ویژگی های پرسشنامه ساختار قدرت در خانواده

• رده سنی : بزرگسالان
• دارای پایایی و روایی (ایرانی)
• دارای تفسیر و نمره گذاری
• دارای منبع (ایرانی)
• دارای 3 خرده مقیاس است.
• موارد استفاده : پژوهش،ارزیابی
• فایل به صورت WORD / PDF می باشد.
• فایل به همراه مقاله مرتبط است .

هدف پرسشنامه ساختار قدرت در خانواده:

سنجش ساختار قدرت در خانواده و ابعاد آن

پرسشنامه ساختار قدرت در خانواده شامل موارد زیر می باشد:

این پرسشنامه توسط مهدوی و صبوری خسروشاهی (1382) توسعه داده شده است. پرسشنامه ساختار قدرت در خانواده از 36 گویه و 3 خرده مقیاس ساخت روابط قدرت (12 سوال)، حوزه ها و قلمرو قدرت (14 سوال) و شیوه های اعمال قدرت (10 سوال) تشکیل شده است که به منظور سنجش ساختار قدرت در خانواده و ابعاد آن بکار می رود.

ساختار قدرت در خانواده: ابعاد و تحلیل

ساختار قدرت در خانواده یکی از موضوعات مهم در مطالعات خانواده‌شناسی و جامعه‌شناسی است. این ساختار نقش مهمی در تعیین روابط بین اعضای خانواده، تقسیم وظایف و تصمیم‌گیری‌ها دارد. در این مقاله، به بررسی ساختار قدرت در خانواده از سه بعد اصلی ساخت روابط قدرت، حوزه‌ها و قلمرو قدرت و شیوه‌های اعمال قدرت می‌پردازیم.

ساخت روابط قدرت در خانواده

۱. قدرت والدین

در بسیاری از خانواده‌ها، والدین به عنوان اصلی‌ترین افراد دارای قدرت شناخته می‌شوند. این قدرت به دلیل تجربیات، مسئولیت‌ها و نقش‌های والدینی به آن‌ها اختصاص می‌یابد. والدین معمولاً تصمیم‌گیری‌های مهم مربوط به تربیت فرزندان، مدیریت مالی و برنامه‌ریزی‌های کلان خانوادگی را انجام می‌دهند.

۲. قدرت فرزندان

در برخی موارد، فرزندان نیز می‌توانند در ساختار قدرت خانواده نقش داشته باشند. این نقش معمولاً با افزایش سن و تجربیات فرزندان بیشتر می‌شود. در خانواده‌های دموکراتیک‌تر، فرزندان نیز در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت دارند و نظرات آن‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد.

۳. توزیع قدرت بین همسران

توزیع قدرت بین همسران می‌تواند به شکل‌های مختلفی انجام شود. در برخی خانواده‌ها، یکی از همسران نقش غالب‌تری دارد و تصمیم‌گیری‌های اصلی را بر عهده می‌گیرد. در حالی که در خانواده‌های دیگر، توزیع قدرت به صورت مساوی و با مشارکت هر دو همسر انجام می‌شود. این توزیع می‌تواند به عوامل مختلفی مانند فرهنگ، ارزش‌های خانوادگی و سطح تحصیلات بستگی داشته باشد.

حوزه‌ها و قلمرو قدرت در خانواده

۱. تصمیم‌گیری‌های مالی

یکی از حوزه‌های مهم قدرت در خانواده، تصمیم‌گیری‌های مالی است. این تصمیم‌گیری‌ها شامل مدیریت بودجه خانوادگی، سرمایه‌گذاری‌ها، خریدهای بزرگ و تعیین اولویت‌های مالی است. در برخی خانواده‌ها، این حوزه به یکی از همسران اختصاص دارد و در برخی دیگر به صورت مشترک مدیریت می‌شود.

2. تربیت فرزندان

تربیت فرزندان یکی دیگر از حوزه‌های کلیدی قدرت در خانواده است. تصمیم‌گیری‌های مربوط به آموزش، انضباط، فعالیت‌های خارج از مدرسه و مسائل بهداشتی و روانی فرزندان در این حوزه قرار می‌گیرد. میزان مشارکت والدین در این حوزه می‌تواند تاثیر زیادی بر روابط خانوادگی و تربیت فرزندان داشته باشد.

۳. امور خانه و وظایف روزمره

تقسیم وظایف روزمره و امور خانه نیز یکی از حوزه‌های قدرت در خانواده است. تعیین اینکه چه کسی مسئول انجام وظایف خانه‌داری، پخت و پز، نظافت و مراقبت از اعضای خانواده باشد، بخشی از ساختار قدرت در خانواده را تشکیل می‌دهد. این تقسیم وظایف می‌تواند به توافقات بین همسران و نقش‌های سنتی یا مدرن بستگی داشته باشد.

شیوه‌های اعمال قدرت در خانواده

۱. قدرت مستقیم

قدرت مستقیم به شیوه‌ای اشاره دارد که فرد مستقیماً از طریق دستور دادن و کنترل دیگران اعمال قدرت می‌کند. این شیوه معمولاً در خانواده‌هایی دیده می‌شود که یکی از والدین یا هر دو والدین نقش غالب‌تری دارند و تصمیم‌گیری‌ها را به صورت فردی انجام می‌دهند.

۲. قدرت مشورتی

قدرت مشورتی به شیوه‌ای اشاره دارد که در آن تصمیم‌گیری‌ها از طریق مشورت و گفتگو بین اعضای خانواده انجام می‌شود. این شیوه معمولاً در خانواده‌های دموکراتیک‌تر دیده می‌شود که در آن نظرات و ایده‌های همه اعضای خانواده مورد توجه قرار می‌گیرد.

۳. قدرت توافقی

قدرت توافقی به شیوه‌ای اشاره دارد که تصمیم‌گیری‌ها از طریق توافق و هماهنگی بین اعضای خانواده انجام می‌شود. در این شیوه، تلاش می‌شود تا تصمیم‌گیری‌ها به گونه‌ای باشد که منافع همه اعضای خانواده را در نظر بگیرد و تعارضات به حداقل برسد.

۴. قدرت مبتنی بر نقش‌ها

در برخی خانواده‌ها، قدرت بر اساس نقش‌های تعیین‌شده و مسئولیت‌های مشخص بین اعضای خانواده تقسیم می‌شود. به عنوان مثال، ممکن است یکی از همسران مسئولیت مالی خانواده را بر عهده داشته باشد و دیگری مسئولیت تربیت فرزندان را. این تقسیم وظایف می‌تواند به کاهش تعارضات و افزایش هماهنگی کمک کند.

نتیجه‌گیری

ساختار قدرت در خانواده نقش مهمی در تعیین روابط بین اعضای خانواده، تقسیم وظایف و تصمیم‌گیری‌ها دارد. با توجه به ابعاد مختلف ساخت روابط قدرت، حوزه‌ها و قلمرو قدرت و شیوه‌های اعمال قدرت، می‌توان به تحلیل دقیقی از وضعیت قدرت در خانواده پرداخت. درک بهتر از این ساختارها می‌تواند به بهبود روابط خانوادگی و افزایش رضایت و هماهنگی بین اعضای خانواده کمک کند. با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی، این ساختارها نیز ممکن است در طول زمان تغییر کنند و نیاز به بازبینی و تطبیق با شرایط جدید داشته باشند.

برای دریافت کارگاه آموزشی خانواده درمانی کلیک کنید.