کارگاه آموزشی اثرات مت آمفتامین و مواد محرک

آشنایی با مت‌آمفتامین و مواد محرک

مت‌آمفتامین (به انگلیسی: Methamphetamine) که در بازار سیاه با نام شیشه (به انگلیسی: crystal) شناخته می‌شود، یک محرک قوی سیستم عصبی مرکزی با پتانسیل اعتیادآوری است که برای اهداف تفریحی به‌طور گسترده مورد سواستفاده قرار می‌گیرد. مت‌آمفتامین برای درمان خط دوم اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی و چاقی‌های مزمن، به صورت محدود در پزشکی کاربرد دارد. در مصارف ابتدایی و دوزهای کم، مت‌آمفتامین با تحریک گیرنده‌های مغز باعث افزایش انرژی و تمرکز، سرخوشی، کاهش اشتها و بی‌خوابی در فرد می‌شود، اما در دوزهای بالا می‌تواند عوارض خطرناکی مانند تشنج، خونریزی مغزی و روان‌پریشی را ایجاد کند. همچنین مصرف طولانی مدت مت‌آمفتامین عواقب جسمی، روانی، و اجتماعی بسیاری را برای مصرف‌کنندگان در پی دارد.

توجه : این پکیج به صورت کارگاه ضبط شده میباشد.

داده‌های فارماکولوژیک:

1. فراهمی زیسنی: ۶۲٫۷ تا ۱۰۰ درصد
2. نیمه عمر: ۹ تا ۱۲ ساعت
3. متابولیسم: کبدی
4. مسیر دفع: کلیوی

ساختار شیمیایی:

ترکیب اصلی این ماده از آمفتامین C9H13N گرفته شده که یک ماده محرک و اعتیادآور است و مغز و سیستم عصبی را به شدت تحریک می‌کند. از نظر شیمیایی، اثر آن از آمفتامین بیشتر است. این ماده به شکل پودری سفید رنگ (شبیه به بلورهای شیشه) و بدون بو و تلخی وجود دارد که به راحتی در نوشابه‌های الکلی و غیرالکلی حل می‌شود.

مت‌آمفتامین به صورت کلی از احیا شدن سودوافدرین به‌وسیله فسفر قرمز سنتز می‌شود. همچنین در روش دیگر از فنیل‌استیک اسید و متیل آمین برای ساخت مت‌آمفتامین استفاده می‌شود.

کاربرد دارویی:

اصلی‌ترین کاربرد دارویی ترکیبات آمفتامین در درمان اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی است، هرچند گاهی در درمان نارکولپسی (حملات خواب) و چاقی‌های مقاوم به درمان نیز استفاده می‌شوند.

تاثیرات:

مت‌آمفتامین عوارض فاجعه‌بار و جبران‌ناپذیری دارد که با ورود به سیستم عصبی مرکزی باعث آزاد شدن ناگهانی انتقال‌دهنده عصبی دوپامین در مغز می‌شود که باعث تحریک سلول‌های مغزی و افزایش حالت تهاجمی و افزایش حرکات جسمی می‌شود. بعد از پایان یافتن اثرات این ماده، علایم بدخلقی و افسردگی و علایم اختلال حرکتی مثل پارکینسون در فرد ظاهر می‌شود. همچنین این ماده در همان ابتدای مصرف صدمات جبران‌ناپذیری را در مغز وارد می‌آورد که افت حافظه، پرخاشگری و تهاجم، رفتارهای جنون‌آمیز و آسیب‌های قلبی و مغزی از عوارض مصرف آن است. این ماده به صورت داخل بینی و خوراکی و تزریق وریدی و کشیدنی یا تدخین مصرف می‌شود و بلافاصله بعد از مصرف حالتی به نام “رش” یا “فلاش” در فرد ایجاد می‌گردد. با مصرف این ماده، حالاتی مثل هیجان‌زدگی، بی‌تابی، سخن‌گفتن تند، کاهش خواب و اشتها و افزایش فعالیت‌های فیزیکی به وجود می‌آید.

مصرف این ماده می‌تواند باعث کاهش اشتها برای روزها، افزایش تعداد تنفس، افزایش فعالیت فیزیکی، افزایش دمای بدن و تحریک‌پذیری و بی‌خوابی گیجی، لرزش و تشنج، اضطراب و بدبینی (پارانوئید) و خشونت را سبب شود؛ که تشنج و افزایش زیاد دمای بدن می‌تواند باعث مرگ شود. همچنین با انقباض عروق باعث سکته مغزی و سکته قلبی می‌گردد.

