرات خون ریزی ماهانه
حال که با مهم ترین آموزش های پیش مراقبتی و آموزشی پریود آشنا شدیم، لازم است به تعدادی از رایج ترین نگرانی های دوران پریودی اشاراتی داشته باشیم، آگاهی به این شرایط شما را در مورد استفاده هرچه بهتر لوازم بهداشتی راهنمایی می کند.
1. بی نظمی قاعدگی
بی نظمی قاعدگی نشان از منظم نبودن تخمک گذاری ها و عدم سلامت بدنی است که منجر به بهم ریختگی سیکل هورمونی و پریودی می شود. ناآگاهی نسبت به مدت زمان تخمک گذاری و پریودی می تواند زندگی عادی یک خانم را مختل کند و خود باعث درد های پریودی باشد.
2. استفاده از آی یو دی
آی یو دی یک ابزارک کوچک T مانند است که در رحم جای گذاری می شود که مانع از چسبندگی تخمک های بارور شده به دیواره رحم و ایجاد جنین می شود. از آن جایی که این ابزار دقیقا با رحم در تماس است، هرنوع عفونت و تغییرات آن می تواند بر سیکل قاعدگی تاثیرگذار باشد. بنابراین هر چند ماه یک بار بهتر است که به چکاب آی یو دی رفته و از هر نوع عوارض احتمالی آن جلوگیری کنید.
3. تغییر قرص های ضد بارداری
تنوع این نوع قرص ها بسیار زیاد است و متاسفانه گاهی بدون نسخه پزشک و عدم توجه به شرایط بدنی و هورمونی تهیه و مصرف می شوند. از آن جایی که این قرص ها تاثیرات مستقیمی بر هورمون ها دارند، می توانند سیکل پریودی را بسیار تغییر داده و عوارض ناخوشایندی داشته باشند. بنابراین بهتر است هر نوع استفاده از قرص ها و موارد ضد بارداری با مشورت پزشک و براساس سیستم بدنی شما تهیه شود.
برای اطلاع از قرص های ضد بارداری کلیک کنید.
4. بارداری و شیردهی
بدن برای تولید شیر ماده ای به نام پرولاکتین را از خود تولید می کند. از آن جایی که پرولاکتین نیز یک ماده هورمونی است، می تواند بر میزان پریودی تاثیر گذار بوده و تاثیرات آن معمولا به این حالت است که خانم های شیرده پریودی های لکه مانند و خفیف و یا گاهی قطع پریودی را تجربه می کنند. تغییر وزن، ورزش شدید، استرس های دوره ای، مشکلات تیروئید، پولیپ رحم و فیبروم رحم که از جمله بیماری های رحمی اند همگی می توانند بر پریودی تاثیر گذار باشند.
راهکار های کاهش بی نظمی قاعدگی
انجام دادن فعالیت های آرامش بخش مانند یوگا و حرکات کششی می تواند استرس شما را کاهش دهد. همین کاهش استرس تا میزان زیادی بر نظم پریودی شما تاثیر گذار است. مصرف تعدادی از مواد غذایی نیز برای تنظیم پریودی توصیه شده است: زنجبیل برای نظم پریود و کاهش درد، دارچین برای گرم شدن بدن و نظم پریودی، سرکه سیب توصیه می شود که دو قاشق از آن را در آب حل نموده و روزانه دمصرف کنید، زیره را به مدت یک شب بخیسانید و روز بعد آب آن را میل کنید. هویج، پیازچه و کنجد نیز در انواع طب گیاهی و سنتی برای بهبود دوران پریودی توصیه شده اند.
آمنوره یا قطع پریودی
همانطور که قبل تر هم ذکر شد، پریودی ماهیانه نشان از سلامت بدنی است و قطع آن بیماری است که باید درمان شود. این بیماری به نام آمنوره شناخته می شود که در دو نوع وجود دارد:
- آمنوره اولیه: زمانی که یک دختر تا سن 15 سالگی دوره قاعدگی را تجربه نکرده است.
- آمنوره ثانویه: زمانی که فرد تجربه قاعدگی را داشته اما به صورت ناگهانی به مدت سه ماه یا بیش تر قاعدگی را تجربه نکرده و حاملگی نیز اتفاق نیفتاده و صرفا پدیده قطع قاعدگی است.
درمان آمنوره
- جراحی تومور های هیپوفیز و تخمدان یا غدد آدرنال
- استفاده از دارو های کنترل سطح غیر طبیعی هورمون ها
- تجویز رژیم های غذایی متعادل و سالم برای داشتن وزن بهتر و نیز کاهش استرس
- تجویز دارو های استروژنی برای از بین رفتن گرگرفتگی و خشکی واژنی و نیز استفاده از کپسول های ویتامینه مانند کلسیم و ویتامین D همراه با تمرینات منظم که همگی به بهبود بدنی و کاهش استرس و نظم بهتر قاعدگی و رفع قطع آن می پردازند.
نکته مهم: یادتان باشد که قطع پریودی نشان از بیماری است و اگر پریودی شما بیشتر از 3 ماه تاخیر داشته حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
انواع محصولات بهداشتی قاعدگی
محصولات بهداشتی برای دوران قاعدگی انواع مختلف دارد که شایع ترین و مهم ترین است محصولات به شرح زیر هستند:
1. پد بهداشتی
پد ها از قدیمی ترین لوازم مورد استفاده برای قاعدگی هستند که در انواع مختلف پنبه ای، مشبک، ساده و سایز های مختلفی موجودند. از مهم ترین مزایای آن ها کاربرد بسیار راحتی است که دارند. فقط کافیست که نوار های چسبی آن ها را جدا کرده و به لباس زیر خود بچسبانید.
