تست استروپ معنایی – سرعت توجه (SST)

تست استروپ معنایی – سرعت توجه

تست استروپ یکی از آزمون های ساخته شده در آزمایشگاه روانشناسی لایپزیک بود که بر اساس نظریه مک کین کتل در مورد اختلاف سرعت در خواندن کلمات و رنگ ها به وجود آمد. نسخه اولیه این تست توسط استروپ به عنوان آزمون تداخل کلمه-رنگ شناخته می شود. در تست استروپ معنایی تغییراتی اعمال شده و تاثیر محتوای کلمات بر نوع پردازش اطلاعات مد نظر قرار گرفته است.

تفاوت تست های استروپ

تست استروپ به طور کلی برای بررسی کنترل و سرعت توجه مورد استفاده قرار گرفته است. در این آزمون رنگ-کلمه به عنوان ملاکی برای سنجش انعطاف پذیری ذهنی می باشد. همچنین در این تست توانایی فرد برای کنترل پاسخ های تکانشی مدنظر قرار می گیرد.

کاربردهای اثر استروپ باعث شده است که در تست اصلی این آزمون تغییرات منعطفی ایجاد شده و انواع آزمون های استروپ تدوین شود. در واقع تست استروپ یک آزمون مجزا و مشخص نیست، بلکه همانطور که در ادامه توضیح خواهیم داد این تست مجموعه ای از روش هایی است که بر پایه اثر استروپ مورد استفاده قرار می گیرد.

بنابراین در تست های مختلف به لحاظ تعداد رنگ های نمایش داده شده، نوع محرک ها، زمان نمایش محرک ها و همچنین فاصله زمانی بین دیده شدن محرک ها تفاوت هایی وجود دارد.

اثر استروپ چیست؟

اثر استروپ یک پدیده ساده می باشد که موارد زیادی را در مورد نحوه پردازش اطلاعات توسط مغز نشان می دهد. اثر استروپ یک واژه تخصصی در روانشناسی است که توسط فردی به همین نام یعنی جان ریدلی استروپ انگلیسی مطرح شده است. این اثر نشان دهنده تاثیر محرک های نامرتبط بر زمان واکنش محرک انتخابی است و در تحقیقات و مطالعات بالینی مکرراً مورد استفاده قرار گرفته است.

تست استروپ

کشف اثر استروپ باعث توسعه آزمایش های استروپ شد. طبق پژوهش های انجام شده استروپ در روانشناسی تجربی و بالینی برای ارزیابی توانایی مهار تداخل شناختی مورد استفاده قرار می گیرد. به این معنی که وقتی فرد می خواهد یک محرک را شناسایی کند عوامل مختل کننده و مزاحم را چگونه کنترل می کند.

در تست اصلی استروپ که آزمون کلمه -رنگ نیز نامیده می شود، آزمودنی باید رنگ لغاتی را که با رنگ ها متفاوت نوشته شده است را بدون توجه به معنایشان نام ببرد. در این حالت فرد باید در 12 ثانیه تا آنجا که قادر است نام رنگی که کلمات با آن چاپ شده اند را بخواند. تعداد مواردی که درست خوانده می شوند به عنوان نمره ثبت می گردد. خطای زیاد در این تست نشانه اختلال بیشتر در توجه و تمرکز است.

ما در اینجا از تست استروپ معنایی استفاده کردیم که در آن تاثیر محتوای هیجانی و عاطفی واژه ها مد نظر است.

کاربردهای تست استروپ

ممکن است به نظر برسد که اثر استروپ فقط یک آزمایش جذاب است و هیچ تاثیری واقعی بر روانشناسی انسان ندارد. در حقیقت، این روش اطلاعات زیادی در مورد نحوه پردازش مغز نشان می دهد و به ما کمک می کند توانایی خود را برای غلبه بر تفکر سریع غریزی خود ارزیابی کنیم.

مطالب منتشر شده در مجلات روانشناختی این گونه می نویسند: “اثرات مشاهده شده در تست استروپ، تصویری واضح از توانایی افراد برای توجه انتخابی و توانایی برخی از محرک ها برای فرار از کنترل توجه ارائه می دهد.”

تست استروپ جالب است، اما در دنیای روانشناسی و مطالعه مغز نیز کاربردهای باورنکردنی دارد. بر اساس مطالعه ای که در مرکز ملی اطلاعات بیوتکنولوژی منتشر شده است، آزمون استروپ هنگام ارزیابی کنترل تداخل و هماهنگی مجموعه کارها در بزرگسالان مبتلا به ADHD ارزشمند است.

همچنین این آزمون در بعضی موارد می تواند بین افرادی که دچار آسیب مغزی شده اند را از جمعیت عمومی متمایز کند. مطالعات بعدی نیز این یافته ها را تأیید کرده اند و در نتیجه برخی از متخصصین، آزمون استروپ را برای ارزیابی توجه انتخابی در بیماران آسیب دیده مغزی، مورد استفاده قرار می دهند.

دلایل اثر استروپ

نظریه های مختلفی در مورد علت اثر استروپ گزارش شده است. با اینکه دیدگاه ها متفاوت است و توافقی در این مورد وجود ندارد اما مهمترین دلایل مطرح شده در زیر آمده اند:

نظریه توجه انتخابی: توجه انتخابی یعنی اینکه ما به کدام محرک ها توجه کرده و کدام یک را نادیده بگیریم. فکر کنید در خانه نشسته اید و صدای تلویزیون روشن است، از بیرون صدای آژیر می آید، باد شیشه ها را می لرزاند، بوی غذا در خانه پیچیده و یک مگس بالای سرتان وزوز می کند.

این ها برخی از محرک هایی هستند که ممکن است در محیط وجود داشته باشد. توجه انتخابی یعنی اینکه شما ممکن است با حضور همه این موارد فقط توجه خود را به صدای تلویزیون متمرکز کنید و باقی آنها را نادیده بگیرید.

نظریه سرعت پردازش: این نظریه بر این باور است که برخی از محرک ها سریع تر پردازش می شوند. در آزمایش استروپ کلماتی که محتوای هیجانی دارند نسبت به کلمات خنثی کُندتر پردازش می شوند. بنابراین سرعت مغز ما در شناخت و پردازش رنگ ها، بسته به محتوای کلمات تغییر می کند.

نظریه خودکار بودن: در این نظریه پردازش شناختی شامل تفکر خودکار و کنترل شده است. در رابطه با اثر استروپ به احتمال زیاد خواندن بیشتر یک فرایند خودکار است به نسبت تشخیص رنگ. به همین دلیل است که محتوای کلمه خوانده شده بر پردازش رنگ آن تاثیر می گذارد.