یکی از عوارض روانی آن ایجاد بیماری روانی شبیه اسکیزوفرنی است که شامل توهمات بینایی و شنوایی و بدبینی و پرخاشگری است. احساس کرم‌زدگی توهمی هست که میان مصرف‌کنندگان آمفتامین‌ها رایج است و علت آن اثر محرک شیشه روی مغز می‌باشد. توهم کرم‌زدگی و وجود کرم‌هایی که تمام بدن و صورت را می‌خورند تا آنجا شدید است که ممکن است باعث شود شخص در حالت توهم ناشی از شیشه به خودش آسیب شدیدی وارد کند که گاهی هم به بستری شدن فرد می‌انجامد. همراه بودن مصرف شیشه با عفونتهای پوستی و پوسیدگی شدید دندانها باعث شده‌است شایعه کرم‌زدگی بدن گسترش پیدا نماید. عفونت دهان (Meth Mouth) در معتادان آمفتامین یکی از شدیدترین عفونتهای دهانی و پوسیدگی دندان است. علت این عفونت اثر (تنگ‌کننده عروق) ماده مت‌آمفتامین و اثرات جانبی آن مثل خشکی دهان، تنبلی و بی‌خیالی، مصرف زیاد مشروبات و نوشابه برای جبران کم‌آبی و حل کردن شیشه عوامل اصلی این عفونت دهانی و دندانی هستند.

مصرف آمفتامین یا شیشه با خلوص پائین که مخلوط با مواد دیگری از جمله شکر یا جوش شیرین است عوارض شدیدتری نسبت به آمفتامین خالص دارد. پارگی رگها، گرفتگی عضلانی و عفونت پوستی یا داخلی از این عوارض می‌باشد. ضمناً موارد مرگ در اثر مصرف بیش از حد یا اُوِر دوز در این نوع مواد بیشتر از مواد خالص است چرا که ممکن است بدون اطلاع فرد، ماده مخدری که از فروشنده ناشناسی تهیه شده دارای خلوص یا دوز بالاتری نسبت به ماده معمول داشته باشد.

عوارض عصبی شناختی مت‌آمفتامین و مواد محرک

اگرچه دلایل مصرف اولیه مت‌آمفتامین متفاوت از لحاظ جوامعی، فرهنگی و روانی باشد، وقتی این ماده به بدن وارد شود، تغییرات عمیقی در ساختار شیمیایی مغز ایجاد می‌کند. مت‌آمفتامین با مسدود کردن بازجذب دوپامین آزاد شده در شکاف سیناپسی، به افزایش سطح دوپامین در سیناپس‌های عصبی، به ویژه در هسته‌های اکامبنز و سایر بخش‌های مزولیمبیک مغز، منجر می‌شود. مصرف طولانی‌مدت و مزمن مت‌آمفتامین به کاهش گیرنده‌های دوپامین منجر می‌شود، که به عبارت دیگر، وابستگی به این ماده افزایش می‌یابد و افراد از کنترل خود دست می‌دهند و مت‌آمفتامین را به صورت اجباری مصرف می‌کنند. همچنین، مصرف مت‌آمفتامین باعث از دست رفتن انتقال‌دهنده‌های دوپامین (به عنوان نشانگر پایانه دوپامین) می‌شود که با کاهش سرعت عملکرد، کاهش حافظه و تمرکز، و تخلفات شناختی مانند کنترل مهاری همراه است. علاوه بر این، مت‌آمفتامین غلظت سیتوپلاسمیک دوپامین را افزایش می‌دهد، که تولید اکسیداسیون را افزایش می‌دهد و برای پایانه‌های عصبی آسیب‌زاست.

اثرات مت آمفتامین و مواد محرک

مت‌آمفتامین یا همان “مت” به‌عنوان یکی از مواد محرک معروف است که در مصرف مواد مخدر گسترده‌ای مانند اکستازی و امفتامین یافت می‌شود. این ماده باعث افزایش بیش‌ازحد ترشح دوپامین و نوراپی‌نفرین در مغز می‌شود و تاثیرات جسمی و روانی زیادی دارد. در این مقاله، به بررسی اثرات مت آمفتامین و مواد محرک بر روی سلامتی انسان خواهیم پرداخت.

تعریف مت‌آمفتامین و مواد محرک

مت‌آمفتامین یکی از مواد محرک است که به عنوان مت، گوگل، کریستال، یا یخ شناخته می‌شود. این ماده اصلی‌ترین عامل در داروی “آدرالین” نیز می‌باشد و برای کاهش بیماری‌های نورولوژیکی مانند اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالیتی (ADHD) استفاده می‌شود. همچنین، مت‌آمفتامین به عنوان مواد مخدر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تاریخچه و شناخت اولیه مت‌آمفتامین

مت‌آمفتامین در دهه ۱۹۲۰ توسط یک داروساز اهل رومانی به نام لازلو بوچ بودبیساکی اختراع شد. او متوجه خواص این ماده برای افزایش بیش‌ازحد ترشح دوپامین و نوراپی‌نفرین در مغز شد و آن را به عنوان یک داروی تازه‌آورد تحت نام “پرولوزین” عرضه کرد. از آن زمان، مت‌آمفتامین در دنیای پزشکی و مصرف غیرپزشکی به عنوان ماده محرک مورد استفاده قرار گرفت.