از معیاب نیز می توان به این اشاره کرد که از آنجایی که در بیشتر پد ها از مواد پلاستیکی استفاده شده و یکبار مصرف هستند، پد ها امروزه به یکی از آلودگی های بزرگ زیست محیطی تبدیل شده که نگرانی دوستداران محیط زیست را افزایش داده و به دنبال راهکار هایی برای کاهش استفاده از پدها، تامپون و کاپ قاعدکی تولید شده است.
از معایب دیگر آن ایست که چون بسیاری از محصولات بهداشتی به کار رفته در پد های بهداشتی بعد از مدتی قرار گرفتن در معرض ترشحات تاثیرات نامناسبی بر بافت واژن داشته و عفونت زا هستند تعدادی از افراد بعد از یک بار استفاده از آن ها دچار حساسیت های خفیفی در ناحیه تناسلی شده که به آن ها پیشنهاداتی از جمله پد های پارچه ای و تامپون و کاپ ها می شود.
2. پد های پارچه ای
مزایا: این پد ها قابلیت استفاده برای مدت بسیار طولانی مدت را دارند و کافیست پس از هر بار استفاده آن ها را به خوبی بشویید و بعد از چند مدت آن ها را کاملا ضد عفونی کنید. با قرار دادن این پد ها در معرض آفتاب، میکروب های احتمالی باقی مانده آن ها هم از بین خواهد رفت و جایگزین مناسبی برای پد های پلاستیکی هستند.
معایب: استفاده از این پد ها برای کسانی که خونریزی های سنگین تری داشته کمی مشکل آفرین است. همینطور اگر ضدعفونی کردن آن ها به درستی انجام نشود، می توانند زمینه ساز بیماری های عفونی خفیفی باشند.
3. کاپ قاعدگی
کاپ ها نسل جدیدی از محصولات بهداشت قاعدگی اند که از سیلیکون پزشکی تولید شده اند. این محصول اولین بار در سال 1932 تولید شد. با رفع نقص های تولید آن در سال 2001 به حالت فراگیری در دنیا قابیلت استفاده پیدا کرد. کاپ ها خون پریودی را جمع آوری کرده وباید هر 8 ساعت یکبار تخلیه شوند.
مزایا: کاپ ها قابلیت اسستفاده بین 3 تا 10 سال را دارند بنابراین بسیار کمتر از پد ها آلودگی زیست محیطی تولید کرده و به همین دلیل طرفداران بسیار زیادی در دنیا پیدا کرده است. استفاده از آن بسیار راحت بوده و به این دلیل که در درون واژن قرار می گیرند احساس نمی شوند و فرد احساس راحتی زیادی را با استفاده از آن ها دارد. حساسیت زا نیستند و باعث التهاب و عفونت و خشکی واژن نمی شوند. هیچ بویی ایجاد نمی کنند و شما حتی در استخر ها نیز می توانید از آن ها استفاده کنید.
معایب: برای دختران باکره قابلیت استفاده را ندارد.
4. تامپون
یکی از نمونه های پیشرفته نوار بهداشتی است با این تفاوت که بجای اینکه پهن باشد به حالت استوانه و لوله مانندی است که در داخل واژن قرار می گیرد. جنس آن معمولا پنبه ای و ابریشم مصنوعی است و با استفاده از اپلیکاتور فروکننده در سایز های مختلف با قدرت جذب های متفاوتی وجود دارد.
مزایا: با وجود اینکه تامپون نوعی پد بهداشتی است اما نسبت به پد ها مزایای بسیار بیشتری دارد. احساس بدی که در جذب خون توسط انواع پد های بهداشتی دارید با استفاده از تامپون به طور کلی رفع می شود. سایز آن بسیار کوچک و ظریف است بنابر این در بسیاری از مواقع به طور کلی وجود آن را در واژن خود احساس نمی کنید.
اگر زمان قاعدگی می خواهید ورزش داشته باشید تامپون گزینه بسیار خوبی است چراکه راحتی استفاده از آن به شما امکان تمام تحرکات ورزشی را می دهد. برای انجام دادن فعالیت های روزانه بسیار راحت تر از پدها هستند و حتی شما می توانید با وجود تامپون به استخر بروید چراکه تامپون در داخل واژن تمام راه خروجی خون را بسته و مانع از هر گونه خروج خون می شود. از معایب آن نیز می توان به این مساله اشاره کرد که برای دختران باکره قابلیت استفاده را ندارد.
انواع تامپون
تامپون ها انواع مختلفی دارند که به شرح زیر هستند:
- تامپون انگشتی: تامپون هایی هستند که بدون استفاده از اپلیکاتور و فقط با استفاده از انگشت وارد واژن می شوند.
- تامپون اپلیکانوری: تامپون هایی که به کمک یک وارد کننده در دسترس اند و استفاده از آن ها بسیار بهداشتی تر است.
- تامپون استخری: تامپون هایی با قدرت جذب بسیار بالا اند که برای شنا و ورزش های آبی قابلیت استفاده خوبی دارند.
