جزوه مبانی جامعه شناسی (رشته روان نشناسی)

مبانی جامعه شناسی

جامعه شناسان سعی دارند همه جنبه هاي کنش متقابل انسانها را بفهمند و به ویژه بدانند که چگونه اوضاع اجتماعی ، الگوي رفتار ما را تحت تاثیر قرار می دهد. آنان امیدوارند که با این نوع مطالعات، به دانش هاي تازه اي دست یابند که در بهبود وضعیت جامعه به ما کمک کند

در سده هاي میانه، ابن خلدون، دانشمند مسلمان، براي نخستین بار علم عمران را که خیلی شبیه جامعه شناسی امروز بود بنیان گذاشت و بدین سبب او را پدر جامعه شناسی لقب داده اند. در قرن نوزدهم، امیل دورکیم، کارل مارکس و ماکس وبر را سه نظریه پرداز مهم جامعه شناسی می دانند که به بنیان گذاري این علم در نخستین مرحله مدد رساندند.

آنها به تنظیم نظریه ها و روش هاي گردآوري داده هاي جامعه شناختی کمک موثري کردند. کارهاي این سه تن، جامعه شناسان نسل بعد را در ساخت و پرداخت این دانش مدد رساند و آنها توانستند پیشرفت هاي بیشتري را در شناخت کنش متقابل بشري آشکار کنند.

این سه تن جامعه شناس تئوري پرداز، بیشتر به دگرگونی هاي جامعه خود علاقه نشان می دادند و مسائل این دگرگونی ها را به نحوي تجزیه و تحلیل کردند که تا آن زمان بی سابقه بود.

تا به امروز، جامعه شناسان در دستگاه ها و واحدهاي مختلف استخدام شده اند تا برنامه ها و سیاست هایی را براي حل مشکلاتی از قبیل بزهکاري جوانان، تنش هاي قومی و نژادي، فقرزدایی، الکلیسم، بهزیستی، روابط خانوادگی و غیره، ارائه دهند.

جنبه شناختی یک فرهنگ شامل باورها، اسطوره ها، ایدئولوژي ها، ارزشها، دیدگاه و دانش هاست. جنبه فنی (مادي) هر فرهنگ شامل مهارتهاي فنی، هنرها، ابزار، وسایل و اشیاء مادي دیگري است که اعضاي آن جامعه از آن استفاده می کنند. قواعد سازمانی راشیوه هاي زندگی مردم، آداب و رسوم، قوانین و نقشهایی تعیین می کند که به پایگاه هاي مختلف آن فرهنگ وابسته است.

همچنین قواعد سازمانی شامل مقررات،نظامها و آیین هایی است که انتظار می رود اعضاي آن گروه هنگام فعالیت هاي روزمره زندگی از آن پیروي کنند.

ممکن است بین فرهنگ مطلوب و فرهنگ موجود تفاوت بسیاري وجود داشته باشد. شاید افراد جامعه به لحاظ آرمانی ، به ارزشها، آرمانها و معیارهاي رفتاري دلبستگی داشته باشند، اما در عمل به آنها توجه نکنند .

فرهنگ موجود روشهایی است که گروه در موقعیت کنونی با آن زندگی می کند، در حالی که فرهنگ آرمانی یا مطلوب اموري است که بنابر ادعا، باید محقق شود، اما در عمل آنچنان نیست یا ممکن است هرگز انجام نشود؛ مثلا ممکن است افراد ادعا کنند که معتقد به برابري نژادها هستند ، اما در عمل همه نژادها را به یک چشم ننگرند ،یا بگویند که دروغ گفتن صحیح نیست، اما خود، غالباً دروغ بگویند

خرده فرهنگ، شیوه زندگی گروه هاي خاص در درون یک فرهنگ وسیع تر است، خرده فرهنگ ها بسیاري از شیوه هاي زندگی فرهنگهاي پیرامون خود را می پذیرند، اما همچنان برخی از انتظارات، کنشهاي خاص ، اشیاء مادي و روشهاي کار خود را حفظ می کنند.

بنابراین، شیوه زندگی گروه هاي کوچک تر تا حدي شبیه به فرهنگ هاي مجاور است، اما در عین حال، از آن متمایز و مشخص می شود. در فرهنگ ایران می توان خرده فرهنگ هاي محلی ،  و مشاغل، اقوام و قبایل و نیز خرده فرهنگ هاي گروه هاي منحرف مانند زندانیان و خرده فرهنگ طبقات خاص اجتماعی را نام برد

قوم مداري مانع پذیرش شیوه هاي تازه زندگی است. هر جامعه نیاز به دگرگونی، رشد و تکامل دارد. افزون بر این، قوم مداري ممکن است سبب بروز اختلافات و منازعات میان ملل مختلف شود یا بین نژادهاي مختلف یا فرق مذهبی درگیري ایجاد کند. مردم اگر شیوه هاي زندگی دیگران را پست از خود بدانند، هرگز نخواهند توانست روابط دوستانه و صمیمانه اي با آن گروه ها برقرار کنند.

هر کودك، جایگاه متفاوتی را در خانواده به خود اختصاص می دهد؛ مثلا، کودك بزرگتر همان جایگاه کودك خردسال را ندارد. همچنین، وضع خانواده از زمانی که کودك متولد می شود تا هنگامی که خانواده را ترك می کند، دستخوش دگرگونی است.

(ممکن است خانواده اي در یک زمان، وقت و امکانات مالی بیشتري داشته باشند تا صرف کودك کنند، در زمان دیگر، نه ). به علاوه هر کودك تجربیات آموزشی متفاوتی دارد، با دوستان متفاوتی سروکار دارد و به طور کلی، داراي تجربه خاص و ویژگی هاي ژنتیکی منحصر به فردي است.

واژه های کلیدی: جامعه شناسی،

• جزوه مبانی جامعه شناسی (رشته روان نشاسی)
• شامل تعاریف و نظریه های کلیدی می باشد
• منبع: کتاب بروس کوئین
• شامل 63 صفحه می باشد

فهرست

کلیات و تعاریف جامعه شناسی

پژوهشهای جامعه شناختی و رشتههای تخصصی

فرهنگ

پایگاه و نقش

پرورش اجتماعی و شخصیت

گروه های اجتماعی

نهادهای اجتماعی

نهاد خانواده

نهاد آموزش و پرورش

تندرستی و مراقبت پزشکی