عملکرد مغزی مت‌آمفتامین

مت‌آمفتامین با افزایش ترشح دوپامین و نوراپی‌نفرین در مغز، به عنوان ماده محرک عمل می‌کند. این عملکرد موجب افزایش انرژی، حالت زنده‌داری، و حتی افزایش تمرکز می‌شود. این اثرات مغزی موجب شده‌اند که مت‌آمفتامین به عنوان درمانی برای اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالیتی (ADHD) مورد استفاده قرار گیرد.

اثرات مثبت مت‌آمفتامین

1. افزایش تمرکز

مت‌آمفتامین می‌تواند به بهبود تمرکز و توجه کمک کند، به ویژه در افرادی که از اختلال کم‌توجهی و بیش‌فعالیتی رنج می‌برند.

2. افزایش انرژی

مصرف مت‌آمفتامین می‌تواند افراد را از حالت خستگی و بی‌انگیزگی خارج کرده و انرژی بیشتری به آن‌ها بدهد.

3. کاهش اپتیت

مصرف مت‌آمفتامین می‌تواند منجر به کاهش اپتیت شود و در کاهش وزن برخی افراد تاثیرگذار باشد.

اثرات منفی مت‌آمفتامین

1. اعتیاد

یکی از اصلی‌ترین مشکلات مصرف مت‌آمفتامین، اعتیاد به این ماده است. افرادی که به مصرف مکرر مت‌آمفتامین مشغول می‌شوند، ممکن است به سرعت وابستگی به آن تشکیل دهند.

2. مشکلات جسمی

مصرف مت‌آمفتامین می‌تواند منجر به مشکلات جسمی مانند افت وزن، اختلال در خواب، افزایش ضربان قلب، و اختلال در گوارش شود.

مصرف مت‌آمفتامین و اعتیاد

مت‌آمفتامین به عنوان یک ماده محرک قانونی به تنهایی مصرف می‌شود، اما مصرف مکرر و مفرط آن می‌تواند به اعتیاد منجر شود. افرادی که به این ماده وابسته می‌شوند، به دنبال تجربه‌های مشوق‌دهنده‌تر هستند و ممکن است به مصرف مواد مخدر دیگر نیز روی آورند.

عوارض جسمی مصرف مت‌آمفتامین

مصرف مت‌آمفتامین می‌تواند منجر به مشکلات جسمی جدی شود. این مشکلات شامل افت وزن، افزایش ضربان قلب، اختلال در خواب، و اضطراب می‌شوند.

مواد محرک دیگر

علاوه بر مت‌آمفتامین، مواد محرک دیگری نیز وجود دارند که ممکن است بر روی سلامتی انسان تاثیرگذار باشند. این مواد شامل کوکائین، کافئین، و نیکوتین می‌شوند.

تاثیر مواد محرک بر روان انسان

مصرف مواد محرک ممکن است به مشکلات روانی نیز منجر شود. این مشکلات شامل افزایش اضطراب، اختلالات خواب، و حتی افزایش احتمال افسردگی می‌شوند.

تشخیص و درمان اعتیاد به مت‌آمفتامین

تشخیص اعتیاد به مت‌آمفتامین مهم است تا افراد بتوانند به موقع درمان بگیرند. درمان اعتیاد به مت‌آمفتامین معمولاً شامل مشاوره روان‌شناسی و درمان‌های دارویی است.

توصیه‌ها برای کاهش مصرف مواد محرک

برای کاهش مصرف مواد محرک و پیشگیری از اعتیاد، افراد می‌توانند رعایت توصیه‌های زیر را در نظر بگیرند:

1. آگاهی از خطرات مواد محرک.
2. به دنبال راه‌های دیگر برای افزایش انرژی و تمرکز بگردید.
3. مشاوره و حمایت روانی دریافت کنید.

آموزه‌های اختتامیه

مت‌آمفتامین یک ماده محرک قوی است که تاثیرات متنوعی بر روی سلامتی انسان دارد. از یک سو به بهبود تمرکز و انرژی کمک می‌کند، اما از سوی دیگر ممکن است به اعتیاد و مشکلات جسمی و روانی منجر شود. بهترین راه برای پیشگیری از مشکلات این ماده، از مصرف آن پرهیز و به دنبال راه‌های دیگر برای بهبود سلامتی خود بگردید.

همچنین شما میتوانید از مبانی نظری و پیشینه پژوهش اختلالات وابسته به مواد مخدر استفاده نمایید.